RAMAZAN BARDAKÇI YAZDI: "DEVAMKE" İLE DİLİ KİRLETMEYİN

“DEVAMKE” İLE DİLİ KİRLETMEYİN

Sosyal medyanın ne kadar bilinçsizce kullanıldığına her geçen gün yeni bir örnekle şahitlik ediyoruz. Standart dil ile ağızlar arasında makas giderek açılmaya devam ettiği bir süreçte bir de sosyal medyayı bilinçsizce kullanıp dil ile ilgili ipe sapa gelmez uydurmaları meşhurlaştırma gayreti bu kadar olur dedirtecek cinsten. Kaşgarlı Mahmut’tan Şemsettin Sami’ye kadar geçen dönemde dilin kelime hazinesini derleme sürecinde oluşturulan lügatlarda, dil bilimcilerin araştırmalarında korunup kollanmaya çalışılan dil, günümüzde sosyal medyada her gördüğü sözcüğü kopyala yapıştır biçiminde kullananların esiri olmuş durumda.

Sözcük yapılarını bozmaktan tutun da başka dillerden araklama sözcükler ile dilimizdeki kelimeleri harmanlamaya kadar tonlarcası var. Önü alınması gerçekten zor bir mecra olan sosyal medyada bu yanlışa düşen lisans düzeyi eğitime sahip kişilerin de sırf moda tabiri dillendirmek için hataya düşmüş olması da son noktadır. Türk Dil Kurumunun eline sihirli bir değnek alıp her önüne gelen yanlışı düzeltme imkanı olmadığını göre bu işler yine bilinçli sosyal medya kullanıcılarına düşmektedir. Bugün Nihat Sami Banarlı yaşasaydı kırk ciltlik “Türkçenin Sırları”nı yazmaktan imtina etmeyeceği haldeyiz. Bilim alanlarında kullanılan terimlerin apayrı bir havuz oluştururken bunun yanında medya ve sosyal medyanın da ayrı bir terminolojisi oluşmaya başladı.

Z kuşağının konuştuğu Türkçe ile okullarda öğretilmeye çalışılan Türkçe arasına giren sosyal medya özellikle fenomenler vasıtası ile dili baltalamaya devam ediyor. Kendi aralarında yeni bir oyun dili geliştirmekle kalmayıp oyun dilini günlük hayata aktaran neslin kelime dağarcığında Türkçe kelimeler yerini o mekanik dile bırakmaktadır. Türlü bilgisayar oyunlarındaki dil, Türkçeyi yaşayan bir ölü haline getirme girişimidir.

Türk mimarisinin en önemli isimlerinden olan Turgut Cansever “Halkı ihya etmeyip şehirleri ihya ederseniz, ihya etmediğiniz insanlar ihya ettiğiniz şehirleri yıkar.” Sözünü dil için de uyarlayabiliriz. Esas olan burada dilimize sahip çıkması için insanları ihya etmektir. Yani milli bilinci oluşturup o şuur ile hareket etmesine vesile olmak. Düşün yapısını milli benliği esas almayı şiar edinen insanlar, bu tarz konularda daha hassas davranacağını düşünüyorum.

Devamke, sosyal medyada şu an çok meşhur olan bir kullanım biçimidir. Bir kelime demiyorum çünkü Türk dilinde ne böyle bir kelime var ne de bu tarz bu kullanıma dilin yapısı müsaade etmekte. Bunları bilmeden yapılan paylaşımlarda derhal müdahale edilip hatadan dönmeleri için uyarmak gerekir. Aksi takdirde kullanım daha da geniş kitleler tarafından benimsenip kullanım sahasına girmektedir. Sadece bu kelime için değil elbette sitemim. Buna benzer nice kullanım sosyal medyada gözümüze çarpmaktadır.

Tbt şeklinde kısaltılan ve neredeyse kullanmayanın kalmadığı bu kısaltmanın açılımı “Throw Back Thursday” olan İngilizce bir ifadedir. Geçmişteki anılarını paylaşanların özellikle kullandığı bir kısaltmayı İngilizce karşılığı ile kullanmak nereden çıktı? Daha da acısı edebiyat fakültesi ve Türkçe bölümü mezunlarının dahi bu kısaltmayı sorgulamadan kullanmalarının bir açıklaması yoktur. Tek açıklaması gaflettir.

Her konuda olduğu gibi dil konusunda da millilik vazgeçilmezimiz olmalıdır. Unutulmaması gerekir ki dili korumak geleceğimizi teminat altına almakla eş değerdir. Günümüz şartlarında bir hayli darbeye maruz kalan dilimizi yozlaştıran her darbe sadece dili değil gelecek nesiller ile geçmiş arasındaki kültür bağını zedelemektedir. Nasıl ki bayrağı, vatanı canımız gibi koruyup kolluyorsak dilimizi de aynı özeni göstermekten geri durmamak gerekir.

13. yüzyılda yaşayan Yunus’un duru Türkçesine bakıp Yunus Emre’nin niçin bu kadar itibar gördüğünü idrak etmeliyiz. Milletin konuştuğu ile aynı dilde buluşan Yunus bugüne ışık tutarken onu örnek almamak büyük bir talihsizlik olur.

RAMAZAN BARDAKÇI