ATATÜRK' ÜN İNKILAPÇILIK İLKESİ – TÜRK İNKILÂBI NEDİR?

ATATÜRK’ ÜN İNKILAPÇILIK İLKESİ – TÜRK İNKILÂBI NEDİR?

Kurucu ve yapıcı bir zihniyetle modern cemiyet hayatımızda yeni ilerleme ve gelişmelere imkan hazırlama manasına kullanılan inkılapçılık, Atatürk’ün diğer ilkelerini de içine alan umumi ve ana ilke olarak kabul edilir. Atatürk, Cumhuriyetin ilk yıllarından vefatına kadar geçen zamanda milletin emellerini iyi teşhis ederek gerçekleştirdiği yeniliklerin bir ifadesi olan inkılabı muhtelif zamanlarda fakat aşağı yukarı aynı manaları ihtiva eder şekilde şöyle izah ve tarif etmişti :

“Türk inkılabı nedir? Bu inkılap, kelimenin ilk bakışta ima ettiği ihtilal anlamından başka, ondan daha geniş bir değişikliği ifade etmektedir … Milletin varlığını devam ettirmesi için kişileri arasında düşündüğü ortak bağ, yüzyıllardan beri gelen şekil ve esasını değiştirmiş, yani millet, dini ve mezhebi bağlantı yerine, Türk milliyeti bağıyla kişilerini toplamıştır.

Millet, milletlerarası genel mücadele s ahasında hayat sebebi ve kuvvet sebebi olacak ilim ve vasıtanın ancak çağdaş medeniyette bulunabileceğini, değişmez bir gerçeğin ifadesi olan bir prensip olarak kabul etmiştir.

Sonuç olarak millet; saydığım değişiklik ve inkılapların tabii ve zorunlu gereği olarak, toplum idaresinin ve bütün kanunlarının ancak dünyaya ait ihtiyaçlardan doğmuş ve ihtiyacın değişme ve gelişmesi ile devamlı olarak değişme ve gelişmesi esas olan dünyaya ait bir zihniyeti, hayatı boyunca devam edecek bir idare saymıştır.

Büyük milletimizin hayatının devamında meydana getirdiği bu değişiklikler, herhangi bir ihtilfilden çok fazla, çok yüksek olan en büyük inkılaplardandır” [1]

“Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılapların gayesı, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağdaş ve bütün mana ve görünüşü ile uygar bir toplum haline ulaştırmaktır. İnkılaplarımızın temel prensibi budur” [2]

“Türk inkılabı kurucudur, yüksek bir insani ülkü ile birleşmiş vatan ­ severlik eseridir. Çocuklarına bütün güzellikleri ve bütün büyüklükleri görmek ve aynı zamanda büyük sefaletlere acımak sanatını öğretmektedir.

Bu inkılabın hararetli ve imanlı bir yapıcısı sıfatıyla dünyaya açık yürekle, hülasa ve dostlukla bakıyorum” [3].

“Türkiye’de doğan inkılap güneşi yükselerek hararetini neşrettikçe, Türk milletinin kalbi büsbütün dünyanın büyük ve takdire şayan eserlerine karşı sıcak bir muhabbetle dolmuş, bütün terakki umdelerini tamamıyla benimsemiştir “[4].

Ona göre Türk İnkılabı, 11Türk milletini son asırlarda geri bırakmış olan müesseseleri yıkarak yerlerine, milletin en yüksek medeni icaplara göre ilerlemesini temin edecek, yeni müesseseleri koymuş olmaktır [5].

İnkılapçılık prensibinin Cumhuriyetimizin ilk devirlerinde birtakım kökten değişiklikler sebebi ile Türk milletinin geleceği için bir yol göstereci prensip olduğunu söyleyen Atatürk, “Bu koyduğumuz prensipler, bugünün icaplarına göre milletimizin medeniyet yolunda gelişmesi için faydalı bulduklarımızdır. Ancak, sosyal bünye daima gelişen ve tekamüle yönelmesi zaruri olan bir durumdadır. İlim ve teknik ise her an yeniliklere, icatlara açıktır. İşte bu durum karşısında insanların istek ve ihtiyaçları , hem maddi, hem manevi sahada daima çoğalan bir şekilde gelişir.

Tarihin seyri içinde hiç bir prensip doğmatik bünyesini muhafaza edemez. Onun için Türk milleti yaşadığı çağın medeniyet seviyesinin icaplarını yerine getirmek mecburiyetindedir.

