Türkiye, Ermenistan'ı cesur olmaya çağırıyor
Siyaset bilimci Zuriya Garayeva ile Yeni Musavat gazetesinde yapılan söyleşi
17 Nisan 2022 - 18:19
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesi hakkında konuştu. Bu süreçte somut adımlar atılacağını ancak daha yapılacak işler olduğunu söyledi. Ermenistan'ı cesur olmaya çağırdı. Dışişleri Bakanı, Türk tarafının Erivan'a özel elçiler toplantısına ev sahipliği yapmasını teklif etmesine rağmen, Ermenistan'ın kabul etmediğini kaydetti. Üçüncü toplantının Viyana'da yapılacağını söyledi. Ancak görüşmenin tarihi henüz belli değil.
Türk-Ermeni uzlaşmasının Azerbaycan-Ermeni uzlaşma süreciyle paralel gideceği ve ondan önce gelemeyeceği açıktır. Bu konuda Azerbaycan ile barış anlaşması imzalamadan Ankara-Erivan ilişkilerini normalleştirmek mümkün müdür? Bir sonraki Viyana toplantısı taraflara ne vaat ediyor? Ermenistan neden cesareti kendinde bulamıyor?
Siyaset bilimci Farhad Mehdiyev, Yeni Müsavat'a verdiği demeçte, Çavuşoğlu'nun Ermenistan'ı barış anlaşması imzalama konusunda cesur olmaya çağırdığını söyledi:
"Buradaki tüm meseleler barış anlaşmasıyla ilgili. Bu, diğer sorunların anahtarıdır. Azerbaycan ve Türkiye ile normal diplomatik ilişkilerin kurulması da aynı konu kapsamındadır. Yani Ermenistan ile Türkiye arasında başka bir görüşme yapılmamaktadır. Türkiye, Ermenistan'ın Azerbaycan'ın önerilerini kabul etmesini bekliyor. Ermenistan, Azerbaycan ile ilişkilerini geliştirmeden Türkiye ile ilişkilerini geliştiremez. Barış anlaşmasının önünde engeller var. Buradaki temel engel Karabağ'da yaşayan Ermenilerle ilgilidir. Azerbaycan onlara herhangi bir statü vermeyecektir. Paşinyan bunu biliyor ve Ermeni toplumunu buna hazırlamaya çalışıyor. Ermenistan parlamentosu artık tamamen barış anlaşmasından yana olsa da Paşinyan ve partisinin statülerinden vazgeçtiklerini görüyoruz.
Ferhat Mehdiyev
Siyaset bilimci, barış anlaşması imzalanırsa Karabağ'daki diğer Azerbaycan topraklarının iade edileceğini belirterek, “Unutmayalım ki bir de zayıflamış bir Rusya var. Rusya, Ermenistan ile ne kabul ederseniz ona göre hareket edeceğimi söylemeli. Çünkü 10 Kasım anlaşmasının da üç tarafı var - Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya. Rusya burada bir barış gücüdür. Ermenistan-Azerbaycan anlaşırsa Rusya bölgeden tamamen çekilmeli. Ama Rusya öyle değil. En azından çıkarlarını korumak için çatışmada bir barış gücü olarak kalmaya çalışacak. Mesela Karabağ'daki Ermenilerin haklarını korumak için burada kalıyorum diyecek. Elbette orada kalması konusu barış anlaşmasında belirtilmelidir. Aksi halde kalamaz.
Bence asıl mesele Azerbaycan ile Ermenistan arasında tam bir anlaşma. Anlaşma olduğu takdirde, zayıflayan Rusya, yukarıda bahsi geçen pozisyonu tam olarak koruyamayacaktır. Araik Harutyunyan ve diğer ayrılıkçıların konuşmalarına bakarsak bundan korktuklarını ve Karabağ'ın Rusya'ya ilhakından bahsettiklerini görebiliriz. Azerbaycan ve Ermenistan'ın tamamen anlaşabileceğini düşünüyorlar. Bu yüzden Rus barış güçlerini kendi taraflarına çekmeye çalışıyorlar. Bence bir ay içinde barış anlaşması olmayacak. Ancak Paşinyan, bu anlaşmaya ne kadar erken varılırsa o kadar iyi olduğunun farkındadır. Çünkü Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Rusya ne kadar zayıflarsa, Ermenistan'ın Karabağ'ı tamamen kaybetme olasılığı o kadar yüksek. Ermenilerin orada hiç kalamayacağını düşünüyorlar.
Züriya Garayeva
Siyaset bilimci Zuriya Garayeva, Yeni Müsavat'a Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin kurulmasının barış anlaşmasından önce gerçekleşebileceğini söyledi: “Bu süreç gelecekteki bir barış anlaşmasının temellerini atmış olabilir. Mevcut durumda, Erivan barışa yönelik yeterli bir politika izlemiyor. Bunun nedeni elbette Ermenistan'ın iki masaya oturma politikasıdır. Paşinyan, hem Rusya'nın hem de AB'nin dikte ettiği koşullara uymak zorunda kalıyor. Her iki kutupla da tokalaşma zorunluluğu, Ermenistan'ın taraflara ekonomik bağımlılığından kaynaklanmaktadır. Bu noktadan hareketle, Ankara-Erivan temasının ve yakın gelecekte ilişkilerin gelişmesinin Ermenistan'ın Türkiye yörüngesine geçişini hızlandırabileceğine ve bir barış anlaşmasının imzalanmasına zemin hazırlayabileceğine inanıyorum.
