Küreselleşme Üzerine
Dünya, teknoloji ve dijital yeniliklerle yeni bir şekil almakta, iletişimin hızlı dünyası ile gittikçe küçüldüğü görülmektedir. Bu yeni gelişmeler nedense dünyaya barış ve huzuru getirmemekte, değişim ve küreselleşme toplumların ve insanların yaşayışlarında çok zaman köklü değişikliklere yol açmaktadır.
Küreselleşme öncelikli olarak bir ülkenin ekonomisini değiştirmektedir. Yeni sunulan ürünler, dolaşım ağının hızı, rahatlık, ekonomide, üretimde ve neticesinde toplumların tüketiminde farklılık ve yenilikler getirmekte, güçlü olan, diğerine etki ve üstünlük sağlayabilmektedir.
Diğer bir etki ise, Siyasi olarak çeşitli baskı gruplarının ortaya çıkması, yığınların kitle iletişim araçlarıyla ve Birleşmiş Milletler, Nato, Avrupa Birliği gibi siyasi ittifaklarla ve başkaca çeşitli iktisadi ve sosyal kuruluşlar ve de uluslararası çeşitli örgütler ile yönlendirme ve baskıda bulunup, milli devlet üzerinde sınırlama ve yeni uygulamalara sebep olabilmektedirler.
Küreselleşmenin sosyal etkileri de bulunmaktadır. İnsanlar yüzyıllar boyu birbirlerinden bir şeyler almışlar, yaşayış tarzları, etnik yapıları, kültürleri ve inançları çeşitli etkileşim içinde bulunarak değişmiş, gelişmiş veya yok olmuştur. Burada en önemlisi dinin yani inançlar üzerindeki etkisidir. Asırlar boyunca insanlar din ve inançları için savaşlar yapmış, dünyanın altını üstüne getirmiş, kendi inancını hâkim kılmaya çalışmıştır. Ayrıca milletleri bir arada tutan kültür üzerinden de değişim ve yıkımlar yapmaya çalışmışlar, böylece kültürün özü ve seviyesi değişmiş onun yerine farklı kültür türleri geçmiştir, Bu yeni oluşum ise, küresel kitle kültürü olarak adlandırılan, modern kitle iletişim araçlarıyla metalaştırılan ve ulusal sınır tanımayan popüler kültür’dür. Bu kültür devreye girerken “milli ve yerel olandan da istifade etmekte, kültürün yerel içeriğinin kısmen dikkate alındığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, söz konusu uyarlamalarda küresel aktörlerin geliştirdikleri şablonun esas alındığı görülmektedir. Yerel motiflerle süslenmiş küresel ölçekli bir yarışma programı, bir televizyon dizisi; şans, gösteriş, metalaştırma ve meşrulaştırma gibi tüketim imgelerinin kültürel ajanı olarak iş görmekte, en aşılmaz kültürel dirençleri ve ulaşılmaz görünen öz kültürel alanları küresel şirketlerin yatırım alanları haline dönüştürme yönünde işlev görmektedir.”( 1)
Küresel kültürün etkileri, dönüştüren olarak hareket etmekle birlikte, kendisi de iletişim kurduğu kültürlerden etkilenmekte, değişimlere uğramakta, yığıldığı tarafa benzemeye çalışmakta, fakat asıl amacı olan milletleri ve toplumları çıkarları ve planları ölçüsünde kontrol altında tutup, yönlendirmeye çalışmaktadır.
Bu sebeplerle küresel kültürün, milli kültürümüzü etkilediği, değiştirdiği ve hatta yok ettiğini bilmek ve toplumsal benliğimizi oluşturan milli kültür değerlerimizi korumak zorundayız.
Celil Altınbilek 10.01.2020
1- İhsanÇapcıoğlu. Küreseleşme Sürecinde Kültürün ve DininDeğişenleri İslam Arşt.2017-28