Güzel söz insanın manevi gıdasıdır

Güzel söz insanın manevi gıdasıdır

Atasözleri ve deyimlerimiz üzerindeki incelemesini "Kutup Yıldızı" adıyla kitaplaştıran araştırmacı yazar, Mehmet Rıza Özacar, insanlık için birer fener, birer kutup yıldızı ya da birer mum hükmünde olan sözleri bir araya topladığını söylüyor. Araştırmasının gayelerinden birinin; inançların, milletlerin atasözü ve deyimleri üzerindeki etkisini ölçmek ve inançlara mugayir atasözlerini tespit etmek olduğunu belirten Mehmet Rıza Özacar, çalışmasıyla ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor:

"Söz, insanla beraber var olmuştur, işlevi ise iletişimi sağlamaktır; iyi ya da kötü. Lakin bu bir araçtır. İyisi hoşnut eder, kötüsü ise hüzün verir. İnsan ise fıtraten güzele meyyaldir. Güzel söz insan için adeta manevi bir gıdadır.

İki şey unutulmaz: 1. Kötü söz. 2. İyi (faydalı) söz. Kötü söz, zararlı oluşundan zihinde kalmıştır. Zira insan kendisine zarar veren (canını yakan) bir şeyi asla unutmaz. İyi sözü ise menfaati gereği unutulmaz. Tüm bunlara rağmen kötü sözlerin akıbeti hep yok oluştur. Güzel olan ise elden ele dolaşıp bulunduğumuz asra kadar gelmeyi başarmıştır. Denilebilir ki bir emanet gibi nesilden nesle (Atadan toruna) devam etmiş ve kıyamete kadar devam edecektir.

Ben de bu kıymetli emaneti devam ettirme adına okurların hizmetine sunmak istedim. Evvela kendim istifade ettim. Bir başkasının istifadesi de bana haz verecektir.

İstimal (kullanmak) edilmesi halinde faydalı olacağına inanıyorum. Zira her birisi birer altın ve elmas niteliğindedir.

İşte, atasözlerinin mahiyetine bakarken, onları tahlil ederken, kime ait ya da hangi millete aittirden ziyade, beşere faydası olan ve olmayan diye tefrik etmek daha doğru olsa gerek.

Günümüzde, atasözlerimizdeki konu genişlemesinin başlıca sebebi din değişikliği, dolayısıyla kültür etkileşimi olmuştur. Türklerin İslam dinini kabul etmeleriyle başlayan kültür etkileşimi atasözlerine de yansımış ve bu sözler, dinin terimleri ve hükümleriyle bezenmiş, değişmiş ve çoğalmışlardır.

Her atasözü istimal edilecek diye bir kaide de yoktur. Faydalı olan ve zararlı olanlar da vardır.

Ya da niyetlere göre değişen atasözleri bir başka tabirle, kişinin nasıl ve hangi cihetten baktığına bağlıdır. Sadece, doğrudan kötülüğü-haramı, yasağı teşvik eden ve atasözü olarak geçen deyimler konumuzun dışındadır.

Liman Yayınevi Tel: (0536) 275 9015