Bir tütün hikayesi

Sarı kızın çilesini bilir misin?
Tütünü bilir misin?
1493 yılında Christopher Columbus ve yanındakiler Küba’dan Barselona’ya ellerinde “Tobacco” dedikleri, duman tüten çubuklarla dönmüşlerdi. Amerika yerlilerinin binlerce yıldır barış görüşmelerinde ve dini ayinlerde kullandığı “Tobacco” bir süre sonra tüm dünyaca bilinen, insan sağlığına zararları yanında, ülkelerin ekonomilerine yaptığı katkı ve yarattığı iş olanaklarıyla önemli bir ürün haline gelmişti.
Konak Tütün Binası
18. yüzyılda İzmir’de tütün yetiştiriciliği, işlenmesi ve ihracı önemli bir yere sahipti. O yıllarda halkta tütün tiryakiliği de başlamış, mahalle kahvehanelerinde bile nargile içiliyordu. 1990’lı yıllara gelindiğinde ise yabancı tütünler ve sigara markaları piyasaya yerleşmiş, eski işletmeler de satılmış, kısaca “Tütün” ismi ile anılan Konak’taki bina gibi terk edilmişlerdi. Binanın idari bölümleri 1997’den itibaren 12 yıl boyunca bale kursları için kullanılmıştı. Aileler çocuklarını kursa getirir, araçlarını da bahçeye veya bir rampayla binaya girerek kapalı alana park ederlerdi.
İdare binasının girişindeki iki mermer levhadan üsttekinde “Tekel İzmir Yaprak Tütün İşletmeleri Merkez Müdürlüğü Konak Yaprak İşletmesi”, altta ise Türkçe ve İngilizce “1929 yılında inşa edilen bu binaya reis I.C. Gary’ye saygı eseri olarak Geri Binası adı verilmiştir” yazılıydı.

Yıllar önce kapanan işletmenin bahçesinden itibaren tütün kokusunu hissederdik. Buraya bakarken “Bunca yıl sonra bile tütün kokusu binadan çıkmadığına göre; o zamanlar daha da ağır bir kokusu varmış, burada kim bilir kimler, hangi şartlarda çalışmış?” diye düşünürdük.

Kaynak:http://www.izmirlife.com.tr/