ENGELLİ ÇOCUKLARIN SESİ

3 Aralık, Dünya Engelliler Günü olarak kutlanıyor. Bu bağlamda, engelli çocukların sesini duyurmak istedik sizlere. 2011 yılında gerçekleştirilen I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi neticesinde hazırlanan Çocuk Bildirileri Kitabı’ndan iki güzel yazıyı ilginize sunuyoruz.

Kitabın “Önsöz” yazarı; “Çocukları dinlemeye hazır mısınız?” diye soruyor ve “Vereceğiniz cevabı bilmiyorum. Ancak, gözlemlerime ve uzun yıllara dayalı deneyimlerime dayanarak benim cevabım şu: Ülke olarak henüz çocukları dinlemeye hazır değiliz. Anne ve babalar hazır değil, öğretmenler, büyükanneler ve büyükbabalar hazır değil. Ortak kabul de toplumun henüz çocukları dinlemeye hazır olmadığı yönünde. Dahası, politikacılar da çocukları dinlemeye henüz hazır değil.” şeklinde cevaplıyor soruyu. Sizler hazır mısınız çocukları dinlemeye? “Evet” ise buyurun:
 
ENGEL ZİNCİRİNDEN BİR HALKA DA SEN KOPAR – Alper Akgün (11 Yaşında, Erzincan Bilim ve Sanat Merkezi)

Engelli Hakları:

1-Her engelli çocuğun yaşama hakkı vardır.

2-Her engelli çocuğun eğitim hakkı vardır.

3-Her engelli çocuğun sağlık hizmetlerden yaralanma hakkı vardır.

4-Her engelli çocuğun ulaşım hizmetlerinden bizler gibi yararlanma hakkı vardır.

5-Her engelli çocuğun sportif faaliyetlere katılma hakkı vardır.

Beni bu hakları yazmaya iten, uygulamada bazı sorunları görmemdir. İlk gördüğüm sorun, tüm maddeleri içerir. Engelli Hakları Bildirgesi’ni kâğıtta imzalamalarına rağmen devletlerin bunları uygulama noktasında duyarsız ve yetersiz davranmaları çok üzücüdür.
 
İkinci sorunum; geri kalmış ülkelerin engellilerin yaşama, eğitim görme, sportif faaliyetlere katılma ve sağlık haklarına uygun derecede saygı göstermemesidir.

Okullarda engelli öğrenciler için asansörler yok ve bu nedenle öğrencilerin üst katlara veya alt katlara gitmesi zorlaşmaktadır.

Ulaşım konusundaki sorun ise, halk otobüslerine tekerlekli sandalyedeki arkadaşlarımızın binip inmesini kolaylaştıracak gerekli sistemlerin yapılmamış olmasıdır.

Bu sorunları çözmeye yönelik öneriler ve çözümlerin uygulanmasında karşılaşılabilecek sorunlar şunlardır:

1-Anlaşmaya uymayan ülkeler için anlaşmaya uymazlarsa ekonomik yaptırım uygulardım. Bu çözümü uygularsam ekonomik yaptırım yaptığımda benim ülkeme ters düşebilirler.

2-Gelişmemiş ülkelerde engelli haklarına saygı gösterilmesi için gezici engelli hakları okulu oluştururum. Bu çözümü uygularsam olası bir sorun ortaya çıkmaz.

3-Devlet okullarına asansör kurulması için devletin bütçe ayırması olurdu. Ama bu çözümü uygularsam devletin yeni bir bütçe planlaması gerekir.

4-Çözüm olarak, tekerlekli sandalyedeki arkadaşlarımızın daha rahat binip inebilmesi için toplu taşıma araçlarına uygun sistemin uygulanmasını sağlardım. Ama bu çözümü uygularsam belediye bütçesini zarara uğratırım. Ancak buna değer…

UNUTMAYALIM Kİ HEPİMİZ BİRER ENGELLİ ADAYIYIZ VE ENGELLİ OLAN ARKADAŞLARIMIZIN HAKLARINA SAYGI GÖSTERELİM

(Sayfa 76)

*****

ENGELLERİ AŞALIM – Erdem Doğan

Sağlıklı her çocuk, her insan bir engelli adayıdır. Bunu hiçbir zaman unutmayalım. Şu an için bir engelimizin olmayışı her zaman için engelimiz olmayacağı anlamına gelmez. Bunu bilmeli ve ona göre hareket etmeliyiz.

Her çocuk eğitim, sağlık hizmeti alma, barınma, fiziksel ve ruhsal sağlıklarının korunması gibi haklara sahiptir. Sağlıklı çocukların hakları olduğu gibi engelli çocukların da kendilerine ait birtakım hakları vardır. Toplumca bizim de onlara karşı hak ve sorumluluklarımız vardır. En başta engelli çocukları hayattan koparmayıp, onları hayatın içine katmalıyız. Engellerinin olması, onları hayatın dışına atmamız anlamına gelmez.

Onların haklarını bilir ve bu haklara saygı gösterirsek, onları hayatın içine almış oluruz. Onlarda çalışan, okuyan, üreten ve mutlu çocuklar olurlar. Mutlu çocuk demek, mutlu toplum demektir. Eğer onları yaşamın içine almazsak, dışlarsak, mutsuz çocuklar olur. O zamanda toplumda mutsuz çocuklar yetişir. Her türlü engeli olan yani görme, işitme, konuşma, zihinsel ve ortopedik engelli çocuklar özel eğitimle hayatın içinde yer almalıdır.

Engellilerin eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik hizmetlerinden tam olarak yararlanma hakları vardır. Onlar için rehabilitasyon merkezi denilen özel eğitim yerleri vardır. Buralarda eğitim ve sağlık hizmeti alarak ve erken teşhisle engellerini azaltabilirler. Engellilere ait bazı önlemler alınmalıdır. Yürüme engeli olanlara özel asansör yapılmalı, trafikte olanlara ait özel kolaylaştırıcı önlemler olmalıdır.

Toplumca engeli olanlara sakat, işe yaramaz gözüyle bakmamalıyız. Onların engeli dışında bir hayatı ve yetenekleri olduğunu unutmamalıyız. Engelli çocukların korkulacak, toplumdan uzaklaştırılacak çocuklar olmadığını bilelim. Her sağlıklı çocuk gibi onlarında eğitime, oyuna, arkadaşa, ilgi ve şefkate ihtiyacı vardır. Engelli çocukla, engelsiz çocuğa eşit davranılmalıdır. Onlara acınmamalı, sadece yaşam yerlerini ve ortamlarını engeline göre düzenlemeliyiz

(Sayfa 73)

Sahipkıran Stratejik Araştırmalar Merkezi – SASAM