Bu inkılapçılık prensibine bağlı oldukça Türk topluluğu medeniyet aleminde geri kalmama yolunu bulacaktır. Ancak bunda da daima gözönünde tutulacak nokta, milll bütünlüğümüzü ve milli menfaatimizi en titiz bir itina ile
muhafazadır” diyerek meseleyi hiç bir kimsenin yanlış tefsirine imkan bırakmadan açıklamıştır [6]

Atatürk’ün yaptığı inkılaplar, ortaya koyduğu ilkeler çerçevesinde yer verilip bundan sonraki bölümlerde izah edilecektir. İlkeler dahilinde ele alınamayan inkılaplardan kıyafet, harf ve milli eğitim ile ilgili olanları ise önemine binaen aşağıda etraflıca açıklanacaktır.

DİPNOTLAR:
 Atatürkçülük (Birinci Kitap), M .E.B . Basımevi, İstanbul 1 988, s. 113 – 1 1 5 .
A.g.e., s. 1 1 5.
Atatürkçülük (Birinci Kitap) Atatürk’ ün Görüş ve Direkt i fler i, Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1 982, s. 62.
N. Arsan, Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, (191 7-193 8), Ankara 1 964, s. 560.
 Afet İnan, M. Kemal Atatürk’ ten Yazdıklarım, İstanbul 1971, s. 35.
Afet İnan, M. Kemal Atatürk’ten Yazdıklarım, s. 1 22.
KAYNAKLAR
Ağış, F. , Laiklik ve İslamda İnsan Hakları, Ankara 1976.
Ağırakça, A., İslami Devlet Düzeni , İstanbul 1 978.
Altay, F. , “Dindar Atatürk”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1 968.
Armağan, S., “Din, Vicdan Hürriyeti ve Laiklik”, Milli Eğitim ve D in Eğitimi, Aydınlarüca:ğı’nın İlmi Semineri, İstanbul 1 981, s. 1 77-1 99.
Arsal, S.M. , Türk Tarihi ve Hukuk , İstanbul 1 947.
Arsan, N., Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve B eyannameleri ( 1917- 1938) , Ankara 1 964.
Arslan, A., Darülfünôn’dan Üniversiteye Geçiş, İstanbul 1 995.
Atatürk, Din ve Laiklik , Belgelerle Türk Tarihi Dergisi yay., İstanbul 1968.
Atatürk’ün Ekonomi Görüşleri, K.K.K.’lığı Yay., Ankara 1 982.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri , 1-II, İstanbul 1 945.
Atatürk, Genelkurmay Başk. ATASE yay., Ankara 1 980.
“Atatürk”, mad., İslam A nsiklopedisi, C. I.
Atatürk, M. K., Nutuk, 1-II, Kültür Bakanlığı yay. İstanbul 1 973 .
Atatürkçülük (Birinci Kitap) Atatürk’ün Görüş ve Direktifl eri,Ankara, Genelkurmay Başk. Basımevi, 1982.
Barkan, Ö.L., “Kanun-Name”, mad. , İslam Ansiklopedisi, C. VI.
Barkan, Ö.L., Osmanlı İmparatorluğu ‘nda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esaslar, İstanbul 1 943 .
Başgil, A.F. , “Din Hürriyeti”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1 968.
Başgil, A.F., Din ve Laiklik , 3. baskı, İstanbul 1 977.
Baysun, M.C., “Cemali” mad., İslam Ans ikl opedisi, C. III.
Baysun, M.C., “Ebussu’ud Efendi”, mad., İslam Ansiklopedi si, C. IV.
Bayur, Y. K., “Laiklik”, Laiklik , Ankara 1968.
Belen, F. , “Atatürk Devrimi ve Din”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968, s. 61-98.
Cebesoy, A.F. , Moskova Hatıraları, İstanbul 1 955.
Cumhuriyet G azete si, “III. Türk Dil Kurultayı”, İstanbul, 24 Ağustos- 1 Eylül 1936.
Çağatay, N., Türkiye’de Gerici Eylemler , Ankara 1 972.
Çağatay, N. , “Türkiye’de Din Sömürüsü ve Laiklik”, Bellete n , Sayı: 163 (Temmuz 1 977).
Cihan, E. , “Atatürk ve Hukuk Devleti Kavramı”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı – 1 , Ankara 1995.
