Seyhan Çağlar EMEN

Seyhan Çağlar EMEN

[email protected]

KATLEDİLEN TARİHİ MİRASIMIZ

14 Temmuz 2021 - 09:40

                                              KATLEDİLEN TARİHİ MİRASIMIZ
       Edirne’deki tarihi eserleri araştırırken yok edilen yüzlerce tarihi eser tespit ettim. 1892 yılında Edirne’de 157 camii ve mescit ibadete açıkken 1945 yılında ancak 84 cami ve mescit ayakta kalmış bunlardan ancak 21 tanesi ibadete açıktır. Oysa Lale Devrinde 14’ü Selatin Camileri olmak üzere 314 cami ve mescit mevcut imiş. Ayrıca 1892 yılında 69 tekke ve zaviye, 47 medrese ve kütüphane, 48 mektep, 239 sebil ve çeşme(Lale devrinde 570 çeşme), 9 imaret, 37 hamam, 17 kervansaray ve han, 5 çarşı, bedesten ve arasta, 100 türbe, 8  taş köprü, 350 konak, yalı, saray ve köşk varmış.
       Balkan savaşı sonunda Edirne Bulgar orduları tarafından işgal edilince yağmalanmış diye düşünebilirsiniz, oysa tarihi gerçekler öyle demiyor, tarihi eserleri biz imha ettik. Nasıl mı, anlatayım da öğrenin. 1926 yılında çıkarılan “Kadro harici camilerin” yıkılması, satılması ve kapatılması kararı, tarihi eserlerin gözden çıkarılmasına sebep olmuştur. Örneğin, Cedit Kasım Paşa Camiinin enkazı 15 Şubat 1932 tarihli kararla satılığa çıkarılmış ve 200 T.L.ye Salomon Efendiye satılmış, arsası da 1940 yılında satılmıştır. 22 Ocak 1948 tarihli kararla 14 camii 100 ile 450 TL. arasında satılmıştır. Koskoca Osmanlı’nın eserleri haraç-mezat satılıyor. 1926-1950 yılları arasında binlerce vakıf eseri  yıkılmış, satılmış hatta taşları bile pazara çıkarılmıştır.1949-1950 yılları arasında Edirne Lisesinde öğretmenlik yapan A. Nihat ASYA, hatıralarında tarihi kışlaların, hükümet binasının ve karargah binalarının yıkıldığını anlatmaktadır. Kastamonu’daki tarihi bir camii satışa çıkarılınca eski Milletvekili  İsmail Hakkı YILANLIOĞLU’nun babası tarafından satın alınarak yıkılmaktan kurtarılmıştır.    
       1950’li yıllarda İstanbul’da imar planları uygulanırken Vatan ve Millet caddeleri  açılırken bu bölgede bulunan yüzlerle türbe, tarihi mezarlıklar, mescitler v.s. ortadan kaldırılmış, tarihi doku yok edilmiştir. Mimar Sinan’ın eseri Kasım Paşa camii, Büyük Ada’ya taşınacağı bahanesi  ile yıkılmış, taşları bile yok edilmiştir. İstanbul adeta tarihinden koparılmıştır.İ.Ü.giriş kapısındaki tuğrayı bile kazıdık, aslımızı inkar ettik. Paris’te gökdelen yapımına 2015 yılında kısmi izin verilirken biz İstanbul’da tarihi yarım adaya gökdelenler dikilmesine izin vererek Sultan Ahmet  Camii ve Ayasofya’nın görüntüsünü bozduk. İstanbul’un tarihi dokusunu ve kutsiyetini ortadan kaldırdık. Görüntü kirliliği bahanesi ile bir çok tarihi eseri yıktık, eski Viyana’yı gezerken şehrin bu semtinin aynen muhafaza edildiğine şahit oldum, Slovakya’da tarihi köyler gelenekleriyle birlikte yaşatılıyor, her ev müze haline getirilmiştir.  
       1990 yılında Aksaray’da bulunan tarihi Kılıçaslan hanı, restore bahanesi ile  buldozerle tamamen yıkıldıktan sonra eski eser olup olmadığı Vakıflar Genel Müdürlüğüne soruluyor, cevap gelince kadar 5 katlı iş hanı yapıldı.Anadolu’da pek çok şehrimizde Osmanlı Kabristanı ortadan kaldırılmıştır tıpkı Manisa’da Ulu Mezarlık, Karaköy pazarının yerindeki mezarlık gibi. A.B.D. Teksas eyaletine ilk gelen kovboyun tahta evi muhafaza edilirken bizler bin yıllık mazimizi yok ettik. Tarihi mezarlıklar, camii, mescit, sebil gibi tarihi eserler, Devletimizin ve milletimizin bu topraklardaki mührüdür.Roma, Bizans,Yunan  sevdalıları yer altında taş ararken yer üstündeki ecdat yadigarlarının imhasına ses çıkarmamışlardır.Manisa’da Saruhan Bey sarayı, Paşa camii, bir çok vakıf eserleri kayıptır. Mevcut İvaz Paşa camii, Alaybey semtindeki  camii hazirelerinde bulunan tarihi kabirler koruma altına alınmamakta, talan edilmemesi için önlem alınmamakta, tarihi sebillere su bağlamakta bile aciz kalmaktayız. Rahmetli İbrahim GÖKÇEN’den sonra Manisa’da vakıf eserlerinin envanteri çıkarılmamıştır.Manisa’da birkaç gönüllü ve tarih sevdalılarının çalışmalarının yetkililer tarafından maddi ve manevi olarak desteklenmesi gerekir aksi halde yarın çok geç olacaktır.      
 

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum