Buzlar Çözülmeden bu okulda çekildi

Buzlar Çözülmeden bu okulda çekildi

Araştırmacı yazar Mehmet Dağıstanlı Türk Milli Eğitim tarihinde ilk kez bir ilkokulun belgeselini kaleme alıp, "Erzurum'da Asırlık Çınar Gazi İlkokulu" adıyla kitaplaştırdı. Okulun yaklaşık 100 yıllık geçmişinin anlatıldığı eser, okul mezunlarının imece usulü katkılarıyla yayınlatılarak okurla buluşturuldu.1820'lerde Amerikalı Misyonerler, Anadolu'nun muhtelif yerlerinde ve Erzurum'da eğitim ve devletin her türlü işlerinde etkin rol oynuyorlar. 1902 yılında Mahallebaşı'nda, Amerikan Protestan Yatılı Kız Okulu inşa ettiler. Amaç, Ortodoks Ermeni çocuklarını Protestan mezhebine göre yetiştirmekti. Amerikalı Misyonerler, tam da bu okulun karşısında yine aynı amaçlı bu sefer Amerikan Erkek Okulu inşa ettiler. Her iki okul da 1902 yılında bilinmeyen bir nedenle belki aynı gün yakıldı. Amerikan Protestan Yatılı Kız Okulu hemen aynı yıl tekrardan yapıldı. Okul bir süre Amerikan ve Fransız Konsolosluğu olarak da kullanıldı. I.Dünya Savaşı yıllarında hastane oldu. 1942 yılından itibaren Gazi İlkokulu olarak hizmet verdi. 1944'lü yıllarda da Almanların desteğiyle hastane yapıldı. Yaklaşık 60 yıl Gazi İlkokulu adıyla Erzurumlu öğrencilere hizmet verdi. 2002 yılında Erzurum Özel İdaresi tarafından yıktırıldı.

Cevat Fehmi Başkut'un ünlü romanı "Buzlar Çözülmeden"in ilk filme alınışının da bu okulda gerçekleştiğini kitabında anlatan Mehmet Dağıstanlı, çalışması hakkında şu bilgiyi veriyor:

"Okulun kuruluşundan yıkılışına kadar geçen süreci, bütün ayrıntılarıyla inceledim. İnceleme yaparken bizleri çok şaşırtan bilgi ve bulgulara ulaştık. Okul ne amaçla yapıldı, nasıl yıkıldı, nasıl bir eğitim verildi, öğretmenlerin eğitime katkısı ne oldu, okulun Mahallebaşı semtine katkısı ne oldu, okulda verilen eğitim düzeyi nasıldı, öğretmenler, yöneticiler, görevliler, ülkemizin en üst makamlarına kadar ulaşan mezunlar, öğrenciler, okulun donatıları, kütüphanesi, bahçesi ve daha bir çok bilgi tek tek sabırla anlatıldı. Okulda yaşanan acı tatlı anılar sayfaya döküldü. İnanılmaz anılar ortaya çıktı. En önemlisi de böylesine bir okul niçin yıkıldı, yıkılmalı mıydı, niçin muhafaza edilmedi konuları üzerinde duruldu.

Akademi Yayıncılık Tel:(0535) 350 03 38