Atmalı Aşireti
26 Ekim 2023 - 11:11 - Güncelleme: 26 Ekim 2023 - 11:27
KÜRD BİLGESİ TARİHE NOTUNU DÜŞMÜŞ!
Yazan: İsmail UÇAKCI
Atmalı Aşireti Beyi: Araştırmacı Yazar, Mehmet Demir.
Atmani, Atmi, Atmaniç, Govosti adı ile anılan aşiretini anlatan kaynak bir eser yayın hayatına geçirmiş. Kürd realitesi, Kürd halkları, Kürd sorunu, Kürdleşen Türkler, Türkleşen Kürdler, Kürdler Türklerden farklı bir millet, Kürd Alevileri kripto, bölücü ve safsata söylemlerine kaynağından cevabını vermiş.
Tarihte, Tilkiler, Kızırlar, Haydarlı, Ketiler, Sadakalar, Kızkapanlı, Karahasanlı, Karalar, Ağcalar, Turuçlu, Kabalar, Mahkanlı (Mahyanlı), Çakallı, Kılıçlı, Sinemli Aşiretlerini bünyesine alarak bir teşekkül (federasyon) oluşturmuş ve Rişvan teşekkülü (konfederasyonu) ne dahil olarak gücüne güç katmış aşireti Atmalıları konu etmiş.
Maraş/Elbistan, Pazarcık, Afşin, Malatya/Arapgir, Ankara/Haymana, Balâ, Sivas/Kangal, Gürün, Divriği, Adıyaman/Besni, Ayıntab/İslahiye, Nizip, Araban, Nurhak, Nurdağı, Kayseri/Göstere, Konya/Turgut, Bozok/Sorgun, Çekerek, Urfa/Bozova, Harput/Keban, Erzurum, Kars/Çıldır, Diyarbakır, Rakka bölgesi gibi geniş alana yayılmış aşiretinin tarihi ve kültürü konusunda kaynak bilgiler aktarmış. Kültür Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu, Üniversitelerin bol sıfırlı bütçeler ve binlerce uzman personeliyle yapmadığı/yapamadığını kendi imkanlarıyla yapmış.
Kürdçe adı verilen Kurmançi, Sorani, Zaza bölge ağızları ile Arapçayı iyi bilmesi, Uygur, Kazak gibi Türk lehçelerine hakim olması ve Türk iskan tarihi konusunda yaptığı ayrıntılı çalışmalarında edindiği bilgi ve deneyimleri kitabına yüklemiş, biz iskan tarihçileri, aşiret araştırmacılarının üstesinden gelemediği Kürd Aşiretleri konusunu Araştırmacı Yazar, İbrahim Uçar ile birlikte yazdığı “Atmalı Aşireti” adlı kitabında açıklık getirerek Türk Milleti ve bilim camiasının hizmetine sunmuş.
Aşiretinin tarihte ve günümüzde yurt tuttuğu şehirler, kasabalar, köyler, mezralar, yaylaklar, kışlaklar hakkında bilgiler aktarmış. Bir kısmı Sünni Kürd, bir kısmı Alevi Kürd adıyla tanımlanan Kurmançi, Sorani gibi bölge ağızları kullanan aşiretini anlatmış. Kürdçe adı verilen bölge ağızlarıyla anılan “Goğur, Govasti, Birruki, Koliki, Mağıkan, Gur, Rifiyan, Havasi, Buğan, Koti, Kati, Keti, Kavon, Kıziron, Zettikan, Mıstıkan, Dımışk, Tırkan, Derziyan, Zırkan, Zerikan, Reşkota, Khalikan gibi pek çok Kürd Aşireti hakkında bilgi aktarmış, genel Türkçeye göre farklı gibi algılanan aşiretlerinin isimlerinin eski Türkçe ile Uygur Türkçesinden geldiği ve Türk Aşiretleri olduğu konusunu ayrıntılı olarak açıklamıştır.
Kürd Bilgesi:
Arşivlerde “Kürdler Kayı, Kürd Döğer, Yazır Kürdü, Kürd Beğdilisi, Kürd Avşarı, Bayındır Kürdü, Ekrad-ı Salur, Ekrad-ı Eymür” gibi Oğuz soyu ilen kaydolunan Kürdlerin Türklüğü konusuna açıklık getirmiştir. Üstatları cennet mekan Prof.Dr. Fahretten Kırzıoğlu’nun “Kürtlerin Türklüğü” adlı eseri ve Hormekli Aşireti bilgesi M.Şerif Fırat’ın 1945 yılında yazdığı Doğu İlleri ve Varto Tarihi adlı kaynak eser gibi bir kaynak eser hayata geçirmiştir.
Merhum M.Şerif Fırat gibi olaylara üs perdeden bakmış; Fırat’ın, başta Hormekliler olmak üzere Doğu Anadolu ve Varto’da yurt tutmuş Kurmançi veyahut Zazaca bölge ağzı kullanan bir kısmı Şafi, bir kısmı Hanefi olan kendilerini Sünni Kürd veya Alevi Kürd adıyla tanımlayan aşiretlerin “Asil Türk kanı taşıdıklarını, Türk oğlu Türk olduklarını” kaynakçalarıyla belirttiği gibi kendisi de, yarısı Sünni Kürd, yarısı Alevi Kürd olan aşiretinin Oğuz Soylu ve Türk-İslam olduğunu kaynakçalarıyla birlikte eserinde anlatmış.
Kürd Bilgesi ve eseri birlikte hayata geçirdiği Araştırmacı Yazar İbrahim Uçar Beylere teşekkür ediyorum. İmzalayıp, kargo ile adresime yolladıkları kaynak eserlerini pek çok araştırmacının kitaplarında, makalelerinde, sempozyum bildirilerinde kullandığı gibi bende kullanacağım.
Araştırmacı Yazar
Türk Tarih Kurumu Arşiv Şefi (Emekli)
Yazan: İsmail UÇAKCI
Atmalı Aşireti Beyi: Araştırmacı Yazar, Mehmet Demir.
Atmani, Atmi, Atmaniç, Govosti adı ile anılan aşiretini anlatan kaynak bir eser yayın hayatına geçirmiş. Kürd realitesi, Kürd halkları, Kürd sorunu, Kürdleşen Türkler, Türkleşen Kürdler, Kürdler Türklerden farklı bir millet, Kürd Alevileri kripto, bölücü ve safsata söylemlerine kaynağından cevabını vermiş.
Tarihte, Tilkiler, Kızırlar, Haydarlı, Ketiler, Sadakalar, Kızkapanlı, Karahasanlı, Karalar, Ağcalar, Turuçlu, Kabalar, Mahkanlı (Mahyanlı), Çakallı, Kılıçlı, Sinemli Aşiretlerini bünyesine alarak bir teşekkül (federasyon) oluşturmuş ve Rişvan teşekkülü (konfederasyonu) ne dahil olarak gücüne güç katmış aşireti Atmalıları konu etmiş.
Maraş/Elbistan, Pazarcık, Afşin, Malatya/Arapgir, Ankara/Haymana, Balâ, Sivas/Kangal, Gürün, Divriği, Adıyaman/Besni, Ayıntab/İslahiye, Nizip, Araban, Nurhak, Nurdağı, Kayseri/Göstere, Konya/Turgut, Bozok/Sorgun, Çekerek, Urfa/Bozova, Harput/Keban, Erzurum, Kars/Çıldır, Diyarbakır, Rakka bölgesi gibi geniş alana yayılmış aşiretinin tarihi ve kültürü konusunda kaynak bilgiler aktarmış. Kültür Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu, Üniversitelerin bol sıfırlı bütçeler ve binlerce uzman personeliyle yapmadığı/yapamadığını kendi imkanlarıyla yapmış.
