UNUTULAN TÜRK TOPLULUKLARI

Son Sesler Duyulmadan..

Dinle

22 Mayıs 2012 - 12:12

Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 4. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu'nda "Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk toplulukları" tartışılacak.

23-26 Mayıs 2012 tarihleri arasında Ankara'da düzenlenecek sempozyumun özdeyişi ise 'Son Sesler Duyulmadan' olarak belirlendi.

TRT'nin de aralarında bulunduğu bir çok kamu kurumu ve UNESCO'nun katkılarıyla gerçekleştirilecek sempozyumun hazırlık süreci yaklaşık bir yıl sürdü.

Sempozyumun ana konusu yok olma tehlikesine dilleri ve kültürleri risk altındaki Türk toplulukları.

Risk Altındaki Diller

Yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan diller, kuşaklar arasında yeterince veya hiç aktarılmayan, dolayısıyla konuşur sayısı giderek azalan ve öngörülebilir süreçte konuşuru kalmayacak derecede risk altında bulunan dillerdir.

Dillerin yok olma sürecinde kültürler de ciddi derecede zarar görmekte, önce bulanıklaşmakta, yani kültürel değerler tam anlaşılmadan yaşatılmaya çalışılmakta, birkaç kuşak sonra da tamamen baskın kültürün bir parçası hâline gelmektedir.

UNESCO Tehlikedeki Dünya Dilleri Atlası esas alınarak risk altındaki diller belirlenmiştir.

Afşarlar / Afshar
Baraba Tatarları / Baraba Tatar
Çalkandular / Chalkandu
Çulım Türkleri / Chulym Turk
Dolganlar (Dulgan) / Dolgan
Duhalar / Dukha
Fu-Yü Kırgızları / Fu-Yu Kirghiz
Hakaslar / Khakas
Halaçlar / Khalaj
Horasani / Khorasani
Hotanlar / Khotan
İli Salarları / Ili Salar
İli Uygurları (Tarançi) / Ili Uyghur (Taranchi)
Karagaslar (Tofalar) / Karagas (Tofa)
Karaylar / Karaim
Kırım Tatarları / Crimean Tatar
Kırımçaklar / Kyrymchak
Kumandı / Kumandin
Litvanya Tatarları / Lithuanian Tatar
Lopnor Uygurları / Lopnor Uyghur
Nogaylar / Noghay / Noghai
Pamir Kırgızları / Pamir Kirghiz
Polonya Tatarları / Polish Tatar
Salarlar (Salırlar) / Salar
Sarı Uygurlar / Yellow Uyghur
Sibirya Tatarları / Siberian Tatar
Soyotlar / Soyot
Songorlar / Sonqor
Şorlar / Shor
Telengitler / Telengit
Teleütler / Teleut
Truhmenler / Trukhmen
Tubalar / Tuba
Urumlar / Urum
Yurt Tatarları / Yurt Tatar

Ancak tehlikedeki diller yukarıda sıralananlarla sınırlı değildir. Balkanlarda, Doğu Avrupa'da, İran, Afganistan ve Çin'de yazı dillerinin ve resmî dillerin baskısı altında yok olma tehlikesine maruz pek çok Türk dilinin bulunduğu bilinmektedir.

22 Ağustos 2011 günübaşlayıp 26 Mayıs 2012 günü sona erecek 4. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu'nun konu seçim sürecinde, 'Kaybolan Sesler' hareket noktası olarak alınmış, bir taraftan şu ana kadar yapılmış çalışmaların değerlendirilmesi hedeflenirken, diğer taraftan da konu uzmanlarını bir araya getirerek gerçekte hangi Türk dillerinin ve kültürlerinin böyle bir tehlikeyle karşı karşıya oldukları veya olmadıkları, eğer tehlike varsa bu tehlikenin derecesinin ne olduğu, tehlikenin önlenebilir düzeyde bulunduğu dil ve kültürler için neler yapılabileceği, herhangi bir şey yapılamayacaklar için ise en azından bu dillerin kayıt altına alınması gibi konuların tartışılmasına ortam hazırlanması hedeflenmiştir.

Sempozyumun bir amacı da yeterince tanınmayan Türk topluluklarının kamuoyunun gündemine getirilmesi.

Sempozyumla ilgili daha ayrıntılı bilgi için:

http://www.sonseslerduyulmadan.hacettepe.edu.tr/tt.shtml

Sempozyum programı için:

http://www.sonseslerduyulmadan.hacettepe.edu.tr/program.pdf

TRTHABER