Duayenlerin kütüphanesi şimdi bir tık uzakta

SALİHA SULTAN

Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, kütüphaneye bağışlanan Abdülbaki Gölpınarlı, Şefik Can, Cemil Meriç, Mehmet Şevket Eygi ve Mehmet Genç koleksiyonlarındaki nadir eserleri dijital olarak erişime açtı. Her bir koleksiyondan 10’ar adet seçilen ve çoğunluğu Osmanlı Türkçesi olan sanat, edebiyat, iktisat, din ve düşünce dünyasından nadide eserler kütüphanenin internet sitesinde yer alan Cumhurbaşkanlığı Dijital Kütüphanesi bölümünde araştırmacıların ve meraklıların hizmetine sunuldu.

Dijital erişime açılan kitaplar arasında Kaygusuz Abdal’ın tarihi belirsiz Budalaname’si, Türkmen millî şairi Mahtumkulu’nun 1921 tarihli Mahtumkulu Divanı, Puccini’nin La Tosca operasının 1903 basımı, Anadolu’nun büyük bir kısmını adım adım gezen Fransız gezgin Charles. Texier’in 1833 yılında Paris’te yayınladığı L’Asie Mineure (Küçük Asya)’nın 1923’te Osmanlı Türkçesi baskısı, İshak Efendi’nin 1874 tarihli Kaşifü’l-esrar ve Dafiu’l-eşrar , Ahmet Haşim’in 1928 tarihli ‘Bize göre: Ve bir seyahatin notları’ gibi nadir eserler yer alıyor. Koleksiyonlarda yer alan bütün eserlerin zaman içerisinde dijital olarak erişime açılması bekleniyor.

AIBDULBAKİ GÖLPINARLI: Yazar, tasavvuf alimi Abdulbaki Gölpınarlı’nın Millet Kütüphanesi’ne bağışlanan koleksiyonunda; divan şiiri, tasavvuf, tarih ve İslâmî ilimler konularında Türkçe, Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi dillerinde yazma eserler ve matbu kitaplarla birlikte tablo ile etnografik eserler de bulunuyor. Gölpınarlı’nın bu koleksiyonundan dijital erişime açılan ilk eserler şunlar: Levayihü’l-kudsiyye, Esrâr-ı tevhid, Fuzuli hakkında bir iki söz, Nedim Divanı, Darülfünun İlahiyat, Budalaname, Binbir hadis, Kaşifü’l esrar ve dafiu’l-eşrar, Kutab-ı mukaddes yani ahd-i atik ve ahd-i cedid, İlmiye salnâmesi? Meşihât-ı celile-i İslamiyenin ceride-i resmiyesine mülhakdır.

CEMİL MERİÇ: Fikir adamı ve edebiyatçı Cemil Meriç’in Arapça, Ermenice, Fransızca, Farsça ve Osmanlı Türkçesi dillerinde, tarih, felsefe ve edebiyat konularından nadir eserlerinin bulunduğu koleksiyonu kızı Prof. Dr. Ümit Meriç tarafından kütüphaneye bağışlanmıştı. Bu koleksiyondan dijital erişime açılan eserler şöyle: Leta’if-i inşa, Resimli güzel elifba, Müntehabat-ı Tasvir-i Efkar c.4, Bir eser-i siyasi, Gencine-i servet, Mahdumkulu divanı ve yedi asırlık Türkçe bir manzume, 1327 sene-i maliyesine mahsus musavver nevsâl-i Osmani, Âdâb-ı muâşeret ve hasbihâlleri.

MEHMET GENÇ: Akademisyen, tarihçi Mehmet Genç’in koleksiyonunda da; iktisat tarihi, Osmanlı maliyesi, ekonomi, tarih ve edebiyat alanlarında Türkçe/Osmanlı, İngilizce ve Fransızca dillerinde kitap, dergi, arşiv belgesi ve çalışma dosyaları bulunuyor. Bu koleksiyondan dijital erişime açılan eserler de şunlar: Rehberi-i makulât, Timur ve tüzükatı: Nihayette, Cengiz yasası, Yeni ilm-i kelam, Devlet-i Osmaniye’nin 1331 senesine mahsus büdçesi, İktisâdî illetlerimiz, Dürerü’l-hükkam şerhu mecelleti’l-ahkam : şerh-i kitabu’l büyu’, Külliyat-ı Ziya Paşa : nazım kısmı, İstatistik : nazari ve ameli, La Tosca : opéra en trois actes, Rehberi-i makulât, Grandeur et décadence des aristocraties.