Ali RAIS,
"Yeni Müsavat"
Türk-Ermeni uzlaşmasının Azerbaycan-Ermeni uzlaşma süreciyle paralel gideceği ve ondan önce gelemeyeceği açıktır. Bu konuda Azerbaycan ile barış anlaşması imzalamadan Ankara-Erivan ilişkilerini normalleştirmek mümkün müdür? Bir sonraki Viyana toplantısı taraflara ne vaat ediyor? Ermenistan neden cesareti kendinde bulamıyor?
Siyaset bilimci Farhad Mehdiyev, Yeni Müsavat'a verdiği demeçte, Çavuşoğlu'nun Ermenistan'ı barış anlaşması imzalama konusunda cesur olmaya çağırdığını söyledi:
"Buradaki tüm meseleler barış anlaşmasıyla ilgili. Bu, diğer sorunların anahtarıdır. Azerbaycan ve Türkiye ile normal diplomatik ilişkilerin kurulması da aynı konu kapsamındadır. Yani Ermenistan ile Türkiye arasında başka bir görüşme yapılmamaktadır. Türkiye, Ermenistan'ın Azerbaycan'ın önerilerini kabul etmesini bekliyor. Ermenistan, Azerbaycan ile ilişkilerini geliştirmeden Türkiye ile ilişkilerini geliştiremez. Barış anlaşmasının önünde engeller var. Buradaki temel engel Karabağ'da yaşayan Ermenilerle ilgilidir. Azerbaycan onlara herhangi bir statü vermeyecektir. Paşinyan bunu biliyor ve Ermeni toplumunu buna hazırlamaya çalışıyor. Ermenistan parlamentosu artık tamamen barış anlaşmasından yana olsa da Paşinyan ve partisinin statülerinden vazgeçtiklerini görüyoruz.
Ferhat Mehdiyev
Siyaset bilimci, barış anlaşması imzalanırsa Karabağ'daki diğer Azerbaycan topraklarının iade edileceğini belirterek, “Unutmayalım ki bir de zayıflamış bir Rusya var. Rusya, Ermenistan ile ne kabul ederseniz ona göre hareket edeceğimi söylemeli. Çünkü 10 Kasım anlaşmasının da üç tarafı var - Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya. Rusya burada bir barış gücüdür. Ermenistan-Azerbaycan anlaşırsa Rusya bölgeden tamamen çekilmeli. Ama Rusya öyle değil. En azından çıkarlarını korumak için çatışmada bir barış gücü olarak kalmaya çalışacak. Mesela Karabağ'daki Ermenilerin haklarını korumak için burada kalıyorum diyecek. Elbette orada kalması konusu barış anlaşmasında belirtilmelidir. Aksi halde kalamaz.
Bence asıl mesele Azerbaycan ile Ermenistan arasında tam bir anlaşma. Anlaşma olduğu takdirde, zayıflayan Rusya, yukarıda bahsi geçen pozisyonu tam olarak koruyamayacaktır. Araik Harutyunyan ve diğer ayrılıkçıların konuşmalarına bakarsak bundan korktuklarını ve Karabağ'ın Rusya'ya ilhakından bahsettiklerini görebiliriz. Azerbaycan ve Ermenistan'ın tamamen anlaşabileceğini düşünüyorlar. Bu yüzden Rus barış güçlerini kendi taraflarına çekmeye çalışıyorlar. Bence bir ay içinde barış anlaşması olmayacak. Ancak Paşinyan, bu anlaşmaya ne kadar erken varılırsa o kadar iyi olduğunun farkındadır. Çünkü Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Rusya ne kadar zayıflarsa, Ermenistan'ın Karabağ'ı tamamen kaybetme olasılığı o kadar yüksek. Ermenilerin orada hiç kalamayacağını düşünüyorlar.
Züriya Garayeva
Siyaset bilimci Zuriya Garayeva, Yeni Müsavat'a Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin kurulmasının barış anlaşmasından önce gerçekleşebileceğini söyledi: “Bu süreç gelecekteki bir barış anlaşmasının temellerini atmış olabilir. Mevcut durumda, Erivan barışa yönelik yeterli bir politika izlemiyor. Bunun nedeni elbette Ermenistan'ın iki masaya oturma politikasıdır. Paşinyan, hem Rusya'nın hem de AB'nin dikte ettiği koşullara uymak zorunda kalıyor. Her iki kutupla da tokalaşma zorunluluğu, Ermenistan'ın taraflara ekonomik bağımlılığından kaynaklanmaktadır. Bu noktadan hareketle, Ankara-Erivan temasının ve yakın gelecekte ilişkilerin gelişmesinin Ermenistan'ın Türkiye yörüngesine geçişini hızlandırabileceğine ve bir barış anlaşmasının imzalanmasına zemin hazırlayabileceğine inanıyorum.
Ali RAIS,
"Yeni Müsavat"
FACEBOOK YORUMLAR