ÇİN BUNU DA YAPTI: DOĞU TÜRKİSTAN'DA 65 YAŞ ALTINA NAMAZ KILMAK YASAKLANDI MI?

Çin yönetiminin, Doğu Türkistan’daki dini, etnik ve siyasi hak ihlalleri, dünyanın giderek dikkatini çekerken, bölgeden gelen kısıtlı haberler, yaşanan sistematik ve baskı ve asimilasyon politikalarının her geçen gün arttığını gösteriyor.

Uygur Türkü aktivistler ve uluslararası basın, Doğu Türkistan’da Çinli yetkililerin açıklamalarına dayanarak, yaşanan baskıları gözler önüne serdi. Edinilen bilgiler, Doğu Türkistan’da Müslümanların namaz kılma özgürlüğüne ciddi engellerin olduğu yönünde. 21 Eylül 2020 tarihinde Uygur aktivistler, Çin yönetiminin Doğu Türkistan’da baskı ve gözetim altında yaşayan Uygur Türklerinin ibadet özgürlüğünü de ciddi bir darbe vurulduğunu ileri sürdü. Aktivistler, Çin polisinin resmi kaynaklarından edindikleri bilgilere göre, Doğu Türkistan’da 65 yaşın altındaki Müslümanların namaz kılma özgürlüğünün baskılandığını aktardı.

RFA’DAN DOĞU TÜRKİSTAN’DA İBADET ÖZGÜRLÜĞÜNE IŞIK TUTAN ARAŞTIRMA

Doğu Türkistan’da ibadet özgürlüğüne dikkat çekilen ve Radio Free Asia haber sitesi tarafından hazırlanan haberdeki bilgiler şu şekilde:

“Uluslararası toplumdan gelen eleştirilere cevaben, Çinli yetkililer sadece parti üyeleri ve 18 yaş altındakilerin namaz kılmasının yasakladığını ve geri kalan kişilerin namaz kılma özgürlüğünün olduğunu söylemektedir. Araştırmalarımız sonucunda Doğu Türkistan’ın Artış ilinde 65 yaş altındaki herhangi birinin namaz kılmasının yasaklandığı ve namaz kılanlara hukuki ceza uygulanacağı ortaya çıktı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, medyanın Uygurlarla ilgili sorularına yanıt olarak Uygurların dini haklardan tam yararlandığını defalarca ileri sürmüştü. Çin medyasının yakın tarihli bir haberinde, Doğu Türkistan’da namaz kılma yasağının parti üyeleri ve 18 yaş altındakilerle sınırlı olduğu belirtilmişti.

DOĞU TÜRKİSTAN’DA İNSANLAR NAMAZ KELİMESİNİ BİLE TELAFFUZ EDEMİYOR!

Geçen hafta, durumdan haberdar biri ajansımıza bilgi vererek, Doğu Türkistan’da namazın tamamıyla yasaklandığını ve insanların ‘namaz’ kelimesini söylemekten bile kaçındığını ancak yetkililerin uluslararası topluma göstermek için yaşlıları bir araya getirip namaz kıldırdığını ve yaşlıların da bu teklifi endişe ve tereddütle kabul ettiklerini söyledi.

Araştırmalarımız devamında, ilgili kurumların çoğu bu konuda bilgi vermeyi reddetti. Turfan İl Diyanet İşleri Kurulu, vatandaşların namaz kılmalarına izin verilip verilmediğine dair basit bir soruya bile cevap veremedi. Artış ilinden çağrımıza cevap veren bir köy polisi, elindeki belgeler ve yürürlükteki yönetmeliklere göre sadece yaşlıların namaz kılmasına izin verildiğini, genç ve orta yaşlıların namaz kılmasının yasak olduğunu belirtti. Bunun yaş sınırını sorduğumuzda, sadece 65 yaş üzerindeki kişilerin dine inanıp inanma özgürlüğünün olduğunu söyledi.

“ÇİN DEVLETİNİN KALICI GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN….”

Köy polisi yine 2017’den beri yürürlükte olan bu hükümlerin atanan çalışma grubundaki din işleri sorumlusu tarafından mahalle sakinlerine iletildiğini ve polislerin sokak ve evleri devriye gezerek kontrol ettiğini, namaz kılmaya devam edenlerin ise cezalandırıldığını kaydetti.

Çağrımıza cevap veren bir çalışma grubu yetkilisi bu hükmün dini aşırılığı ortadan kaldırmak ve istikrarı korumak için uygulandığını dile getirdi. Bunun geçici olup olmadığını sorduğumuzda ‘Bu Çin devletinin kalıcı güvenliğini sağlamak için yürürlüğe konulan uzun vadeli bir hükümdür’ yanıtını verdi.

Alınan bilgilerden Doğu Türkistan’daki dini kısıtlamaların 2017’den bu yana daha da sertleşerek yeni bir çağa girdiği bilinmektedir.”

ÇİN, DOĞU TÜRKİSTAN’DA TÜRK VE İSLAM ESERLERİNİ YOK EDİYOR

Çin’in sistematik baskı, etnik, dini ve siyasi soykırımlarının en önemli göstergelerinden birisi de Doğu Türkistan’daki dini ve etnik yapılar. Özellikle Türk ve İslam tarihine ait eserler yıllardır yıkılıyor ve tahrip ediliyor. Uygur Türklerinin tarihi ve kültürel değerleri, Çin Komünist Partisi rejimi tarafından yağmalanıyor.

Nisan 2019’da, Doğu Türkistan’ın Hoten şehrine bağlı Keriye ilçesindeki 13. yüzyılda inşa edilen Keriye Atika Cami, Çin Komünist Partisi tarafından yıkıldı. Çin yönetimi Doğu Türkistan genelinde mimari açıdan da sistematik bir asimilasyon ve soykırım süreci yürütüyor. Bu noktada özellikle Kaşgar gibi kültürel şehirlerdeki Uygur-Türk dokusu yıkılarak şehirlere Çinli bir görünüm verilmesi amaçlanıyor.

Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrindeki ünlü Heytgah Camii’nin dış cephesinde yer alan İslami motifler işgalci Çin yönetimi tarafından söküldü. Çin yönetiminin Doğu Türkistan’daki baskı ve asimilasyon politikalarına her geçen gün yenisi ekleniyor. Son olarak, Pekin yönetiminin, Doğu Türkistan’daki bazı tarihi camileri, “Çinli görünüm” adı altında restorasyona tabi tuttuğu ve bara çevirdiği iddia edildi.

Kaynak: Kırım Haber Ajansı - QHA