Kırım Müftülüğünün 2012 raporu yayımlandı

AKMESCİT / SİMFEROPOL (QHA) - 2012 yılı, Mamutsultan (Dobroe) köyü Buki mevkiinde cami inşaatı için ayrılan arazi üzerinde yapılan tartışma ile başladı. Bugün sorun Kırım Bayındırılk ve İskan Komitesinde incelenmekte. KırımMüftülüğü ise bu sorunun çözülmesi için gelişmeleri kontrol ediyor.

Mamutsultan köy muhtarlığı, Buki mevkiindeki toprak ile ilgili sorunu çözmeden, Eskiorda’daki eski Müslüman mezarlığının bulunduğu toprakları kilise inşaatı için Akmescit Patrikhanesine devretti. Söz konusu sorunun sessizce çözülmesinde Müslümanların kemikleri üzerinde kilise inşaatı yapılmasını doğru bulmayan Kırım ve Akmescit Metropoliti Lazar’ın rolü büyük oldu.

2012 yılının ilk yarısı Kırım Müslümanlarına yönelik çeşitli provokasyonlarla geçti. Örneğin Eski Kırım’daki bir anaokulunda kilise papazı vaftiz bayramında Müslüman çocuklarına da su serperek vaftiz etti. Savcılık, rahip ve anaokulu yönetiminin bu eyleminin yasal olmadığını ve okul müdürüne disiplin cezasının verilmesi kararını aldı. Ancak bu gibi olaylar devam etti. Benzer vaftiz olayı Akmescit’in 43 numaralı okulunda da meydana geldi. Müftülüğün Kırım ve Akmescit Metropolit Lazar’e ve Kırım Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığına yapmış olduğu uyarılar boşa çıkmadı. Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığını Vitalina Dzoz, Yapılan başvurulara hızlı bir şekilde karşılık vererek çıkardığı kararname ile tüm eğitim kurumlarında herhangi bir dini merasimin yapılmasını yasakladı.

Müslümanları olumsuz etkileyen bir diğer konu, 2012’de sayıları gittikçe artan mezarlık saldırıları oldu. Müftülük, 20 Mart günü Akmescit bölgesi Saraylı Kıyat (Mirnoye) köyünde meydana gelen 2012 yılının ilk vandalizm eylemini haber aldı. Söz konusu saygısız hareketin sonucunda 1920 yılı doğumlu Gülsüm Mambet’in mezarlığı tamamen yıkıldı, Seyithalil Ametoğlu’nun yattığı mezarın taşı kırıldı, iki mezarlığın üstünde ise ayakkabı izleri bırakıldı. Saldırganlar bununla kalmayıp şahsi araçlarıyla iki mezarın üzerinden geçti. Emniyet güçleri olaya karışan şahsı buldu. Saldırıyı yapanın, 1979 doğumlu Sergey İvanoviç Soskov olduğu tespit edildi ancak açılan tüm davalara rağmen suçlu hiçbir ceza almadan serbest bırakıldı.
 
Mezarlıklara karşı yapılan bir diğer hakaret de Aluşta şehrinde oldu. Bu kez otogar yönetimi eski Müslüman mezarlıkların bulunduğu yere umumi tuvalet inşa etme kararı aldı. Krımavtotrans şirketinin bu şoke edici eylemi Aluşta ve tüm Kırım Müslümanlarını ayağa kaldırdı. Yerel halkın toplu protesto eylemleri, KırımMüftülüğünün şehir yönetimi ve sivil toplum teşkilatları ile yapmış olduğu görüşmeler sonucunda tuvalet inşa çalışmaları durduruldu. 

Mezarlıklara yönelik bir sonraki saldırı, 22 Mayıs günü Bahçesaray bölgesi Otarçık (Novoulyanovka) köyünün 3 km yakınlığında bulunan Karlı Aziz Mezarlığı, Aziz Eskender’e ait mezarlıkta meydana geldi. 

Benzer bir vaka da Curçi (Pervomaysk) bölgesi Eski Alikeç (Alekseyevka) köyü mezarlığında gerçekleşti. Buna benzer vakalar bir yıl içerisinde Kırım’ın farklı illerinde kayıtlara geçti. 31 Ağustos gecesi Karasupazar (Belogorsk) eski mezarlığında üç azizin bulunduğu mezarlıklara da saldırı oldu.

Saldırı eylemleri sadece mezarlıklara yönelik olmakla kalmayıp Kırım Tatarlar halkının önem verdiği kültürel objelere de yapıldı. 15 Temmuz gecesi Akmescit’te bulunan SSCB kahramanı Amethan Sultan portresine boya ile Nazilerin sembolü olan gamalı haç çizildi. Aynı işaretten Vorovski sokağında taş mozaik şeklinde yapılan Kırım Tatar bayrağına da çizildi. 8 Ağustos günü Akmescit’in Salgır Parkında bulunan Kırım Tatar sürgün kurbanları anıtına da hakaret edildi. 30 Ekim’de Akmescit’in Biytanış (Pervomayskoye) köyün ana caddesinde siyah boya ile Kırım Tatarlara yönelik aşağılayıcı ve kışkırtıcı yazılar yazıldı. 2012 yılın en şoke edici olayı ise Yaltinskaya sokağı 22’de Büyük Cuma Camii’nin inşa edileceği bölgede görevli kulübesini yakma teşebbüsü oldu. Kırım’da yaşayan Müslümanlar bu olayı terörizm olarak değerlendirdiler.

