Aşık Balovlu Miskin ve Irak'ın Türkmen eline göçü

Büyük şair ve ozan aşık balovlu miskin 1852 yılında iranın batı azerbaycan eyaletinin Urmiye şehrinin  Balov köyünde  dünyaya geldi. "Balovo Miskin" lakaplı Hüseyin kasap  Oğlunun  Babası, molla kerim Şah İsmail Safevi döneminde iranın  Tebriz şehrinden Urmiye'ye geldi ve urmiye şehrinin Balovo köyüne yerleşen Molla Kerim Kasab Meskin'in babası kasaptı ve yaz aylarında bahçeler kiralayıp tarımla uğraşyordu ve daha sonra mesleğini bırakıp (Osmanlı) tüccarlarının yardımıyla tütün ticareti yaptı.

Aşık balovlu Miskin kasapoğlu ilk öğrenimini Urmiye'de tamamladıktan sonra Osmanlı İmparatorluğu'na ve İstanbul şehrine gitti ve orada o toprakların büyük ilim adamlarından şiir ve edebiyatı öğrendi ve memleketine döndü. balovlu miskinin  yaşamının orta çağları urmiye aşık mühitinin en ünlü şair ve aşıklarından biri olan "Dollu Mustafa"nın yaşamının son yıllarına denk gelir. Miskin, Osmanlı topraklarından döndükten sonraki yıllarda birçok kez Osmanlı Devleti'ne seyahat etmiş ve birçok insanla tanışmıştır ve Türk aşıklarını bir şekilde hem sazında hem sözünde etkilemiştir.

aşık balovlu miskin hayatının son yıllarında Evlatlık oğlu Baba ali ile Osmanlı İmparatorluğu'na (bugünkü Irak'a) yaptığı  gezisinde ırak'ın erbil şehrine gider,lakin bu gezi balovlu miskinin son gezisi olur. 1917'de İngilizlerin Irak'ı işgal etmesinden sonra balovlu miskin Erbil'i terk etmek zorunda kaldılar ve oğlu ali babayla birlikte irana doğru yola çıkarlar.
ancak aşık miskin erbilin yakınlarındaki balakan deresindeki  çamur köyünün(konum iranın yerel kaynaklarına göre yazılmıştı)  yakınında hastalandır.oğlu alibaba ve ordaki insanların yardımlarına rağmen aşık balovlu miskin(hüseyin)kasapoğlu  1917'de 66 yaşında vefat eder.bu olaylardan sonra oğlu ali baba memleketi iranın urmiye kentine döner ve tüm olayları balovlu miskinin sevenleri ve ailesine anlatır.
balovlu miskinin mezarı oğlu ali baba ve iranın yerel kaynaklarına göre Büyük olasılıkla ırak'ın erbil kentinin balakan dersinin yakınlarındaki çamur köyü denilen bir köyün etrafındadır.ancak ırak ve iran araştırmacılarının ortak  araştırmalarına   rağmen aşık balovlu miskinin mezarı bulunmamıştır ve ortak bir kültürün baş rolü olan bir ozan ve şairin özel yaşamı ve mezarının bulunması daha fazla araştırmaya gerek duyuyor.

Balovo  miskin ne kadar aşıklık ve ozanlık yolunda ustad bir isim olursa o kadar 'da  şiir ve edebiyat konusunda büyük ve ünlü  bir isimdir. ancak ne yazık ki sadece Azerbaycan Türkçesinde "miskin Balovo" adlı şiir kitabı olarak adlandırılan kitab  Dr. cemal ayrımlu ve  araştırmacı yazar Hamid şafei'nin çabalarıyla bir şiir divanı olarak iranda yayınlanmıştır.

balovlu miskinin eğitimi ve okuryazarlığı hakkında farklı teoriler vardır. Bu konuda şiirlerinde de bir çelişki vardır ve okuma yazmasıyla ilgili Bir şiirinde şöyle söyler:

fakir miskin diyir ne aye mende
ne ismin suresi ne aye mende
ne tozih eylirem,ne aye mende
ne ders okumuşam,ne kare billah


Yukarıdaki ayetlerden de anlaşılacağı gibi, okumadığını ve okuma yazma bilmediğini belirtmektedir. Ancak bazı şiirlerinde bunun tam tersi geçerlidir. 

Örneğin:

ebcedi okudum oldum divana
hamdu teşhed leh  geldim selama
kul aûzu da varid oldu kurana
hem yasini evvel tahani isterem

veya:

biraat münkire heç vermez aman
yüz on dört   sureni eyledim tamam


Bahsedilen şiirlerden, o zamanın adetlerine göre, miskinin Kuran'ı büyük bir maharetle tamamladığı ve öğrendiği anlaşılmaktadır. miskinin Kuran'ın yanı sıra tecvid ilmini de iyi öğrenmiş ve bu öğretileri şiirlerinde defalarca kullanmışlardır.

Balvolu Meskin şiirlerinde "Kasap Oğlu", "Miskin", "Hüseyni" ve "Fakir Miskin" lakaplarını kullanmıştır.

aşık balovlu miskinin şiirlerinden örnekler:

istedim

bulbul kimi bir kafesde bağlıyam
keçdi feslim,daha gülşan istedim
derd elinde sine çarpaz dağlıyam
ölsem bi vefadan derman istemem
***
didem yar aşkından giryane döndü
cadu kamzelerin bağrımı deldi
her kimsenin öz sevgisi güzeldi
gelse yüz min ebru keman istemem
****
arş yüzünde gezer ayla yıldız
sevdiğim huridi şemsi kamer yüz
hasretin çekerem gündüz be gündüz
mecnunam leylasız canı istemem
****
ne düşmüsen fakir miskin kasdine
kurban olum gözlerinin mestine
hekim suretinde gelsin üstüne
yakin bil sağallam lukman istemem

Aşık Hüseyin Kasapoğlu (Balovlu Miskin)