Gıyasüddin Cemşidi Ondalık kesirleri ilk kullanan kişidir

Türk-Müslüman Bilim Adamı  Gıyasüddin Cemşid, 1380-1429 yıllarında Semerkant’ta yaşadı. Hekim, astronom ve matematikçi bilim adamıdır. Ondalık kesirleri ilk kullanan kişidir“Matematiğin Anahtarı” eserinde ondalık kesirlerle toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi işlemlerin nasıl yapılacağını örnekleriyle göstermiştir.

BATILI KENDİNE MAL ETTİ

Kaynaklarda, ondalık kesirlerin keşfi Simon Stevin’e (1548-1620) atfedilir. Ancak tarihi kayıtlar, bunların ilk defa Stephan’dan 150 yıl önce yaşayan Cemşid tarafından kullanılmış olduğunu ve eserinde yer aldığını ortaya koyuyor.

Pİ SAYISINDA VİRGÜL SONRASINI 14 BASAMAĞA KADAR TAŞIDI

Cemşid, ayrıca trigonometriye de önemli katkılar yapmıştır. (Pi) sayısının o güne dek en çok 9’uncu basamağa kadar hesaplanabilen değerini, içi içe poligonlar yöntemini kullanarak virgülden sonra 14’üncü basamağa kadar taşımış ve döneminin en iyi hesaplayan kişisi olmuştur.

KENDİ ADIYLA ANILAN TRİGONOMETRİ FORMÜLÜ VAR

Trigonometrinin temel formülleri arasında yer alan "sin 3 A = 3 sin A-4 sin’ A”şeklindeki eşitlik, matematik literatüründe “El Kaşi teoremi” veya “El Kaşi formülü” olarak onun adıyla anılmaktadır. Gıyasüddin Cemşid,trigonometri alanındaki çalışmalarını daha ileriye taşımış, hazırladığı sinüs cetvellerini  3’üncü dereceden trigonometrik denklemlerin çözümünde kullanmıştır.

Prof. Dr. Ulvi Saran

Kaynak: ASAS MEDYA.