Komünizm rejiminin yaptıkları yavaş yavaş açığa kavuşturuluyor. Örneğin, sürgün öncesine ait mezarlık taşlarını fabrika, ev hatta tuvalet duvarlarında görmek mümkün: Akyar (Sevastopol) yakınlarındaki Duvanköy (Verhnesadovoye) köyünde bir evde ve Bahçesaray bölgesi Kökköz (Sokolinoye) köyündeki eski şarap fabrikası duvarlarında yüzlerce mezar taşı çıktı. Bu gibi vakaların sayısı ne yazık ki oldukça çok. 

Geçmiş yılın skandal olaylarından birisi de Kurman (Krasnogvardeyskoye) Medresesinde eğitim alan öğrencilerin genel orta öğretim diploması almasının önüne geçilmek istendi. Ukrayna Anayasası tarafından garanti edilen laik lise eğitimi Kurman medresesinde eğitim gören 18 öğrenciye verilse de yerel yönetim bunun tanınmasını engellemek istedi.

Bütün bu olumsuz olaylara rağmen sevindirici anlar da oldu. Geçmiş yılın başında Büyük Cuma Camii proje yarışmasının birincisi seçildi. Halk ve jüri üyelerin oylarına göre İdris Yunusov’a ait 2 numaralı proje birinci oldu. İdris Yunusov 8 bin grivna (bin dolar) ile ödüllendirildi. Bunun yanı sıra yıl boyunca değişik kutlama, eğitim ve tanıtım merasimleri yapıldı. Bunların arasında; Peygamber Efendimizin (s.a.v) kutlu doğum haftası, Mevlid Kandili tüm Kırım’da kutlandı, Kutlu doğum yarışması yapıldı, gençler arası çeşitli entelektüel yarışmalar düzenlendi, Dinim, Dilim, Milletim adlı görsel ve işitsel sanat yarışması yapıldı, Kur’an-ı Kerim ve hadis okuma yarışması düzenlendi, Kur’an-ı Kerim okuma ve İslam temelleri kursları açıldı, yaklaşık 900 çocuğun sünneti yapıldı, çocuk kampları açıldı…

Müslümanlar için en sevindirici olay ise yeni camilerin açılışı oldu. Akmescit, Sak bölgesi Kuruvlı Kenegez (Veresaevo) köyü, Karasupazar (Belogorsk) bölgesi Efendiköy (Zelenogorskoye) köyü olmak üzere üç ilde yeni camilerin açılışları yapıldı. Akmescit’in Abdal Müslüman mezarlığında Kırım’ın ilk dini merasim kompleksi açıldı. Ayrıca Sak bölgesi Cağa Kuşçu (Ohotnikovo) köy, Akmeçet (Çernomorskoye) ve Krasnoperekopsk ilçelerinde yeni camilerin inşaatına başlandı. 

Kırım Müftülüğünün önemli faaliyetleri arasında basın yayın çalışmaları da önemli yer alıyor. Müftülüğün çıkardığı aylık Hidayet dergisinin yanı sıra Kırım Tatarca ve Rusça olarak Bilgelik Kaynağı adlı yeni dergi yayınına başladı. 2012 yılında Kırım Müftülüğü tarafından İlmihal, “Müslüman’ın hayatına yol gösterecek yorumlu 250 hadis”, “Örf ve adetlerimize uygun dua merasimi ve tertibi” adlı kitaplar ve 2013 yılı takvimleri basıldı.

Müftülük yetkilileri ve mensupları farklı uluslararası merasim ve törenlere katıldı. Ramazan ayı boyuncaKırım’ın farklı köşelerinde iftarlar verildi. Kırım yarımadasındaki camilerde, müftülük tarafından organize edilen ve halk ve sivil toplum teşkilatlarının desteği ile bir ay boyunca Teravih namazı, cemaatli akşam namazları kılındı, iftarlar verildi. 

Ramazan ayında başlatılan Merhamet adlı yardım kampanyası sayesinde 176 bin grivna toplandı ve 28 hasta çocuğun tedavisi için kullanıldı. 2009 yılından bu yana 1 milyondan fazla grivna toplanarak 213 ihtiyaç sahibi çocuğa bağışlandı. Kurban bayramında yapılan aynı kampanya çerçevesinde 43 bin 600 grivna toplanarak 33 ihtiyaç sahibi çocuğun ailesine teslim edildi. Müftülük, yıl boyunca tüm yerel Müslüman cemaatleri temsilcileri ve imamları ile toplantılar yaptı ve ortak çalışmalar yürüttü. Akşeyh (Razdolnenski), Yedikuyu (Leninski), Akmeçet (Çernomorski), Canköy, Seyitler (Nijnegorski) bölgelerinde konferanslar düzenlendi, bölge imamları ve dini cemaat başkanlarının atamaları gerçekleştirildi.

Lilya Kulcanay

QHA