Tarihi bir Gelenek: Buhârî-i Şerif Okunması
Tarihteki geleneklerimizden biri de Buhari-i Şerif okunmasıdır. İslam’ın temel kaynaklarından biri olan Sahîh-i Buhârî’nin, Osmanlı toplumunda muhtelif zaman ve mekânlarda okunması gelenek haline gelmiştir.Resul sünnetinin, yaşayışının, hayatın merkezinde olması, örnek alınması ve her dâim Hz. Peygamber ile kurulan bağın korunması adına padişah ve evliya türbelerinde, tekkelerde, kütüphanelerde, harp zamanında karargâhlarda, dârülhadislerde, bâb-ı âlî, mabeyn-i hümayun ve Enderun gibi resmî dairelerde, Hırka-i Şerif ve mukaddes emanetlerin bulunduğu Topkapı Saray'ında Buhârî-i Şerîf okunmaya devam edilmiş. Sadece Sahîh-i Buhârî okutmak gayesiyle vakıflar kurulmuştur. Böylece Buhârî-i Şerîf okutma görevi ortaya çıkmış, Buhârîhanlık bir meslek haline gelmiştir. Buhârîhân diye anılan bu kimseler, her devirde toplum içinde büyük itibar görmüşlerdir.
Buhâralı’nın (Hi: 194-256), 600 bin hadisten seçilen 7275 hadis ile en güvenilir ve en sahih Sahih-i Buharî ismi ile anılan hadis kitabının müellifi. (Bak: Kütüb-ü Sitte) ( Buharî ve Müslim ki, Kur'andan sonra en sahih-doğru kitab olduklarını, inceleyenler kabul etmiştir.
Hicrî ilk üç asırda hadis hizmetleriyle tanınan önemli şahsiyetler arasında Buhârî’nin ön planda gelmesinin sebebi, sahih hadisleri ilk defa bir araya getirmesinin yanında hadis ilmindeki tartışmasız otoritesidir. Buhârî’nin uzun seyahatleri sonunda derlediği hadislerle geniş bir kütüphane meydana getirdiği ve seyahatleri esnasında kitaplarını imkân nisbetinde yanında taşıdığı anlaşılmaktadır.
Buhârîhanlar, bir halka oluşturarak, son kısmını da kalabalık bir cemaat huzurunda okumayı tercih ederlermiş. Son hadise gelindiğine herkes ayağa kalkar ve bu kısım 101 defa tekrar edilirmiş. Sultanın, vezirlerin, devlet ekranının, âlimlerin ve meşayıhın huzurunda Buhârî-i Şerif hatmi için dua yapılırmış.
Kurtuluş Savaşı sırasında, “Heyet-i Temsiliye ve Mustafa Kemal Paşanın, 23 Nisanda meclisin açılışında yayınladığı genelgede: Meclisin, Hacı Bayram Camiinde Cuma namazı eda olunurken salattan da istifade edilecektir. Hatim ve Buhârî ile başlanacaktır.” Denmekteydi.
Celil Altınbilek
03.01.2023
FACEBOOK YORUMLAR