Öğrenciler "Tarih Atölyesi'ne"

Tarih dersleri talebelerin zihninde genelde sıkıcıdır. Hocadan mıdır ya da müfredatın dar dayatmalarından mıdır bilinmez böyle bir isteksizlik hâkimdir tarihe karşı. Ancak son zamanlarda, gerek tarihi merkeze çeken TV programları, gerekse tarihî film ve diziler tavassutu ile daha ilgi çekici hale geldi 'geçmiş zaman.' Bu sıralar TRT Radyo'da maziyi güncelleyen bir program bir hayli takip ediliyor: 'Tarih Atölyesi'. Pazar sabahları 10.30'da başlayan programın yapımcılığını ve sunuculuğunu ise alanında yetkin iki tarih araştırmacısı yapıyor: Yıldız Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri öğretim üyesi Dr. Teyfur Erdoğdu ile Millî Saraylar Müzecilik ve Tanıtım Başkanı Bülent Arı.

Programın çıkış noktası 2009'da TRT 1 ekranlarında yayınlanan ve yine Erdoğdu ile Arı'nın sunduğu, 'Hiçbir Şey Bildiğiniz Gibi Değil' adlı program olmuş. Tarihî konuları bir sohbet havasında konuşma fikri ise Prof. Dr. Halil İnalcık'ın derslerindeki tarih anlatısı sebebiyet vermiş. Teyfur Erdoğdu, "Bilgileri yığmaktan çok sorun odaklı bir okuma yapıyoruz programda. Belli soruları ve sorunları masaya yatırıp cevap alıyoruz. Bilgiyi bulmak bu çağda kolay. Kaybolmadan yolumuzu bulmaya çalışıyoruz." diye özetliyor yaptıkları işi.

Türkiye'de tarih yazıcılığını Fuat Köprülü, Ömer Lütfi Barkan gibi isimlerin tatbik ettiğini söyleyen Erdoğdu, zirvenin ise İnalcık Hoca olduğunu kaydediyor. "Kritik, hayatî olan soruyu bulmaya çalışıyoruz programda." diye konuşan Erdoğdu, konuları gündeme göre belirlediklerini ifade ediyor.

Bülent Arı ise tarihin son dönemde fazlaca popüler olduğuna dikkat çekiyor. İnsanların tarihe meraklı olduğunu ama kaynakları tek tek okuyacak vakitleri olmadıklarını belirten Arı, "Biz de didaktik, akademik üslubun dışında sohbet havasında radyo programı yapmaya karar verdik. Tarih nerelerden öğrenilebilir? Popülariteden kastımız sulu şeyler değil. Öğrenme talebi var halkın, ama vakti sınırlı. Biz bu programla bilgileri konsantre hale getirdik." ifadelerini kullanıyor. Programın süresi 30 dakika. Arı'ya göre, dinleyiciyi yakalayacakları zaman dilimi kısıtlı. Bu sebepten dinleyicileri yoğun bilgi bombardımanına maruz bırakmadıklarına vurgu yapıyor.

Tarih Atölyesi'nin en çok dinlenen programı, "Osmanlı'da Aşk" olmuş.

TV'deki tarihçilere yüksek lisans ya da doktorada tahammül edilebilir

Tarih Atölyesi'nde 'tarih' olan her bahis konuşuluyor, tartışılıyor. Ama kahir ekseriyetle Osmanlı dönemi üzerinden yayın akışı sağlanıyor. Arı, salt Türk kaynaklarını değil, Avrupa, Asya ve Afrika kaynaklarını kullandıklarını ayrıca anlatıyor. Mukayeseli bir yöntem izlediklerini dile getiren Arı şöyle konuşuyor: "Daha önce ele alınmamış konuları konuşmaya gayret ediyoruz. Programımızda, sadece tarih yok, sosyoloji, ekonomi, etimoloji, sinema, edebiyat gibi birçok alan söz konusu."

En çok dinlenen programları ise "Osmanlı'da Aşk" konusu olmuş. Arı'ya göre televizyonlarda boy gösteren meslektaşlarına yüksek lisans ya da doktorada tahammül edilebilir. Sebebini şu sözlerle açıklıyor: "Fazla didaktikler. Seyircinin beklentisine göre hareket etmiyorlar."

Teyfur Erdoğdu, radyo programlarının TRT-MEB işbirliği ile CD'ler halinde okullara dağıtılacağını söylüyor. Programda anlatılan konuların, yardımcı ders materyali olarak kullanılması planlanıyor. Arı da tarihin okullarda bu yöntemle öğretilirse sıkıcı olmaktan çıkacağını söylüyor.

Erdoğdu, sosyal medyada 40 bin takipçilerinin olduğunu belirtiyor ve TRT Radyo'nun en çok dinlenen programı oldukları bilgisini veriyor. 'Tarih Atölyesi' aktüelden kopmadan tarih okuması gerçekleştiriyor. Konu başlıkları ise bir hayli dikkat çekici. İşte onlardan birkaçı: "Saray yaptırmak israf mıdır? Osmanlı devlet mi, imparatorluk mu? Bizi kapitülasyonlar mı batırdı? Tanzimat ve Kopenhag Kriterleri arasındaki benzerlikler nelerdir? Devşirmeler vatan haini miydi? Osmanlı'da inşaat mafyası nasıldı? Akdeniz Türk gölü müydü?" Bu arada Erdoğdu ile Arı, geçtiğimiz günlerde tarih anlatısının filmler üzerindeki karşılığını anlattılar. "Filmlerden, dizilerden tarih öğrenmek caiz midir?" diye sordular ve programının hitamında şunu söylediler: "Elcevap: Değildir."