KIYİV YUNUS EMRE ENSTİTÜSÜ'NDE GAGAUZ GÜNLERİ

Ukrayna’da yaşayan Türk halklarından Gagauz Türkleri, 5-6 Nisan tarihlerinde Kıyiv (Kiev) Yunus Emre Enstitüsü’nde düzenlenecek olan “Gagauz Günleri” ile Gagauz dilini ve kültürünü tanıtacak.

Yunus Emre Enstitüsünden yapılan açıklamaya göre, 5 Nisan Cuma günü saat 12.00’da açılışı yapılacak olan etkinlikte Gagauz ressam Alla Çakır’ın “Gagauz Etüdü” adlı sergisi yer alacak.

Ardından Gagavuz tarihçi Stephan Bulgar “Bir Halk İki Sınır” adlı panel programını gerçekleştirecek. Etkinliğin ilk günü “Gagauz Boris Draganov ve Gleb Dragan – XX. Yüzyılın Ünlü Bilim Adamları” adlı kitabın tanıtımı ile akabinde yapılacak ikramla sona erecek.

Etkinliğin ikinci gününde Gagauz Türkçesi ile basılan kitaplarla ilgili bir tanıtım programı yapılacak. Daha sonra geçtiğimiz aylarda vizyona giren ve ilk Gagauz filmi olarak olarak bilinen “Dünürcülük” filmi Kiev Yunus Emre Enstitüsü konferans salonunda gösterilecek.

Programın, herkesin katılımına açık olup, tamamen ücretsiz olacağı kaydedildi.

ETKİNLİK PROGRAMI

1. Programın açılışı ve açılış konuşması.
2. Alla ÇAKIR ve Viaçeslav HADJMİTİ’nin “Gagauz Etüdü” sergisinin açılışı
3. Ünlü Gagauz tarihçi ve yazar Stepan Bulgar’ın “Bir Halk İki Sınır”
4. Boris DRAGANOV ve Gleb DRAGAN’ın “XX. Yüzyılın Ünlü Bilim Adamları” kitabının tanıtımı
5. İkram
   6 Nisan
   Saat 13.00
6. Gagauz kitaplarının tanıtımı
7. “Dünürcülük” filminin gösterimi

GAGAUZ TÜRKLERİ KİMDİR?

Gagauzlar (Gagavuzlar) yahut Gökoğuzlar, ağırlıklı olarak bugünkü Moldova Cumhuriyeti’nde bulunan Gagauzeli Özerk Devleti’nde (160.700 kişi), Ukrayna’da (35.000 veya 40.000 kişi), Yunanistan’da (30.000 kişi), Türkiye’de (30.000 kişi), Kuzeydoğu Bulgaristan’da (3000 işi), Romanya’da (1500 kişi) ve Kazakistan’da (takribi 1000 kişi) yaşayan, çoğunluğu Ortodoks-Hıristiyan dinine mensup olan bir Türk topluluğudur. Gagavuz adının anlamına ve köklerine ilişkin pek çok görüş vardır. Kıpçak-Peçenek etkisi, Anadolu’dan Selçuklu döneminde yaşanmış göç hareketi veya yine Anadolu’dan gelen hıristiyanlaşmış Karamanlılarla ilgili muhtelif tartışmalar mevcuttur.

Gagavuzların çoğunluğu Ortodoks mezhebine bağlı olup Ortodoks olmayan bir kısım Gagavuz da (Katolik, Subbotnik ve Evanjelist inanışlara sahip çeşitli gruplar) mevcuttur.

Gagavuzca en çok Moldova’daki Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi’nde  konuşulmaktadır. Oğuz grubuna bağlı bir Türk dili olup komşu dillerden birçok ödünç sözcük almakla birlikte bir Türkiye Türk’ü ile Gagavuz Türk’ü kolayca anlaşabilmektedir.

Gagavuzların dünyada Moldova’dan sonra en kalabalık olarak yaşadıkları ülke Ukrayna’dır. 1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Moldova’daki Gagauzlar bu ülkenin sınırları içinde kalmış, bir kısmı da Ukrayna sınırları içerisinde,  Odesa Bölgesi’nde ikamet etmektedir. Çoğunlukla Bolgrad İli’nin Dimitrovka, Satılık Hacı, Kubey, Kurçi, Karakurt köylerinde; Reni İli’nin Balboka köyünde, Kiliya İli’nin Eski Troyan ve Yeni Köy köylerinde; Tarutin İli’nin Krasna ve Maloyaroslavets köylerinde bulunmaktadırlar. Ayrıca Ukrayna’nın başka bölgelerinde ikamet etmekte olan Gagavuzlar da vardır. Bu köyün altısında nüfusun tamamen Gagavuzlardan oluştuğu ifade ediliyor.

Ukrayna’da bugünkü Gagavuzların sayısının 35 bin ila 40 bin civarında olduğu ifade edilmektedir.

Kaynak:http://qha.com.tr/haberler/kiyiv-yunus-emre-enstitusu-nde-gagauz-gunleri/14398/