Türkiye, Kıbrıs için AİHM'de mahkum edildi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kıbrıs'ta taraflar arasında müzakerelerin gidişatını etkileyebilecek önemli bir karar açıkladı. AİHM, Kıbrıs Barış Harekatı ve sonrasında adanın bölünmüş kaldığı gerekçesiyle Türkiye'yi 90 milyon Euro tazminata mahkum etti.

DEVLETLERARASI DAVADA BİR İLK

Bu kararla birlikte Türkiye, Strasbourg Mahkemesi tarafından devletlerarası bir davada ilk defa tazminat ödemekle cezalandırılmış oldu.

DAVUTOĞLU: "BİZİ BAĞLAMAZ"

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kararın açıklanmasından önce yaptığı açıklamada, “Uluslararası hukuk bağlamında ne bağlayıcıdır ne de bizim açımızdan kıymet ifade eder” demişti.

“Bu dava, 10 yıl sonra tekrar gündeme getirildi. Kesinlikle uluslararası hukuk bağlamında ne bağlayıcıdır ne de bizim açımızdan kıymet ifade eder. Hukuk açısından sakıncalarının olmasının yanında zamanlaması yanlıştır. Çıkması durumunda tabii bu karar. Tam Kıbrıs’ta kapsamlı barış kapsamında müzakereler ivme kazanmışken Türkiye’nin öncülüğünde bir süreç başlamışken, kapsamlı müzakerelerin psikolojik açısından doğru olmamıştır. Bu karar alınacak olursa, bu Kıbrıs Barış Müzakereleri konusunda da şu ana kadar oluşan psikolojik atmosfere uyumlu değil”

30 MİLYON EURO KAYBOLANLARIN AİLELERİNE

Karara göre, 30 milyon Euro'luk tazminat 1974 Kıbrıs Hareketı'nda kaybolanların ailelerine ödenecek.

RUM YÖNETİMİ 1994'TE BAŞVURDU

Rum Yönetimi, Türkiye'nin 1974'te Kuzey Kıbrıs'a gerçekleştirdiği askeri harekat sonrası kaybolan Kıbrıslı Rumlar, yerlerinden edilmiş kişilerin ikametgah, mülkiyet ve seçim yapabilme hakları, Kuzey Kıbrıs'taki Rumların yaşam koşulları ve Kuzey Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıslı Türkler ve Çingenelerin durumlarını gerekçe göstererek 22 Kasım 1994 tarihinde Strasbourg Mahkemesi'ne başvurmuştu.

Başvuruda, 1974 harekatıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin birçok maddesinin sürekli olarak ihlal edildiği savunulmuştu. Rum Yönetimi tarafından AİHM'ye sunulan belgelerde 1974 sonrası 1491 Rum’un hala kayıp olduğu, 211 bin Rum’un da yerlerinde edildiği belirtmişti.

AİHM 2001'DE DAVA TEZLERİNİ HAKLI BULDU

Başvuru 1996 yılında Mahkeme tarafından kabul edilebilir bulunmuş, 2001 yılında karara bağlanmıştı. Rumların tezlerinin çoğunun haklı bulan AİHM, 10 Mayıs 2001 tarihinde açıkladığı kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11 değişik maddesinin 14 noktada ihlal edildiğine hükmetmişti.

KARARIN TAZMİNAT KISMI ERTELENMİŞTİ

Karara gerekçe olarak adanın kuzeyinin Türkiye'nin denetiminde olması gösterilmişti. AİHM, kararın maddi ve manevi tazminata ilişkin bölümünü ise ileri bir tarihe ertelediğini duyurmuştu.

2011'DE TAZMİNAT İÇİN YENİ BAŞVURU

Rum Yönetimi kararın tazminata ilişkin bölümü hakkında 2011 yılında AİHM'ye yeni bir başvurda bulunmuştu. Rum Yönetimi daha önce 1974, 1975 ve 1977 yıllarında Ankara'ya karşı 3 devletlerarası dava daha açmış, ancak bu davalar rapor ve ara karar alınarak tazminata hükmedilmeden sonuçlanmıştı.