Kürdçe adı verilen Kurmançi, Sorani, Zaza bölge ağızları ile Arapçayı iyi bilmesi, Uygur, Kazak gibi Türk lehçelerine hakim olması ve Türk iskan tarihi konusunda yaptığı ayrıntılı çalışmalarında edindiği bilgi ve deneyimleri kitabına yüklemiş, biz iskan tarihçileri, aşiret araştırmacılarının üstesinden gelemediği Kürd Aşiretleri konusunu Araştırmacı Yazar, İbrahim Uçar ile birlikte yazdığı “Atmalı Aşireti” adlı kitabında açıklık getirerek Türk Milleti ve bilim camiasının hizmetine sunmuş.
Aşiretinin tarihte ve günümüzde yurt tuttuğu şehirler, kasabalar, köyler, mezralar, yaylaklar, kışlaklar hakkında bilgiler aktarmış. Bir kısmı Sünni Kürd, bir kısmı Alevi Kürd adıyla tanımlanan Kurmançi, Sorani gibi bölge ağızları kullanan aşiretini anlatmış. Kürdçe adı verilen bölge ağızlarıyla anılan “Goğur, Govasti, Birruki, Koliki, Mağıkan, Gur, Rifiyan, Havasi, Buğan, Koti, Kati, Keti, Kavon, Kıziron, Zettikan, Mıstıkan, Dımışk, Tırkan, Derziyan, Zırkan, Zerikan, Reşkota, Khalikan gibi pek çok Kürd Aşireti hakkında bilgi aktarmış, genel Türkçeye göre farklı gibi algılanan aşiretlerinin isimlerinin eski Türkçe ile Uygur Türkçesinden geldiği ve Türk Aşiretleri olduğu konusunu ayrıntılı olarak açıklamıştır.
Kürd Bilgesi:
Arşivlerde “Kürdler Kayı, Kürd Döğer, Yazır Kürdü, Kürd Beğdilisi, Kürd Avşarı, Bayındır Kürdü, Ekrad-ı Salur, Ekrad-ı Eymür” gibi Oğuz soyu ilen kaydolunan Kürdlerin Türklüğü konusuna açıklık getirmiştir. Üstatları cennet mekan Prof.Dr. Fahretten Kırzıoğlu’nun “Kürtlerin Türklüğü” adlı eseri ve Hormekli Aşireti bilgesi M.Şerif Fırat’ın 1945 yılında yazdığı Doğu İlleri ve Varto Tarihi adlı kaynak eser gibi bir kaynak eser hayata geçirmiştir.
Merhum M.Şerif Fırat gibi olaylara üs perdeden bakmış; Fırat’ın, başta Hormekliler olmak üzere Doğu Anadolu ve Varto’da yurt tutmuş Kurmançi veyahut Zazaca bölge ağzı kullanan bir kısmı Şafi, bir kısmı Hanefi olan kendilerini Sünni Kürd veya Alevi Kürd adıyla tanımlayan aşiretlerin “Asil Türk kanı taşıdıklarını, Türk oğlu Türk olduklarını” kaynakçalarıyla belirttiği gibi kendisi de, yarısı Sünni Kürd, yarısı Alevi Kürd olan aşiretinin Oğuz Soylu ve Türk-İslam olduğunu kaynakçalarıyla birlikte eserinde anlatmış.
Kürd Bilgesi ve eseri birlikte hayata geçirdiği Araştırmacı Yazar İbrahim Uçar Beylere teşekkür ediyorum. İmzalayıp, kargo ile adresime yolladıkları kaynak eserlerini pek çok araştırmacının kitaplarında, makalelerinde, sempozyum bildirilerinde kullandığı gibi bende kullanacağım.
Araştırmacı Yazar
Türk Tarih Kurumu Arşiv Şefi (Emekli)
FACEBOOK YORUMLAR