Önder GÜRCAN

Önder GÜRCAN

[email protected]

MATEMATİKSEL SİYASET

13 Eylül 2022 - 09:38 - Güncelleme: 19 Eylül 2022 - 09:59

MATEMATİKSEL SİYASET                                                 

Dünya basınında siyaset konularında her gün çok sayıda haber,  makale ve yorum yayımlanmaktadır. Uluslararası platformlarında yer alan açmazlar, her geçen gün geometrik bir biçimde artmaktadır.

Sıcak dünya gündeminde yer alan bir açmaz çözümlenirken, yeni açmazlar ortaya çıkmakta; kronik olaylar zincirine yeni halkalar eklenmektedir.,

Bu küresel sorunun başlıca nedenleri;  uluslararası kamuoyunda ortak payda olan insani ve evrensel değerler ile   hukuk felsefesi, anlayış, demokrasi, adalet, vicdan gibi kavramların içselleştirilememesi ve küresel aktörler arasındaki diyalog kopukluğu olarak değerlendirilmektedir.

Bu durumun, küresel aktörlerin stratejik ekonomik hedefleriyle egemenlik kurma güdülerinden kaynaklandığı ve diğer ülkelere olumsuz bir şekilde yansıdığı belirtilmektedir.

Böylece dünya siyaseti kilitlenmekte, kilidi açacak anahtar arayışı başlamaktadır.

*

Bu taboda yeni dünya düzeninin yol haritası kimler tarafından çizilecektir? Rota nedir? Küresel güçler, barış ve refah dolu dünya denkleminin neresinde durmaktadır? Kronikleşmiş sorunlar nasıl çözümlenip tasfiye edilerek gündemden çıkarılacaktır?

Dünyanın siyaset çarkı sağlıklı bir ortamda nasıl dönecektir? Tarih yine tekerrür mü edecektir?

*

Politika ne demektir? Antik Çağ’dan günümüze uzanan süreçte bu konuda çok sayıda öğreti ortaya konulmuştur.

 Etimolojiye göre politika (İtalyanca)  veya siyaset (Arapça), devlet etkinliklerini amaç, yöntem ve içerik olarak düzenleme ve gerçekleştirme esaslarının bütünü; devlet işlerini yürütme sanatıyla ilgili özel görüş veya anlayış; bilimsel açıdan olması gerekenle ilgilenen bir düşünce yapısı, bir gelenek ve yöntem olarak tanımlanmaktadır.

Dünya ülkelerindeki siyasi partiler, demokratik ortamlarda, demokrasilerin vazgecilmez unsurlarıdırlar.. Başka bir ifadeyle siyasi partiler, toplumların  sesini ve demokrasi kültürünün de temelini oluştururlar.

Bu bağlamda bir ülkenin sosyopolitik tavanı, o ülkenin çoğunluğa sahip tabanının rengini alır.

Uluslararası ortamda;  dış politika, iç politika, açık kapı politikası, açıklık politikası, yumuşama politikası, bağlantısızlık politikası gibi deyimler siyaset literatürüne girmiştir.,

*

Dünyanın çok kutuplu düzeninde,  küreselleşme akımına karşın  mevcut 204 ülkenin,  farklı coğrafi konum, tarihsel alt yapı,  geleneksel kültür ve sosyolojik olgudan gelen  çeşitli yönetim biçimlerine sahip olduğu görülmektedir.

Bu durumda; uluslarararasında genel kabul gören standart bir politika felsefesi ortaya konulamamıştır. Yeryüzünde her şeyde olduğu gibi politik uygumalarda da çeşitlilik hakimdir.

*

Siyaset bilimciler; “Uluslararası ilişkilerde romantik duygulara yer yoktur,” derler. Peki hangi duygu ve düşüncelere yer vardır?

MÖ 500’lerde bilge insan Konfüçyüs bunu şöyle belirtmiş:

“Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir.”

*

Eski ABD Dışişleri Bakanlarından Diplomat Henry A. Kissinger eliyle, ABD Yönetimi ve eski SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov arasında dünya siyasetinde ilk olarak matematik bilimi kullanılmış; buna göre iki küresel  güç olan ABD ve SSCB arasında “Yumuşama Politikası başlatılmış; bu politika uygulaması sonunda “Soğuk Savaş “ dönemi son bulmuş; 1901 yılında SSCB dağılmış; SSCB yerine yeni kurulan Rusya Federasyonu “Sosyal Demokrasi” ye yönelmiş, Gorbaçov da Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.

*

Ne var ki küresel barış ve refah ortamı henüz kalıcı olarak sağlanamamıştır.

Bilindiği üzere; insani ve evrensel değerler, dünya düzenine bir değerlilik katarlar. Dünya hayatında; dürüstlük, hoşgörü, iyilik, merhamet gibi güzel yanları çoğaltırlar.

Uluslararası ilişkilerde doğrudan doğruya veya dolaylı olarak toplumlara dönük bilgi, gerçeği öngörme, iş birliği, eleştirel düşünce, adil olma, özgürlük, mutluluk, dürüstlük, alçak gönüllülük, bağlılık,  sevgi,  saygı gibi  kavramları ortaya çıkarırlar.

Bazı devletler, eğitim sistemleri içerisinde bu içerikteki önemli temel değerler eğitimini bilimsel ve entelektüel düzeyde uygulamaya koymuştur.

Ancak son yıllarda, NATO ve Şanghay İş Birliği Örgütü arasındaki ilişkilerın yeni boyutlar kazandığı dikkati çekmektedir: Rusya-Ukrayna Savaşı  gibi.

1901’de sona eren “Soğuk savaş” döneminin ardından günümüzde yeni bir soğuk savaş dönemi  mi başlatılmıştır? 

*

Sonuç olarak; yeni dünya düzeninde; tarihsel olgular göz önünde bulundurularak, küresel, bölgesel ve yerel aktörler arasında; Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın eşgüdümünde; insanlığa yaraşır;  özlenen insani, manevi,  bilimsel, evrensel, toplumsal, hukuksal, demokratik ve etik  değerlere yönelik yeni bir “Diplomatik Diyalog”’, yeni bir “Yumuşama politikası” ve yeni bir “Toplum Mühendisliği” ne ihtiyaç bulunmaktadır.

 

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum