Arslan TEKİN yazdı: Köy Enstitüleri yeniden açılsın mı?

R. T. Erdoğan, eğitimde istedikleri hedefe varamadıklarını söylemiş, köklü reformdan bahsetmişti. Eğitimde ağırlık verilen alanlara baktığımızda imam hatipler acaba az mı açıldı? Daha mı fazla açılmalı? diye insan düşünmeden edemiyor.

"İmam hatipler niçin açılmalıdır?" sorusunun cevabı artık aranmıyor. İnadına imam hatip. Halkımız dar alana hapsediliyor. İdeolojilerinin taban bulması için imam hatip mektepleri bir fırsat görülüyor.

İmam hatiplerden bahsederken, Köy Enstitüleri'ni de hemen akla getirmeliyiz. İmam hatipler birilerinin nasıl amentüsünün bir şıkkı ise, Köy Enstitüleri de bir başka kesimin aynı şekilde amentüsünün bir şıkkıdır.

Köy Enstitüleri kapatılalı 66 yıl oldu.

Nasıl bir inanç, nasıl bir saplantı ki, Köy Enstitüleri'yle yatılıp kalkılıyor? Cevabını Cezmi Bayram'ın "Köy Enstitüleri-Bir Masalın Tahlili" kitabında buluyoruz. (Ötüken Neşriyat, 168 s.) 

Cezmi Bayram bir eğitimcidir, bir fikir adamıdır. 1968'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü'nü bitirdi. 1977-1978 yılları arasında ABD'de Stanford Üniversitesi'nde çalıştı. 1981-1986 yılları arasında Yayın Dağıtım Şirketi Anda'nın genel müdürlüğünü yaptı. 1987 yılından itibaren Özel Tercüman Okulları'nın kurucu temsilci­liği ve genel müdürlüğünü, 2002'den itibaren de Bahçeşehir Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu müdürlüğünü yürüttü. 2010'da bu üniversiteden emekliye ayrıldı.

Cezmi Bayram öğrencilik yıllarından beri fikir hareketlerinin içindedir. Üniversite son sınıftayken aylık Ocak dergisini çıkardı. 12 Eylül öncesi Ülkücü Hareket'in sesi haftalık "Devlet" ve günlük "Hergün" gazetelerinde yöneticilik ve başyazarlık yaptı.

1973-1977 yılları arasında Ülkücü Öğretmenler ve Öğretim Üyeleri Derneği (Ülkü-Bir) genel başkan yardımcılığında, 1969-1975 yılları arası Türk Ocakları Ankara Şube Başkanlığı'nda bulundu. 1986 yılından bu yana İstanbul Türk Ocağı Şubesi Başkanı ve Türk Kültürüne Hizmet Vakfı yönetim kurulu üyesidir.

Cezmi Bayram, Garplılaşmadan Ne Anlıyoruz?, Milliyetçi İktidara Doğru, Millî Eğitimde Haçlı Seferleri (2 cilt), Türk Milliyetçiliğinin Tarihî Seyri ve Yeni Hedefler kitaplarının da yazarıdır.

Diyebilirim ki, Köy Enstitülerine dair zihninizdeki flu alanları "Köy Enstitüleri-Bir Masalın Tahlili" kitabını okuyarak berraklaştıracaksınız.
 

Kitabın "Ön Söz"ünde yer alan şu satırlar yeni bir tartışmanın da kapısını aralıyor:

"Artık, değil köy için insan yetiştirmek, ülke şartlarına göre dahi eğitim yapmak hedef değildir. Yarış dünya ölçüsündedir. Buna rağmen hâlâ, köy çocuğunu köyden alıp köy şartlarında yetiştirerek yine 20 yıl köyde yaşamaya mahkûm eden bir anlayışın methiye­si yapılabilmektedir. Daha önemlisi, devrinin şartları içinde dahi uygulanmasının birçok sıkıntılara sebep olduğu görül­düğü hâlde, büyük ve başarılı bir eğitim hamlesinin iç ve dış çıkar çevreleri tarafından baltalandığı düşüncesi ilmî bir haki­kat gibi tekrar edilmektedir."

Cezmi Bayram, eserin girişinde şu soruyu sorar:

"Kendisi eğitim alanında ilim adamı olmasına ve fikren de milliyetçi sayılmasına rağmen, Millî Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'un göreve başlayışının hemen akabinde, konuyu Köy Enstitülerine getirerek hayıflanması ve kapatılışın büyük kayıp olduğunu ifade etmesinin mânâsını anlamak mümkün müdür?"

Cezmi Bayram, şu zamanda çok ama çok mühim bir çalışmaya imza attı. (Çok az bahsedebildik. Yine ele alacağız.)

Okumak lâzım.

Kaynak Yeniçağ gazetesi, 7 Kasım 2020 tarihli yazı