Nurullah ERTUĞRUL

Nurullah ERTUĞRUL

[email protected]

Manisa Merkez İlçeleri İle Güzelhisar ve Menemen İlçelerinde Tespit Edilebilen Yer Adları: VIII. Bölüm

07 Nisan 2022 - 11:12 - Güncelleme: 07 Nisan 2022 - 11:15

Manisa Merkez İlçeleri İle Güzelhisar ve Menemen İlçelerinde Tespit Edilebilen Yer Adları: VIII. Bölüm
 
            MAĞNİSA=MANİSA – Saruhanoğulları Beyliği Merkezi. Nahiye, Kaza, Sancak, Liva ve İl Merkezi. Aklıkcı Yörükleri, Kacar Yörükleri, Kara Yürücek Yörük Cemaati ve buna bağlı Hüzmun(Hassa) Yörükleri, Derzi Halil Yörük Cemaati, Tekeli Yörükleri, Karamanlı Yörük Cemaati. Çanşa Yörük Cemaati. Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri ve Bunlara bağlı Arpacılar Yörük Cemaati, Salur Boyundan Arpacılar- Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörükleri, Kızık Boyundan Kırcalar-Hamidlü Yörükleri, Çunkar Boyundan Çunkara-Ellici Yund Dağı Yörükleri, Çanşa Yörüklerinden Co(u)nkara(Zeynüd-din)Cemaati. Delü Receb(Gönleçoğlu) Yörük Cemaati. Konurlar Yörük Cemaati. Menteşelü Yörük Cemaati. Ömer Bin Mamaklar Yörük Cemaati. Selçuk Hamzası Yörük Cemaati. Tatari Yörük Cemaati, Bozkuş Yörük Cemaati. Karabeyiler Yörük Cemaati. Cemaat-i Kutlular, Cemaat-i Arıklar, İğdir Boyundan Ellici Bayramşeh Yörük Cemaati. Danişmendli Yörükleri, Kara Halil Türkmen Cemaati. Akkeçilü Yörükleri. Medine-i Münevvere Vakfı Reayası yörükleri. Emir Buhari Vakfı Reayası Yörüklerinden Mürseller Cemaati, Beğlice Yörük Cemaati, Karataş Ellicileri içinde yer alan Aşık Paşalar, Çoruklu ve Bektaşlar Yörük Cemaatleri, Meymunlar Yörük Cemaati, Göde Yahşi Taifesinden Kaşıkcı Yörük Cemaati, Doydu Yörük Cemaati, Serraçlar Yörük Cemaati, Sakalı Kesik Yörük Cemaati, Çobansa Yörükleri, Koçaşlar Yörük Cemaati, Yıva Boyundan Ellici Bahşişler Yörük Cemaati, İğdir Boyundan Kabaslar Eldelik-Ellici Yörükleri, Salur Boyundan Sarı Halil Yörükleri, Karkın Boyundan Aygırlar- Buğurcuyan Urbanı Yörükleri,      Karkın Boyundan Buğurcuyan Urbanı Bölüğü Karacayan Yörükleri, İğdir Boyundan Gereme-i Büzürk Yörükleri, İğdir Boyundan Eldelik Ellici Doğarlar Cemaati, Bayındır Boyundan Emirler Cemaati, Avşar Boyundan Eyneller Yörükleri, Karkın Boyu Özlüce Yörük Cemaatinden Karaçayan Yörükleri, Karkın Boyundan Ellici Bazdaran Yörükleri yerleşikti. 1607-1609’da Kalenderoğlu Eşkıyası zülmüne uğradı. Rumeli ve Anadolu Beylerbeğleği yapan ve Devlet hizmetinde iken Sadrazam Hüsrev Paşa’nın gaddar ve bilgisizliği yüzünden eşkıya başı olan, İlyas Paşa 1631 Yılında Manisa’yı soymuştur. 03.Mayıs 1632 Günü Anadolu Beylerbeyi Serdar Küçük Ahmet Paşa ile yaptığı Adala Savaşında yenildi.1632 yılında 4. Murat tarafından öldürülen İlyas Paşa, aslen Soma’nın Fidanlı Köyündendi. 1,2,3,4,5,6,7,8,11
          Mahfeller(Mahfiller) Köyü – Yund Dağı. Kalemli’den Gökbel Köyüne çıkarken yolun solunda yıkık durumdaki köydür.(Bu Bilgi, Belen Türk Yenice’li Edebiyat Öğretmeni Dr.Maksut Belen’den alındı)Özcüler Yörük Cemaati yerleşikti. 1607-1609’da Kalenderoğlu Eşkıyası zülmüne uğradı.5,6
           Makrıklar Köyü – Yund Dağı Nahiyesi. Karkın Boyundan Çanşa Ellici Cemaati-Saruhan Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti.11
           Maldan Köyü – Yund Dağı. Doğusundaki Yassı Tepe Mevkiinde Ahmet Dede Yatırı var. Bir Km. batısında Sarıkaya Köyü harabeleri ile Sert Tepe Köyü harabeleri var.3,4,8
            Mamaklu(lar) Köyü – Yund Dağı. Küreklü/Kürelü Yörük Cemaati, Karkın Boyundan Özlüce-Karaça(c)yan Yörükleri, Derici Aşireti, Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörüklerinden Osmanlar Yörük Cemaati, Çanşa Ellicileri ve Yund Dağı Ellicileri içinde Ovacık Yörük Cemaati, Kakın Boyundan Ellici Resüller Yörükleri, Karkın Boyundan Kuşlu Ellici Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti.1643 Yılında Akca Yorga Köyü’ndeki Hızır Bey Aşireti bastı. Yorga Köyü, Mamaklı’ya yakındır. Yorga, Kara Ahmetli Köyü’nün 5 Km kuzeyindeydi.1,2,4,5,6,9,11
          Manastır(Gökçeler) Köyü – Emlak Nahiyesi. Gürleye Has Birliğine bağlıydı. Kızık Boyundan Yund Dağı- Ellici Saruhan Yörükleri, Mukataa ve Ellici Yörükleri yerleşikti. Köy yakınında bir tekke vardı.2,3,5,8,10,11  1595-1617 Yıllarında 1 adet Tımarlı Sipahisi dirlik hissesi vardı.12     
          Manastır Mülkü(Bozköy)(Günümüzdeki Muradiye Beldesi) – Manisa Nahiyesi. Mukataa Yörükleri, Ellici Yörükleri yerleşikti.1,5
         Manisa Kalesi - Manisa Merkez’inde. Kızık Boyundan Yund Dağı- Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti.11
         Maraşlı(Kara Davutlu)Köyü – Güzelhisar Nahiyesi-Kazası. Kızık Boyundan Ellici Yunddağı Yörükleri yerleşikti.5
         Maruflar Köyü – Yund Dağı Nahiyesi.3,4,6,8,10
         Maytaplar Çarşısı – Manisa Merkez’de Sipahi Pazarı Bedesteni doğusunda, Çarşı Mahallesi’nde Tapunun;265,280 ve 281 adasında kayıtlı yerlerin arasından geçen, eski:13,yeni:1814 Numaralı Sokağa bakan dükkânlardan oluşuyordu.3
           Mele(i)klü Köyü – Emlak Nahiyesi. Karkın Boyundan Ellici Meymunlar Yörükleri yerleşikti. Manisa Muradiye Külliyesi giderleri için tahsisli köylerdendi.2,3,5,11
            MENEMEN-TARHANYAT(Tarhan=Turhan=Turan Yurdu)(S)- Kaza-Nahiye Merkezi. Karkın Boyundan Halep’ten gelen Arab olmayan Urban-ı Buğurcular ve Urban-ı Çelebiler Taifelerinden Abdurrahman Kethuda Yörük Cemaati, Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörükleri, Yıva Boyundan Ellici Bahşişler Yörükleri, Kızık Boyundan Karaca Yörükleri yerleşikti.1,2,3,4,5,6,10,11
          Mehleler Köyü - Yund Dağı. Kızık Boyu Yund Dağı Ellici Yörükleri Cemaatinden Saruhan Yörükleri yerleşikti.11
