Hayvanların ülkelerde nasıl sembolleştiklerini biliyor muydunuz?

Pek çok ülke bazı hayvanları sembol olarak kendi ülkeleri için bir nevi marka olarak belirlemiştir. Ülkeler sembolleriyle uluslararası organisazyonlarda bu şekilde bilinirliliklerini arttırmayı amaçlarlar. Bu durum aslında sembolle ve marka arasındaki ince köprüyü kurmaktadır. Sembol zamanla bilinirliliğini arttırarak aslında ülkenin marka kimliği olma yolunda devam etmekdir. Hayvanların davranışları, hareketleri ve daha pek çok özellikleriyle birlikte, bazı ülkelerin değişmez sembolleri halini alarak özdeşleştirilmiş ve bu ülkedeki insanlar karakteristik olarak bu hayvanları benimsemişlerdir. Ülkelerin sembolü haline gelen hayvanların aslında nasıl sembolleştiklerini biliyor muydunuz ? Ayrıntıları makalemizi okumaya ederek öğrenebilirsiniz.

Türkler: Bozkurt

Geçmişten bu yana Türklerin sembolü “Bozkurt” hayvanıdır. Özgürlüğüne düşkün olan bozkurtlar, fiziksel özellikleri nedeniyle karakteristik olarak, Türkler tarafından sembol haline getirilmiş ve özdeşleşmiştir. Tarihte yer alan destanlarda Bozkurt sembolünün Simge olmasını gerektiren gerçekler bulunmaktadır.

Özellikle bir anne kurt tarafından emzirilen son kalan Türk’ün, yine bir Bozkurtla evlenip halkını katleden Lin ülkesinden intikamının alındığının anlatıldığı Bozkurt Destanı, diğer bilinen adıyla Türeyiş Destanı Türkler için önemli bir destandır. Bu destan Türkler tarafından Bozkurt simgesinin sembol alınmasına sebep olmuştur.

Ek olarak Bozkurt Destanı sonrasında Ergenekon Destanı ile bütünleşmiştir. Özellikle İslamiyet öncesi Türklerde Bozkurt sembolü, Hakanların sancaklarında yer alan önemli bir sembol olmuştur.

Bu destana göre tüm Türkler, Lin halkı tarafından katledilir ve geriye sadece 10 yaşında bir Türk, kolları ve bacakları kesilerek bataklığa atılmış bir şekilde bulunur. Bunun amacı ise son kalan Türk’ü acı içerisinde bırakarak ölüme terk etmektir. Bir anne Bozkurt tarafından, son kalan Türk, Altay dağlarına götürülür. Kendi sütüyle emzirilir. Ayrıca Bozkurt avlamış olduğu hayvanlarla da Türk’ü besler. Bu sayede Türk eski sağlığına kavuşur. Sonrasında ise yine bir Bozkurt ile evlenen Türk, 10 tane çocuk yapar. Türkler yeniden çoğalarak Lin halkına saldırarak atalarının intikamını alırlar. Bu olaydan sonra Türkler dünyaya yayılarak Destanı devam ettirir. Moğollar da aynı şekilde kendilerine Köpeği sembol yapmışlardır.

Günümüzde Hindi, Türkler ile İngilizce ‘den gelen bir isim olması sebebiyle özgünleştirilmek, ilişkilendirmek istenmektedir. Aslına bakarsak, Hindi hayvanının Türkler ile adlandırılması tarihsel bir üstünlükten kaynaklanmaktadır. Anadolu topraklarına İngilizce Turkey yani Hindi denmesinin sebebi, İngilizlerin kendilerince çok değerli bir hayvan olan Hindiyi, bu topraklardan temin edebilmesidir.

İlk çağ ve orta çağ için oldukça az bulunan Hindi, değerli bir hayvandır. Değerli hayvan oldukları için, Hristiyanlar genellikle Hindileri sadece Noel bayramlarında tüketirlerdi. İngilizler bu hayvanı Anadolu topraklarından tedarik edebildiği için ülkemizin bulunduğu topraklar Turkey yani Hindi ismi koymuşlardır. Tarafımıza konula isim, aşağılanmak için değil aksine tarihsel bir üstünlükten kaynaklanmaktadır.

Fakat Türklerin tarihsel olarak kültürlerine bakılacak olursa her ne kadar Ejderha, Çift Başlı Kartal gibi semboller öne çıksa da geçmişten bu günümüze Türklerin en önemli sembolü Bozkurt olmuştur.

Çin: Ejderha

Mitolojik bir varlık olup günümüzde yaşamadığı kabul edilen Ejderha, efsanevi bir hayvandır. Fakat genel olarak dünya üzerinde birçok kültürde Ejderha, bir sembol veya masal kahramanı olarak destanlarda yer almıştır. Ejderha neredeyse her toplumda değişik şekillerde sembolize edilmiştir.
Pek çok ulus ve medeniyet, bayraklarına Ejderha sembolünü koysa da, Ejderha genel olarak en çok Çinliler tarafından benimsenen ve kullanılan bir hayvan olmuştur. Çin ve Doğu medeniyetlerinde Ejderha, bilgelik, iyilik ve gücü temsil ederken, başka medeniyetlerde ise kötü bir yaratık olarak tasvir edilip kötülükle ilişkilendirmektedir. Bugün Çin’in sembolleri arasında kültürel ve dini unsurları sebebiyle Ejderha sembolü kullanılmaktadır. Çin’in bir başka sembolü ise, yine aynı şekilde ülkede yaşayan ve dünyaca ünlü ve koruma altında bulunan Pandadır.

Rusya: Ayı

Rusya’nın sembollerinden biri ise ayıdır. 2000’li yılların sonrasında Rusya’nın şuan ki iktidarının sahibi Birleşik Rusya Partisi’nin sembolü olması sebebiyle özellikle Ayı, ülkenin ulusal sembollerinden biri haline gelmiştir. Bu sembolün Ruslar ile bağdaştırılmasının nedeni ise coğrafi ve fiziksel koşullara dayanmaktadır.

Güneyde bulunan ülkelerde Asya’da kaplan önemli bir sembol iken, batı coğrafyalarında ve Afrika’da Aslan oldukça önemli bir semboldür. Bunun sebebi ise, yaşadıkları alanlarda, ormanlarda hâkimiyet kurmaları ve rakipsiz olmalarındandır. Ancak kuzeyde bu hayvanların yerini ormanlar, bozkırlarda ise ayı almıştır.

Bilindiği üzere Ayı, fiziksel özelliklerinin üst düzeyde olması nedeniyle güçlü olmasından dolayı ve bulundukları ormanlarda hâkimiyet kurmuş, güçlü hayvanlar olarak ön plana çıktıkları için Rus coğrafyasında, devletin önemli simgelerinden biri haline gelmiştir.

Rusya için önemli sembollerden bir değeri ise Kurt sembolüdür. 1980 olimpiyat oyunlarından sonra özellikle yavru ayı Mischka olimpiyat oyunlarının sembolü olmuştur. Ayı sembolü, Kanada ülkesinin de oldukça önemli hayvan sembollerindendir.

Fransa:  Horoz

Fransızların en önemli sembollerinden biri horozdur. Fransızlar, Horoz ile simgelenmiş özellikle spor müsabakalarında ön plana çıkmıştır. Horoz bir kümes hayvanı olarak nasıl Fransa’nın sembolü olmuştur?

Tarihsel açıdan incelendiği zaman, etimolojik olarak uzmanlar, Horozun Fransa topraklarında Orta Çağda verilen ismi “Galliya”dan geldiğini düşünmektedirler. Fransa’nın bugünkü sınırlarının olduğu bölge eski zamanlarda Latince “Gallia” olarak bilinmekteydi. Latince de Horoz kelimesinin anlamı “gallos” idi. Daha sonra gallos kelimesi Galya kelimesi ile özdeşleşmiş ve Fransa’nın simgesi Horoz olmaya devam etmiştir. Sembol olan Horoz, Galya Horozu olarak bilinmektedir.

Fransızlar Horoza kendilerince anlam yükleyerek, horozun karanlığın üstüne doğan bir güneş misali her sabah ötmesini, güçlü ve erdemli bir hayvan olmasını sağlayan ögelerle birlikte, Fransızlar bu sembol ile bütünleşmişlerdir. Fakat bir kümes hayvanı olan horozun, diğer Aslan, Kurt, Ejderha gibi sembollere göre biraz düşük bir hayvan olması sebebiyle Napolyon, Fransa’nın simgesini Aslan olarak değiştirmesine rağmen, ülkenin yeni sembolü olan Aslan zaman içerisinde yerini tekrar Horoza bırakmıştır.

Aslında Fransa için bu simge, ulusal bir sembol olarak görünmemektedir. Devlet kurumlarında resmi sembol olarak Marianne yani Frikya boneli kadın büstü ortaya çıkmaktadır. Aslında Horoz genel olarak spor müsabakalarında ön plana çıkan bir semboldür.

