İSHAK ÇELEBİ MAHALLESİ ÇEŞMESİ
NACİ YENGİN
Çaybaşı’ndan yukarıya Ulu Camiye doğru çıkıp gözlerden uzakta kalmış ve yıkılmaya yüz tutmuş tarihi eserleri fotoğraflamaya devam ediyorum.
İMADÜDDİN VAKFI ÇEŞMESİ/
İSHAK ÇELEBİ MAHALLESİ
NACİ YENGİN
Çaybaşı’ndan yukarıya Ulu Camiye doğru çıkıp gözlerden uzakta kalmış ve yıkılmaya yüz tutmuş tarihi eserleri fotoğraflamaya devam ediyorum.
Çeşmeler, Göktaşlı Mahallesindeki kitabesi olmayan Soğuk Su Çeşmesi… Vak Vak Tekkesi, Ulu Camii ve çevresi, İshak Çelebi Mahallesi… Saatlerce sokak aralarındaki tarihi eser arayışımız, değerlendirme ve kültür gezimiz her seferinde büyük bir hayal ve gönül kırıklığıyla sonuçlanıyor!
Manisa’nın kültürel mirasına sahip çıkmazsak atalarımızla kuru kuruya övünmenin ne anlamı var! İçi boş, hamasi cümleler kurup slogan atanlarla atanın mirasına çıkmak mümkün değildir. Ataların mirasına sahip çıkılacaksa onları gözümüz gibi koruyup sahip çıkmakla başlamak gerekir.
Manisa gibi gözbebeğimiz olan bir şehirde göz göre göre tarih yok oluyor, talan ediliyorsa atalar sevgisi ölü seviciliğinden farksız hale gelmiştir!
İshak Çelebi Mahallesi 2008 numaralı sokakta gözlerden uzakta yıkılmak üzere olan bir tarihi çeşme var.
Kitabesi halen aslına uygun bir şekilde yerli yerinde duruyor. Ancak yazılarının üzerinden kireç boyası ve tahribat olduğu için okumak zor. Okuyabildiğimiz kadarıyla kitabesinde: "Çeşmedir hayrat içinde menba-ı feyz ve necat kıldı hallak-ı cihan her şeyi mader-i hayat,
Teşnegan içsun dua itsun İmadüddin vakfına ehl-i iman abdest alsun heman kılsunlar salat 1326/1908-1909"[1] ifadeleri yer almaktadır.
Keşke İstanbul’daki tarihi eserlerin kitabelerinde olduğu gibi altın yaldızlı bir şekilde daha rahat okunabilsin diye yeniden düzenleme yapılabilse kitabeler.
İnsanın gönül tellerini titreten sağlı sollu Türk Bayrağının Ay ve Yıldızı!
Çeşmenin üstündeki kemer yerine kullanılan üçgen çatısı Manisa da tek olan bir çeşmeden bahsediyoruz!
Zarafet, incelik, sanat, mimari ve Türklüğün İslam’a akan gönlünün musiki, şiir tadındaki mimarisini; imanını taşa kazıdığı çeşme diye atamın her köşe başına kondurduğu eserler bir bir yok oluyorsa, aramızdan ayrılıyorsa bunda eserlerin yıpranmışlığını aramamak gerekir. Zihnimizin köreldiğini görmek zorundayız!
Yardım elinin uzanacağı günü hasretle bekliyorsa tarihi eserlerimiz yardım elini öncelikle atasına, tarihine, mimarisine, kültürüne sahip çıkmaktan aciz olan kendimize uzatmaktan başka bir yol, yordam yoktur.
Sözün kısası İshak Çelebi Mahallesindeki İmadüddin Vakfı Çeşmenin bir an önce kurtarılması gerekmektedir.
Çukur Hamamına gelen yayla suyu ile bu çeşmenin yeniden eski günlerine döndürülüp akıtılmasının önünde hiçbir engel yoktur. Ayrıca Çukur Hamamına su taşıyan künk döşeli yol yüzeyine yakındır. Suyolunun kurtarılması ve Çukur Hamamının da Manisalılara kazandırılması gerekmektedir.
Yaptığımız araştırmalar İshak Çelebi Mahallesi 2008 numaralı sokaktaki tarihi çeşmenin XVI. Yüzyıla ait olduğu yönündedir. Ancak çeşmenin üzerinde bulunan kitabe kaydında eserin XVIII. yüzyıla aitmiş gibi bir izlenim ortaya çıkmaktadır. Bu yanıltıcı durum çeşmenin XVIII. yüzyılda yapıldığını değil bu yüzyılda köklü bir onarım geçirdiğini göstermektedir. Ulutepe Caddesinin üst tarafında, Çukur Hamamına yakın olan bu çeşmenin vakfiye kayıtlarından XVI. yüzyıla ait olduğu bilgilerine rastlanmaktadır. Çeşmenin kitabesi ise onarımı yaptıran İmadüddin Vakfı adına yaptıran şahıs tarafından yazılmıştır. www.tarihistan.org
[1] Hasan Uyar, Spil’den Manisa’ya Ab-ı Hayat-Manisa Çeşmeleri, Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2013