           Menemenlü Mahallesi – Menemen Merkezinde. Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri yerleşikti.11
           Menteş(e)lu(ler) Köyü – Yund Dağı. Karkın Boyundan Kuşlu Ellici Yörükleri yerleşikti. Yöresinde Menteşelü Yörük Cemaati vardı.2,4,5,11
            Merkez Tımarı – İçinde 1919 numaralı parselin de olduğu Yeni Harmandalı’da bir alan adı.3
            Mermerli Mahallesi – Menemen Merkezinde. Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti.11
            Mersin Deresi – Manisa Merkez Karaköy bağlısı. Günümüzde Uncu Bozköy içinden geçen derenin adı.9
             Meydanlu Köyü - Yund Dağı. Kızık Boyundan Karaca Yörükleri yerleşikti.11
              Meryemlü Köyü – Manisa. Naiblu=Nayiblu Çiftliği ile aynı mahalde Karkın Boyundan Yenişehir Ellici(yan) Çanşa(Ovacık) Yörükleri yerleşikti.4,11
             Meyhaneler Boğazı – Manisa Merkez P.T.T. Binası ve onun güney bitişiğinde olan yerler.3
Meyve Pazarı – Manisa Merkez. Tahtakale mevkiinde.2
            Mezitler(Mezitlü)Köyü – Yund Dağı Nahiyesi. Karkın Boyundan Çanşa Ellici Cemaati-Saruhan Yörükleri yerleşikti.4,11
Mimar Sinan Mahallesi – Manisa Merkez.(Bkz; Kara Yunus Mahallesi)3,8
Miralay (Alaybey) Mahallesi – Manisa Merkez. Kızık Boyundan Yund Dağı- Ellici Saruhan Yörükleri, Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörükleri, Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri yerleşikti.2,3,5,11
Mir-i Alem(Bakınız; Emiralem)Köyü – Meneemen Kazası.10
Miskciler Çarşısı – Manisa Merkez’de Çeşnigir Camisi kuzeyinde, günümüzde yeşil alanda, Tapunun 280 ada 3 parsel bu arastada idi.3
Molla Şaban Mahallesi – Manisa Merkez. Molla Şaban Sıbyan Mektebi’nin güney bitişiğinde Molla Şaban Camisi varken(Yol altında kaldı) bu caminin çevresine verilen ad.3
Mum Kuyu(Bakınız; Zindan, Eski Hisar) Mahallesi – Manisa Merkez.1,3,11
Muradiye(Kafirboz, Hamidiye)Beldesi – Emlak Nahiyesi.2,4,8
               Musa Beylü Köyü – Menemen Kazası. Kızık Boyundan Ellici Yunddağı Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri, Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri yerleşikti. 1595-1617 Yıllarında 5 adet Tımarlı Sipahisi dirlik hissesi vardı.5,11,12
               Musacalar(Musacalu)Köyü – Yund Dağı Nahiyesi. Emlak Nahiyesi. Gürleye Has Birliği içindeydi. Sipahizadeler, Önce, Kızık Boyundan Ellici Yunddağı Yörükleri, sonra da Karacalar Taifesi içinde yer alan Osmanlar Yörük Cemaati, Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti.2,5,11
             Musaların Yeniköy – Manisa.8
             Musalla-i Nev(Namazğah)Mahallesi – Manisa Merkez’de Günümüz Beyaz fil Binası’nın kuzey doğu çaprazında, Vakıf İş Hanı, Ziraat Bankası ve bitişik binaların bulunduğu yer evvelce Namazğah ve Musalla idi. Çevresi de bu ad ile anılırdı.1,3
             Musullar Köyü -Sancaklı Bozköy ve Karaoğlanlı Beldeleri arasındaydı. Karkın Boyundan Yenişehir Ellici(yan) Çanşa(Ovacık) Yörükleri, Karkın Boyundan Resüller Yörük Cemaati yerleşikti.5,9,11
            Mutaflar Sukuu(Alım Sokağı) – Manisa Merkez’de, Çeşnigir Cami kuzeyindeki parkın kuzeyindeydi.3
              Mutaflar Pazarı - Günümüz Kuyumcular Çarşısındaki Palamut Pazarı Çeşmesinin bulunduğu adaya sınır adada. Tapunun 281 ada,2 Nolu parseli burada3
             Mutlu Mahallesi – Manisa Merkez’de Cumhuriyet Döneminde verilen ad. Büyük ölçüde Eski İvaz Paşa Mahallesi’dir.3,8
            Muytablar Çarşısı – Manisa Merkez, Çarşı-ı Kebir’de2,3
            Mümin İsa Köyü – Doğan Hisarı Nahiyesi’ndan ayrılarak Palamut Nahiyesi’ne ilhak olmuştu.1,2 1595-1617 Yıllarında 2 adet Tımarlı Sipahisi dirlik hissesi vardı.12     
            Mürseller Köyü – Yund Dağı Nahiyesi. Yörükan-ı Mürseller.4,5
            Müsellim Çiftliği – Saruhan. 1840 Yılı kaydına göre buraya Poyrazlı Cemaatinden 37 hane 91 nefer, Bozoğlu Cemaatinden 1 hane 2 neferan yerleştirildi.13
             Müslih Köyü – Yund Dağı.4,8
             Müslüman(Uncu)Bozköy – Emlak Nahiyesi. Bu Köyde 70 dönüm yer, Ahi Hüseyin Zaviyesine tahsis edilmişti. Kanuni Devri Vezir-i Azamlarından İbrahim Paşa, bu köyde bir cami yaptırmıştı. Gölbeği Hassa Çiftliği’nden bu caminin imam, hatip ve müezzinine çeltik mahsulünden (gelirinden) maaş tahsisi yapılmıştı. (04.11.1578 tarihli kayıt.)Köy’ün Güneyi -biraz batı yukarısında Mersin Deresi(Köy içi, batı kıyısından geçer) üzerindeki değirmenin taş yapı donuzluğu 2014 Yılı itibariyle varlığını sürdürmekte olup Doğal Orman Parkı içinde kalmıştır. 1950 yılı öncesinde Köy içinde Okulun batısında kuru çeşme yanında ”Ayıt Dede Yatırı” vardı. Yine Köyün batısında ”Ümmü Sinan Yatırı” vardı. Ayrıca köyün güneyinde koca çam ağacının batısında eski Manisa Mutasarrıflarından Galip Paşa’ya ait köşkün temelleri görülüyordu. Kızık Boyundan Yund Dağı-Ellici Saruhan Yörükleri, Keçili Yörükleri, Karacalar Yörük Cemaati, Ellici Yörükleri yerleşikti.2,3,4,5,8,10,11                     
              Namazğah(Bkz; Musalla-i Nev) – Manisa Merkez. Bir kısmı üzerine günümüzdeki Namazğah Vakıf İşhanı yapıldı. İşhanı’nın mülkiyeti vakıftır. Diğer kısımlarında Emlak, Ziraat ve Yapı Kredi Bankaları vb.ile ana yol var.1,3
Naiblü=Nablo=Nayıp(Meryemlü, Burhan, Arpalı, Lütfiye)Köyü – Manisa Nahiyesi. Palamud Nahiyesi’ndeyken Doğan Hisarı Nahiyesi’ne bağlanmıştır. Mukataa, Karaca ve Doğancı Yörükleri yerlşikti.1,2,3,4
               Narençlü Köyü – Yunt Dağı.
Narlı köyü – Yengi Nahiyesi. Yukarı Çobanisa Köyü ile Sancaklı Bozköy arasındaki dağlık alanda iken dağıldı.(Bu bilgi, yöre yaşlısı Necati Eken’den alındı.)