MEHMET ŞEVKET EYGİ: Gazeteci, yazar Mehmet Şevket Eygi’nin kütüphanede yer alan koleksiyonunda tarih, sanat, siyaset bilimi, edebiyat ve dini ilimler konularında Türkçe, Almanca, Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Farsça, Fransızca, İngilizce, Osmanlı Türkçesi ve Rusça dillerinde 1588-2017 yılları arasında yayımlanmış eserler yer alıyor. Bu eserler arasından seçilerek dijital erişime açılanlar şöyle: Tercüme-i cihet-i vahdet li-Eskicizade, Mecmua-i edebiye, Mahkeme-i kübra, Esrâr-ı menâsik-i hacc-ı şerif, İmam Gazalî, Hadikatü’l-evliyadan enmûzec-i İmam-ı Âzam, Manzûm akâid, Tarihçe-i inkılâb yahud, Çerkes Hasan’ın tercüme-i hâli, Envârü’l-irfân fî vasf-ı celîl-i cenâb-ı Numan radıyallahu anh, Mirât-ı Hazret-i Muhyiddin İbn-i Arabî.

ŞEFİK CAN: Mütefekkir, mesnevihan, asker ve öğretmen Şefik Can’ın Millet Kütüphanesi’ne bağışlanan koleksiyonunda da; harita ve yazma eserlerle birlikte tarih, tasavvuf, kültür, mitoloji, divan edebiyatı konularında Türkçe, Arapça, Farsça, Fransızca ve Osmanlı Türkçesi dillerinde 1800-2005 yılları arasında yayımlanmış eserler bulunuyor. Bu koleksiyondan ise şunlar dijital ortamda incelenebiliyor: Tarih-i felsefe der İslam, Günah nedir?, Askeri topografya, Menakıb-ı hünerveran, Surî ve tatbikî mantık, Bize göre : “ve bir seyahatın notları”, Büyük tarih-i umumi : beşeriyetin tekâmülât-ı medeniye, içtimaiye, siyasiye ve fikriyesi, Hutut-i Osmaniye : sülüs nesih, rik’a, divani ve ta’lik ve celî divanî ve hatt-i icazetten ibaret meşk mecmuası, İslam tarihi : Asr-ı saadet : Peygamberimizin ruhani hayati, Küçük Asya.

BAĞIŞLAR ENVANTERDE BÜYÜK YER TUTUYOR

‘Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi’ projesi adını Elizabeth Fisher’a ait olan Evrimin Çuval Teorisi’ni Kurgunun Çuval Teorisi başlığıyla edebiyata uyarlayan Ursula K. Le Guin’den ilham alıyor. Serginin adı gibi ikili bir kurgusu olacak. Hayalet Hikâyeleri ‘Bulut’ta Türkiye’deki kullanılmayan binalardan farklı işlevlerde örnekler gösterirken, Mimarlığın Çuval Teorisi, gerçek ama atıl bu tabloyu, kentlerin geleceği için birer umut deposuna dönüştürmeyi amaçlayan rengarenk bir ‘Tezgâh’ gibi konumlanacak.

turkiyepavyonu23.iksv.org adresinden erişilebilen web sitesinde projenin tüm ayrıntıları ve küratörlerle yapılan söyleşiler, özel dosyalar incelenebiliyor. Küratörlerin hazırladığı, serginin araştırma sürecine ve bulgularına ışık tutan, gündeme taşıdığı tartışmalara mimarları ve mimarlık öğrencilerini de dahil ettikleri bir kitap da İKSV, İngilizce olarak, yurtdışında ListLab yayınevinin ortaklığında yayımlayacak.
İlk yayın: https://www.karar.com/kultur-sanat-haberleri/duayenlerin-kutuphanesi-simdi-bir-tik-uzakta-1793200