1 EKİM: NOGAY TÜRKLERİNİN SOYKIRIMI ANMA VE KAYGI GÜNÜ

Rus emperyalizminin ana vatanları Kafkasya’da Nogay Türklerine karşı işlediği etnik soykırım ve katliam fiillerinin yıl dönümü kaydediliyor.

Nogay Halkının Çarlık Rusyası’nın emperyal politikaları karşısında maruz kaldığı soykırımın 237. yıl dönümünde, Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneğinden açıklama yapıldı. Rus emperyalizminin kıydığı tüm şehitlere rahmet dilenen açıklamada, Çarlık Rusyası’ndan bugüne Kremlin’in Türklere karşı işlediği katliam ve soykırım filleri kınandı.

Derneğin sosyal medya sayfasında paylaşılan açıklama şu şekilde:

“1 Ekim 1783 tarihinde Nogay Türklerini tehdit olarak gören Rus emperyalizmi, Çariçe II. Katerina’nın emriyle, Kafkasya’da Nogay Türklerine etnik katliam yaptı. General Aleksandr Suvorov’un komutasında yapılan katliamda kadın, erkek, genç, yaşlı demeden yüzbinlerce Nogay Türkleri şehid oldular. Soykırımın 237. yıldönümünde, şehidlerimize Cenab-ı Allah’tan rahmet diliyoruz. Ruhları şad, mekânları cennet olsun”

NOGAY HALKININ KARA GÜNÜ: 1 EKİM 1783

16. yüzyıldan itibaren Nogaylar, bulundukları yerlerde göçebe halinde yaşamaktaydılar. Hatta Kırım Hanı Sahip Giray, onların yerleşik hale geçmelerini teşvik etmiştir. Zaman zaman Kırım Hanlığı’nın ve Osmanlı Devleti’nin ordusuna katılmışlardır. Yine bu dönemde Kazaklar, Kırgızlar, Karakalpaklar ile sıkı bağlar kurmuşlardır. Bu döneme, bazı Orta Asya Türk halklarının destanlarında da Nogay Vakti (Çağı) denilmiştir.

Ancak Nogaylar, 18. yüzyıla gelindiğinde parça parça Rus hakimiyetine geçtiler. ilk olarak Yedisan-Bucak Nogayları, Rus baskılarına dayanamayıp onların hakimiyetine girmek zorunda kalmışlardı. Özellikle, 18. yüzyıl tarihte Rusya’nın yayılmacı politikalarının hayli hız kazandığı bir dönem olmuştur. Bu politikanın temelinde, Rusya’nın Karadeniz’deki konumunu güçlendirmesi yatıyordu. Bunun için Nogayların sürülmesi, esir edilmesi değil; tamamen imha edilmesi kararlaştırılmıştır. General Potemkin’in emrinde Mareşal Aleksandr Suvorov (diğer adıyla Nogay Kasabı), 1 Ekim 1783’te Nogayları kıyıma uğrattı. Bu olay neticesinde geriye kalan Nogaylar, Kafkasya’nın Karadeniz sahillerinden Kabardey topraklarına kadar uzanan Osmanlı hakimiyetindeki bölgenin idarecisi Ferah Ali Paşa’ya sığınarak Osmanlı topraklarına yerleşmek istediklerini belirtmişlerdir. Böylece Kafkasya çevresinde yer alan Nogay Türklerinin yerleşik hayatları başlamıştır.

Kaynak: Kırım Haber Ajansı - QHA