Narluca Mahallesi – Manisa Merkez. Lala Paşa Camisi’nin 100 m. kadar güney batı yukarısında 2014 Yılı itibariyle çok yaşlı ulu çınar ağacı altında Narlıca Çeşmesi vardır. Evvelce bu çeşmenin güney bitişiğinde Narlıca Mescidi vardı. Anılan mescid ve çeşme çevresi bu mescid adıyla anılırdı. Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri yerleşikti.1,2,3,5,6,9,11
Nasrullah=Nasırlu= Nasırlar(Ulus) Mahallesi – Manisa Merkez. Niflizade Mahallesi’nin Kuzey Doğu bitişiği ve Uşşaki Tekkesi’nin olduğu yerlerdi. Göktaşlı Camisi’nin 150 Metre kadar güney doğusu da denilebilir. Kızık Boyundan Mukataahane Saruhan Yörükleri yerleşikti.1,3,5,6,9,11
             Nazlıoğlu=İbn-i Nazı(Yavaş(cı)oğlu, Tazı) – Manisa Merkez.(Bkz; İbn-i Nazı Mahallesi)2,3
             Nebi Köyü – Manisa Kazası. Çanşa Nahiyesi. Yıva Boyundan Ellici Bahşişler(Ömerler) Yörük Cemaati yerleşikti.2,11
            Necati(bey)(Dilşikar) Mahallesi – Manisa Merkez. Cumhuriyet Döneminde verilen ve alınan ad.8
             Nefs-i Karaca – Menemen Nahiyesi-Kazası. Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörükleri yerleşikti.5
            Neşatlar Köyü – Manisa. Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörüklerinden Osmanlar Yörük Cemaati yerleşikti.5
            Nışancı(Atıcı)Paşa Mahallesi – Manisa Merkez. Nışancı Paşa Camisi çevresindeki mahalleydi. Kızık Boyundan Ellici Yund Dağı Yörükleri, Kızık Boyundan Yund Dağı- Ellici Saruhan Yörükleri, Karkın Boyundan mukataa ve Eldelik-Ellici Saruhan Yörükleri yerleşikti. Günümüzdeki Nışancı Paşa Mahallesi, eski Nışancı Paşa Mahallesini kapsadığı gibi eski Saraçhane’yi de kapsar. Ayrıca Saray-ı Amire arsasından da pay alarak kuzeye doğru genişlemiştir.1,3,5,6,9,11
             Nemrut Kalesi – Yund Dağı. Köseler Köyü’nün güneybatı yakınında antik”AİGAİ”(Egea) kalesi.4
             Nısıf Seyfe=Nısf-ı Seyfe(Sofular) - Seyfe(Çatal Kilise) Köyü bağlısı – Manisa Merkez. Saraçlar ve Karamanlar Cemaatleri yerleşik. Saruhanoğlu Hızır Şah tarafından Çınar Zaviyesi’ne vakfedildi. Günümüz 19 Mayıs Spor Stadyumu cıvarıdaydı.2,4,5
             Nıfs-ı Sinaşar – Kestel Nahiyesi – Güzelhisar Nahiyesi-Kazası. İğdir Boyundan Doğan Hisarı Yörükleri yerleşikti.5
            Niflizade Mahallsi – Manisa Merkez. Günümüz İshak Çelebi Mahallesi’nde, Ulu Camisi’nin 250 metre kadar doğusunda Niflizade Mescidi vardı.2014 yılı itibariyle bu mescidin duvarları üzerine tahmini 50 yıl kadar önce tek katlı özel mülk konut yapılmış ve ev olarak kullanılmaktadır. Mescid’in kuzey bitişiğindeki halen boş duran alanda da ünlü Niflizade Çeşmesi vardı. Mescid’in 25 metre kadar batısında ise Şeyh Sinan’ın Zaviyesinden kalan yatırı ve kuyusu vardır. Niflizade Mahallesi adını anılan mescitden ve Niflizadeler Soyu’ndan almıştır.3,6,9
             Nodalık Köyü – Manisa 4
          Nuri Oğlu Köprüsü – Turgutlu Yolunda, Manisa Dağı’ndan inen Kurşunlu Deresi üzerindeydi.3
                      Bölümün Sonu. Devamını gelecek bölümlerde okuyabilirsiniz.
 

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum