Hareket'ten Dergâh'a Türkiye tarihi

AYKUP ÖZTÜRK

Ezel Erverdi, Nurettin Topçu Dünden Kalanlar ve Geleceğe Umutlar adıyla Türkiye’nin 1954’ten bugüne tarihini kaleme aldı. Neden 1954? Erverdi, ilk gençliğinin hemen başında, henüz on birinde, Erzurum Lisesi’nin “Nabi Dadaş” adıyla maruf öğretmenlerinden babası Nabi Erverdi’yi kaybetti. Babasının tedavisi için maaile İstanbul’a gelmişler, tedavi ve ameliyat netice vermemiş, valideleri hanımefendi de Erzurum’a dönmek istemeyince Erverdi ailesinin İstanbul yılları başlamış. Bu, ailenin hususi hayatı. Kültür hayatımıza akseden taraf ise yirmili yaşlarının eşiğinde, 1961’de Ezel Erverdi’nin Milliyetçiler Derneği’ne mensup olmasıyla başlıyor. Bu mensubiyet Ezel Bey’i, Nurettin Topçu’ya, Hareket dergisi ve yayınlarına, oradan bugün Türkiye’nin köklü yayınevlerinden olan Dergâh’a taşıyacak.

ÜLKENİN FİKRÎ VE EDEBÎ İNŞASI

Nurettin Topçu kitabı, büyük boy 607 sayfa. Eklerle birlikte 1303 sayfayı buluyor. Üç bölüme ayrılan kitabın birinci bölümü Milliyetçiler Derneği ve bu dernek öncesinde faaliyet gösteren kuruluşları, dernekte yürütülen sosyal ve kültürel faaliyetleri, derneğe mensup olan kişileri, Nurettin Topçu’ya karşı gösterilen muameleler neticesinde dernekten ayrılığı söz konusu ediyor. İkinci kısım, Nurettin Topçu’nun fikirlerini yaymak ve yaşatmak için kurulan dernekleri (Türkiye Milliyetçiler Derneği, sonra Cemiyeti), 1939 Şubat’ından sonra nizami yayımlanmasa da çıkan Hareket dergisinin 1966 Ocak ayından sonra 111 sayı devam edişini, yine Hareket Yayınları altında 67 kitabın yayımlanmasını, yayıncılığa maddî destek sağlaması için kurulan tavukçuluk işletmesini ve bu faaliyet arasında yetişen kuşağın hikâyesini anlatıyor. Son bölüm ise Topçu’nun kitaplarının yeniden yayımlanması ve yeni kitaplarının okurla buluşturulması, Topçu’ya getirilen tenkit ve ithamların cevaplanması üzerine inşa ediliyor. Kitabın hacim bakımından ikinci yarısını oluşturan ekler ise, başta Nurettin Topçu’nun olmak üzere, Hareket dergisinde yayımlanan yazılardan seçkiye ayrılıyor. 1960’lardan 1977’ye kadar hem bir hatırat, hem bir siyasî tarih hem de Türkiye’nin fikrî ve edebî inşasına yol açmış dergilerin monografisi olarak okunacak bu kitabın 1977’den 2011’e gelecek olan ikinci cildinin kaleme alınması da Ezel Erverdi’nin niyeti dâhilinde.

Kaynak:https://www.yenisafak.com/hayat/hareketten-dergha-turkiye-tarihi-3430014