Fransızların, ya da farklı ulusların biraz aşağılayıcı bir şekilde söylediği “Ayakları Pisliğin içinde iken şarkı söyleyen tek hayvan horozdur” şeklinde bir deyim olsa da bu gerçeği kesinlikle yansıtmamaktadır. Fransa’nın simgesinin Horoz olması bulunduğu toprakların isminin Latince Horoz ile benzer kelime olarak anılmasından çıkmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri : Kartal

Amerika bayrağında da yer alan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin ulusal sembolü olan Kel Kartal, Kanadadır. Kel Kartal, Meksika, Alaska ve özellikle Kuzey Amerika’nın tamamında yaşayan büyük ve yırtıcı bir kuştur. Özgürlüğüne oldukça düşkün olan Kel Kartallar insanlardan uzak, sakin bir hayat yaşamayı tercih ederler. Bu hayvanların, Amerika’da sembol olmasının farklı versiyonları mevcuttur.

Sembolün kökenine bakıldığı zaman Amerika’da yaşanan ve İngilizlere karşı verilen bağımsızlık mücadelesi sırasında, bir askerin, savaş esnasında kafasının üzerinde daireler çizen kel kartalı göstererek “özgürlüğümüz için dönüyor” dediği ve buradan yola çıkarak Kel Kartalın Amerika’nın sembolü olduğu bilinmektedir.

Sonrasında ise Kel Kartal, 20 Nisan 1782 yılında yapılan Amerika Birleşik Devletleri’ nin ikinci kıta Kongresinde devletin sembolü olarak kabul edilmiştir. Aslına bakılırsa, Amerika’nın resmi sembolü beyaz kartaldır. Orijinal ismi ise Balt Beagle olan Amerika’nın sembolü Türkçe’ye “Balt” kelimesinin “kel” anlamına gelmesi sebebiyle Kel Kartal olarak isimlendirilir. Fakat bilinir ki Balt kelimesi eski İngilizce’de “beyaz” anlamına gelmektedir. Beyaz da saflığı, duruluğu temsil eden bir sözcük konumundadır.

Kel Kartalın ayağında, Amerika’yı oluşturan ve 13 koloniyi tasvir eden 13 tane ok bulunmaktadır. Diğer ayağında ise zeytin dalı bulunmaktadır. Barış zamanında kartalın başı zeytin dalına çevriliyken, savaş zamanında ise kartalın başı oklara dönük şekilde durmaktadır.

İspanya: Boğa

Bazı yerlerde bayrağın içinde de resmedilen Siyah Boğa figürü, İspanya’nın sembolü olan ve oldukça ilginç simge olmuş bir hayvandır. Boğa sembolü tamamen ticari popüler kültür ile ortaya çıkmış olup, İspanya’nın ulusal sembollerindendir. Ülkede yapılan boğa güreşleri ile sembolleştirilip ilişkilendirilmişse de, ilk olarak Boğa sembolü bir reklam malzemesi olarak karşımıza çıkmış sonra ülkenin yegâne sembolü haline gelmiştir.
Osborne isimli şarap firması, 1772 yılında kurulmuştur ve 1950 yılına gelindiğinde ise yeni markası Brandy de Jerez’in tanıtımı için otoyol kenarlarına daha sonradan ülkenin sembolü olacak, siyah ve gösterişli boğa heykellerini yerleştirmiştir. Neredeyse yol boyunca tüm otoban kenarlarında bu heykeli görmek mümkün olmuş, daha sonra Osborne Bull ülkenin çeşitli yerlerinde kendini göstermeye başlamıştır.
1994 yılına gelindiğinde ise kanunda yapılan değişiklik ile otoban kenarlarında bulunan boğa reklam panoları kaldırılmak istenir fakat bu esnada kimsenin beklemediği şaşırtıcı bir gelişme yaşanır. Bu durum kamuoyunda büyük bir yankı uyandırır ve pek çok kişi tarafından bu karara karşı çıkılır. Bunun üzerine İspanya parlamentosu boğa sembolünü, ülkenin sanatsal ve kültürel önemli bir sembolü olduğunu ilan ederek bu kararını kamuoyu ile paylaşır. Bu sebeple, İspanya’nın bugünkü sembollerinden biri olan Boğa figürü, İspanyolların Boğa hayvanı ile sembolleşmesini sağlamıştır.

İngiltere: Aslan

Ormanların kralı olarak bilinen Aslan, geçmişten bu günümüze kadar birden fazla devlet ve ulus için sembol oluşturan bir hayvan olmuştur. Fakat çok fazla kullanılması ve günümüze kadar ulaşması sebebiyle Aslan, aslında İngilizlerin önemli bir sembolü olarak bilinmektedir. Bunun haricinde genellikle Afrika ülkelerinde de birçok devlet tarafından Aslan oldukça önemli devlet sembolleri arasında bulunmaktadır.

Kaynak: ASASMEDYA - Haberler