Demirer, E., Din, Toplum ve Kemal Atatürk, Ankara 1969.
Doğramacı, E. , “Atatürk ve Kadın Hakları”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1 995.
Dönmezer, S., “Atatürk İnkılapları ve Sosyal Değişme Teorileri”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1 995.
Ergin, O. , Türk Maarif Tarihi, İstanbul 1 977.
Fığlalı, R. E. , “Atatürk ve Din” Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1995.
Genç, R., Türkiye’yi Laikleştiren Yasal ar, 3 Mart 1924 tarihli Meclis Müzakereleri ve Kararları, Ankara 1 998.
Giritli, İ. , Kemalist Devrim ve İdeolojisi , İstanbul 1 980.
Gökbilgin, T., “Atatürk ve İnkılapları”, Cumhuriyet’jn 50. Yılına
Armağan , İ.Ü. Edebiyat Fakültesi, İstanbul 1973.
Hafızoğlu, Z. , “Türk Hukuk Düzeni ve Laiklik”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara (1982)
Harris, A.G. , Türkiye’de Komünizmin Kaynakları, İstanbul 1 979.
Ilgar, İ., “Atatürk, Laiklik, Din ve Devrim”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1 968.
İnalcık, H.-Anheger, R., Kanunname-i Sultani Ber Muceb-i Örf-i Osmani, Ankara 1956.
İnan, A. , ” Atatürk’ün Tarih Tezi”, Bellete n , Ill/10 ( 1 939)
İnan, A. Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları, Ankara 1 969.
İnan, A., “Atatürk’ün Tarih Tezi”, Belleten, C. fil, Sayı 10, Ankara 1 939.
İnan, A., D evletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyeti’ nin Birinci Sanayi Pianı 1933 , Ankara 1972.
İnan, A., K. Atatürk’ü Anarken, Ankara 1956.
İnan, A., M. Kemal Atatürk’ten Yazdıklarım, İstanbul 1 971.
İnan, Abdülkadir, Eski Türk Dini Tarihi, Ankara 1976.
Jaschke, G. , “Türkiye’de Kur’fuı-ı Kerim Kursları” (Türkçe tere. N. Arsan),
İslam Tetkikleri Enstitüsü D ergisi, V, Cüz: 1-4, 1 973.
Kafesoğlu, İ., ‘Türk Fütuhat Felsefesi ve Malazgirt Muharebesi”, Tarih
Enstitüsü D ergisi, Sayı: 2, (Ekim 1 971, İstanbul).
Kafesoğlu, İ., “Selçuklular”, mad., İslam Ansiklopedisi, C. 10.
Kafesoğlu, İ., Türk Milli Kültürü, Ankara 1 977.
Kafesoğlu, İ., Eski Türk Dini , Ankara 1980.
Kafesoğlu, İ., “Atatürk ve Türk Devleti”, Türk Kültürü, sayı: 61 (1967).
Karal, E.Z. , “Devrim ve Laiklik”, Atatürk, Din ve Laiklik, İstanbul 1 968.
Kaymaz, N. , “Malazgirt Savaşı ve Anadolu’nun Fethi ve Türkleşmesine Dair”, Malazgirt Armağanı, Ankara 1971.
Kırzioğlu, M.F. , “Erzurum Kongresinin Sağ Kalan Beş Mümessili”, Türk Kültürü, Sayı: 85, Kasım 1 969.
Kırzioğlu, M.F. , Tüik İnkılap Tarihi, Erzurum 1 982.
Kocatürk, U., Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Ankara 1 97 1.
Köymen, N. , Dinsel Bunalımdan Gerçek Hak Yoluna, İzmir 1972.
Köymen, M.A., Tuğrul Bey ve Zamanı, İstanbul 1 976.
Kramers, H.J. , “Şeyh’ül İslam” mad. İslam Ansiklopedis i, C. 1 1.
Köprülü, M. Fuad, “Bir Hatıra”, Belleten , III/10 (1939).
Koraz, Z. , Atatürk ve Türk Dili: B elgeler , Ankara 1 922.
Mateos, Urfalı Mateos Vekayi-Namesi, (Türkçe tere. D.N. , Andreasyon), Ankara 1 962.
Okur, Y., Atatürk’le On Beş Yıl, Dini Hatıralar, İstanbul 1962.
Orkun, H.N. , Eski Türk Yazıtları , C. 4, İstanbul 1936, The Compact Edition of the Oxford English Dictionary, I-II.
Ozankaya, O .. Atatürk ve Laikl ik , Ankara 1981.
Ögel, B ., Türk Kültürünün Gelişme Çağlan, Ankara 1 979.
Özbudun, E., “Atatürk ve Laiklik”, Atatürk Araştırma Dergisi, VII/24 (Temmuz 1992).
Özek, Ç. , Türkiye1de L aiklik , İstanbul 1968.
Özek, Ç., Türkiye’de Gerici Akımlar ve Nurculuğun İç Yüzü, İstanbul 1964.
Özek, Ç. , 100 Soruda Türkiye’de Gerici Akımlar, İstanbul 1968.
Pazarlı, O., Din Psikoloj i si, İstanbul 1972.
Saray, M. , “Atatürk ve Türk Tarihi”, Türk Kültürü, sayı: 249 (Ocak 1 984).
Saray, M. , İstanbul Üniversitesi Tarihi (1453- 1 993), İstanbul 1 996.
Saray, M. , “Atatürk’ün Sovyet Politikası”, Atatürk’e Armağan , Ed. Fak.Yay., İstanbul 1981 .
Saray, M. , Gasprah İsmail Bey’den Atatürk’e Türk Dünyasında Dil ve Kültür B irliği , İstanbul 1 933.
Saray, M. , Kıyafet ve Laiklik, Ankara 1989.
Savcı, B., Laik Düşünce ve Hareketin Gerisindeki Tehlike, Ankara 1958.
Selçuk, İ., “Bir Ayağı Konya Müftüsünde … Bir Ayağı Demirel’de”, Laiklik , Ankara 1 968.
Sertoğlu, M. , “Atatürk ve İslamiyet”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968.
Sinanoğlu, S., “Laik Kelimesinin Etymonu ve Anlamı”, Laiklik , C. 1, İstanbul 1 954.
Su, M. K.,-Mumcu, A., Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük , İstanbul 1 986.
Şapolyo, E. B., Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, İstanbul 1 966.
Taneri, A., Türk Devlet Geleneği , Ankara 1 981.
Tarakçıoğlu, N., “Atatürk ve Gençlik” Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay B aşkanlığı, Ankara 1986.
Taşdemirci, E. , Türkiye Cumhuriyetinde Laiklik ve Din Eğitimi, A. Ü. İlahiyat Fakültesi’nde 1977’de verilen tebliğ.
Tekçe, İ.H. , “Benim Atam İman ve İnsanlık Abidesiydi”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1 968.
Tengirşek, Y.K. , “İman Dolu Varlık Atatürk”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1 968.
Timurtaş, F.K. , “Atatürk’ün Görüşleri ve Düşünceleri”, Türk Kültürü, sayı: 37, Kasım 1 965.
Tuğ, S., “Atatürk ve Din Eğitimi”, Tercüman g a zetesi, 23 Ocak 198 1.
Tunaya, T.Z. , İslamcılık C ereyanı, İstanbul 1962.
Turan, O., S elçuklu Tarihi ve Türk· İslam Medeniyeti , İstanbul 1 969.
Turan, O. ,Türk Cihan Hakimiyeti Me:fkfiresi Tarihi 1-11, İstanbul 1977. Türk Ansiklopedisi.
Türk Dili, “III. Türk Dil Kurultayınca kabul ve tasdik edilen Türk Dil Kurumu Ana Tüzüğü ve Çalışma Programı”, sayı: 20 ( 1 936).
Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları , l·IV T.B .M.M. Basımevi, Ankara 1980.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ( 19 8 2)
Uzunçarşılı, İ.H., Osmanlı Devleti’ nin İlmiye Teşkilatı , Ankara 1965.
Ünsal, H., Lfüklik ve Atatürk’ün Laiklik Politikası, Genelkurmay B aşk. ATASE yay., Ankara 1980.
Villalta, E. , Atatürk, çev. M. F. Özsü, Ankara 1982.
Yavuz, F. , Din Eğitimi ve Toplumumuz , Ankara 1969.
Yücekök, A. , 100 Soruda Türkiye’de Din ve Siyaset, İstanbul 1971.
KAYNAK :
CUMHURİYETİN 75. YILINDA ATATÜRK iLKELERi ve DAYANDIĞI TARİHİ TEMELLER – Prof.Dr. İbrahim KAFESOGLU  Prof.Dr. Mehmet SARAY : İstanbul Üniversitesi Yayın No 4174 Edebiyat Fakültesi Yayın No. 3414 ISBN 975 – 404 – 538 – O

https://www.bilgipedia.org/?s=atat%C3%BCrk