Mahmut Tolon.Ören yerinde MÖ görmek

Hep İnekler’in  Möö demesi (kulaklarına küpe takılırken diyorlar!)   hakkında yazmak biraz sıkıcı olabilir. Bir de milatla ilgili MÖ (Milattan Önce)  ve İÖ (İsa’dan Önce) var. Ege’deki tüm örenyerlerindeki tabelalarda görüyoruz. Bu yazıyı umarım    İzmir Milletvekili de olan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay da okur.

Zamanı yıllara bölüyoruz,yılı mevsimlere ve sıfır yılından bu yana sayıyoruz. Esasen en eski takvimlerde en uzun ve en kısa gün dönüm noktası olmuş. Başlangıç bu gün yaygın kullanılan takvime göre İster istemez İsa’nın yanlış tahmin edilen doğumu milat oluyor. Bu alışkanlık artık değişiyor.

Hiristiyan dininin takvim anlayışımızın odak noktası olması yanlış. Kısmen birbirlerinin tam tersini iddia eden yaradılış fikirleri var. Örneğin bir inanca göre midyeden oluşmuşuz, diğerine göre Tanrı önce yeri sonra göğü yaratmış ve kimsenin inancına da saygısızlık etmemek gerek.

MÖ Yeni zaman (YZ) , Eski zaman (EZ)

Büyük İskender 356 yıl artı 2012 yıl önce doğmuş eder 2368 yıl. Önce bazı Arkeologlar BP (Before present) yani 2368bin yıl önce diye tarih atmaya başladılar. Bin sene sonra da bu tarihi 3368 BP diye yeniliyecekler.

Halbulki alışılmış bir tarihleme sistemi var.  İsa’nın doğumu esas alınarak hesaplanmış. Sonra bilim insanları o doğum tarihinin yanlış olduğunu buldu. İsa o yıldan 4 yıl önce doğmuştu, ama o yaklaşım yerleşti bir kez. Kilise bile karşı çıkmadı bu alışkanlığa. Alışkanlık olunca tüm sistemi değiştirmek zor ve masraflı. Hem artık tarihi tek bir dinin peygamberine odaklayarak atmak ta hakça değil ve o dine doğru anlamsız bir sapma yaratıyor ve diğer dinlere karşı çok da saygılı bir yaklaşım değil. Ama durumu anlayınca yaklaşımı ve bir iki harfi değiştirmek kolay.  Bakış açısı değişiveriyor aniden.

Biliminsanları o alışılanı koruyarak artık 356 BCE (Before Common Era) yani şimdiki zamandan önce (milattan veya İsa’dan önce yerine çünkü neyin miladı olduğu artık belli değil) veya ESKİ ZAMAN EZ demeye başladılar. Şimdili zamana da MS yerine YZ veya Yeni Zaman CE veya Common Era.

MÖ İÖ falan gibi tabirler artık – en azından batı ülkelerinde birçok yayında ve kesinlikle bilimsel yayınlarda  tarihte kalmış sosyal antropolojik kültürel olgular. Vikipedinin İngilizcesi bile bu yönde bir değişim içinde.

MÜSLÜMAN ÜLKEDE KOMİKÖTESİ YAKLAŞIM

Tüm dünyada bilhassa ABD ve Batı Avrupa da artık Antropoloji ve Paleontolojide ve tarih öncesinde, Arkeolojide giderek İsa’nın yanlış tahmin edilen doğumunu milat alarak almak yerine insanlar Present time ve Common Era ve BCE. Öneri: Eski Zaman ve Yeni Zaman (veya şimdiki Zaman ve Evvelki Zaman diyelim . EZ 4 de doğan Hz İsa’nın yanlış bilinen doğum yılına göre hesabetmek bilhassa fikirleri ve yaklaşımları altüst ediyor.. Sanki olan herşey İsa’dan sonra (dolayı) olmuş gibi. Haydi batı dinleri İsa Peygamberi tanıyor, Hindular ne yapsın? Takvimi bir dinin tahakkümü altına almak yanlış ve bir sürü sapmayı beraberinde getiriyor.. Artık tüm dünyada biliminsanlarının yaptığını yapmaya ülkemizde de başlamak EZ ve YZ tabirlerini kullanmaya başlayalım. Bizde de bu yaklaşım yerleşsin.

Siz de değerli okur destekleyin, birkaç yılda yerleşir bu doğru. Arkeoloji Müzelerine, ders kitaplarına girer. Olması gerektiği gibi. Müslüman kültürünün çoğunlukta olduğu bir ülkede ören yerlerinde İÖ (İsa’dan Önce)diye tabelalar görmek zaten başlıbaşına bir acıklı güldürü değil mi?

sabah egeli-3 şubat 2012