21 Aralık Türkçe Eğitim Günü ve Makedonya Türkleri - Yazar: Gulsum Mustafova

Makedonya Türkleri 21 Aralık’ı Türkçe Eğitim Günü olarak kutluyor.  2007 yılından bu yana Makedonya’daki Milli Bayramlar Yasası kapsamında kutlanılan 21 Aralık, Makedonya Türklerinin tek milli bayramı olma özelliğini taşıyor.

Makedonya Cumhuriyeti anayasasına göre, ülkenin asli kurucu milletleri arasında yer alan Türkler bugün kendi anadillerinde eğitim alma hakkına da sahipler. Bu kapsamda 21 Aralık Makedonya Türklerinin ana dilinde eğitim alabilmelerinin bayramı olarak kutlanıyor.

Anayasal Bir Hak

Makedonya anayasasının 44. maddesine göre: “Herkes eğitim hakkına sahiptir. Eğitim herkese eşit şartlarda sunulur. İlköğretim zorunlu ve ücretsizdir”. Aynı şekilde anayasanın 48. maddesi, ülkede yaşayan etnik grupların, milli kimliklerini özgürce ifade etme, yetiştirme ve geliştirme hakkını koroma altına almaktadır. Dolayısıyla kanunla belirlenen şekilde ilk ve orta öğretimde öğrenciler kendi ana dillerinde eğitim alma hakkına sahiptir.

Makedonya Türkleri için anayasal bir hak olan Türkçe eğitim, yürürlükte olan yasalar doğrultusunda Makedonya Meclisinin getirmiş olduğu kanunla, bugün Makedonya Türklerinin Milli Bayramı olarak ilan edilmiştir.

Türkçe Eğitimin Başlangıç Günü: 21 Aralık 1944

Makedonya Türklerinin biricik milli bayramı olan bugün elbette rast gele belirlenmiş değil. Tarihte 21 Aralık Makedonya Türklerinin Türkçe eğitimi için önemli bir gün olarak kabul ediliyor.

Bugünün anlamı, 1944 yılında Makedonyalı Türklere kendi ana dillerinde eğitim hakkı tanınarak Üsküp’teki “Tefeyüz” İlkokulunda Türkçe eğitime başlanmıştır. Bu vesile ile bugün Makedonyalı Türkler için ana dilinde eğitimin başlangıç günü olarak kabul edilir.

Makedonya’da 21 Aralık yalnızca Türkler tarafından kutlanırken ülkede yaşayan diğer milletleri kapsamıyor. 21 Aralık vesilesiyle Türk öğrenciler için okullarda eğitim-öğretime bir gün ara verilirken, devlet dairelerinde görev alan Türkler için de bugün tatil ilan ediliyor. 21 Aralık her yıl sivil toplum kuruluşları, eğitmenler ve öğrenciler ile birlikte farklı programlar eşliğinde  kutlanıyor.

Makedonya genelinde 40 civarında ilkokulda ve 57 belediyede lise eğitimi de dahil olmakla birlikte, sayıları tam olarak bilinmemekle, 9 bin 500-10 bin arasında öğrenci Türkçe eğitim görüyor.

Her Şey Toz Pembe Değil!

Anayasal bir hak olarak kabul edilen ana dili eğitim hakkı bugün ülkede uygulanmaya devam ediliyor. Ancak Makedonya’da Türkçe eğitimden bahsederken beraberinde var olan sorunlara değinmek de gerekir. Bugün Türklerin yoğun olarak yaşadığı bazı bölgelerde Türkçe sınıfları kapatılmaya devam ediyor. Diğer bir yandan ise Türkçe sınıfları için ders kitaplarının Türkçe olarak basılmaması da ayrı bir sorunu ortaya çıkarıyor.  Türk öğretmenlerinin kadro sıkıntısı ve politikleşmiş yapı içine eğitimin de dahil edilmesi sorunların daha da büyümesine yol açıyor.

Buna örnek olarak bugün Karbinci’ye bağlı Radanya köyünde velilerin ek Türkçe sınıf talebi henüz cevap bulamamış durumda.

Nüfus Sayımı ve Türkler

Son olarak Makedonya Cumhuriyetinde en son 2002 yılında nüfus sayımları yapılmıştı. Söz konusu sayıma göre Makedonya genelinde 77 bin 959 Türk yaşıyor. Bu rakam ise yüzde olarak 3.85’e tekabül ediyor. Üsküp, Gostivar, Merkez Jupa, Plasnica, Radoviş, İştip, Studenican, Resne, Ohri, Pirlepe, Usturumca Türklerin yoğun olarak yaşadığı yerleşim yerleri.

2021 yılının Nisan aynıda yapılacak nüfus sayımında ise son yıllardan göçün durması ile birlikte Türklerin nüfusunun artış göstereceği bekleniyor. Bu ise ülkedeki sosyal politikalar dahil olmak üzere pek çok konuda dengelerin değişmesini tetikleyebilir.

21 Aralık Makedonya Türklerinin Türkçe Eğitim Bayramı kutluca olsun…

ORHA AJANS: Ortalık Haber Ajansı
https://orhaajans.com