Mehmet YARDIMCI: 'Tan'da yazdıklarım' üstüne

 Balkanlar, Türk tarihi açısından önemli bir coğrafyadır. Balkanlar sözü geçtiğinde ya da halkımızın iç çekerek anımsadığı topraklar olan Rumeli ile ilgili bir şey yazmam gerektiğinde içim burkulur hep. 

Karış karış gezdiğim, dergahlarını, zaviyelerini, tekkelerini ziyaret ettiğim Rumeli'den söz açılınca yüreğim yanar. Çoğunu yakından tanıdığım Kosovalı şairlerden Nusret Dişo Ülkü, Nimetullah Hafız, Hasan Mercan, Bayram İbrahim, İskender Muzbeğ, Altay Suroy, A. Rifat Yeşeren ve Zeynel Beksaç gelir usuma. Zeynel Beksaç'ın:

                Ötelerden bir ses olduk biz hep

                Oyuncağı elinden alınmış çocuklar misali

                Hüzün terk etmedi yüreğimizi bu yüzden            

biçiminde başlayan soluklu şiiri haykırır Rumeli gerçeğini.

                Kosova Türk Yazarlar Derneği'nce Prizren'de yayımlanan gazeteci yazar Aziz Serbest'in Tan'da Yazdıklarım adlı bir kitabı geldi bana. Kitabın içeriğine geçmeden önce Tan hakkında bilgi vermek gereğini hissettim.

                1944 yılında Makedonya'da kurulan Birlik Gazetesi'nin yayını ile başlayan basında rahatlama süreci Türkçe radyo, gazete, dergi yayını ve kitap baskılarıyla devam etmiş, Balkan Türk edebiyatının kurulmasına zemin hazırlanmıştır. 1 Mayıs 1969'da Tan Gazetesi Yayın Şirketi kurulmuş  böylece Türk halkı kendi diliyle yayın yapan bir gazeteye kavuşmuştur. Dönemin Kosova Anayasasında "Her birey kendi ana dilinde haber alma hakkına sahiptir" ifadesi üzerine 1 Mayıs 1969'dan itibaren Priştine'de haftalık Türkçe yayınlanan Tan Gazetesi, 1969-1999 yılları arasında tam 30 yıl aralıksız yayınlanmıştır. 1536 sayı yayımlanan ve Kosova'da en uzun ömürlü Türkçe gazete olarak karşımıza çıkan Tan, 20 Mart 1999 tarihinde yayınlanan son sayısıyla da tozlu raflardaki yerini almıştır.

Türkçe'nin gelişmesinde de etkili olan Tan Gazetesi, yayın dili olarak Türkiye Türkçesini esas almıştır. Bu durum  gazetenin çıktığı ilk dönemlerde yayınlanan yazı ve haberlerin çoğu, devrin toplumsal ve politik tavrını yansıtmıştır. Aziz Serbest 'Tan Gazetesinde Neler Yazdım' başlığı altında 1982-1991 yılları arasında yazdığı ve üç bölümde topladığı 63 yazıya yer vermiştir.

Prizren 'Doğru Yol' Kültür Güzel Sanatlar Derneği 40 Yaşında Ana Başlığı İle:

1. Türk Halkının Varlığı 40 Yılla Sınırlı Değil, 2. Otuzlu Yılların Prizren'inde Türk Müziği Ustası, 3. Prizren'in Müzik Yaşamından İlk Türkçe Tiyatro Oyununa, 4. Altmış Yıl Önce Sunulan Türkçe Tiyatro Oyunu "Kara Bela", 5. Bülbül Deresi'nden Safiye Ayla'nın Güzel Sesine, 6. Bin Gül Kokulu Misk Atarız, 7. Yaşım On Beş En Sevdalı Zamanım, 8. Geçiş Dönemi Sorunları ve Derneğin Kuruluşu, 9. Derneğin Kuruluş Yılı ve Üye Sayısı, 10. Ziya Şişko, Derneğin Kuruluş Günlerini Anlatıyor, 11. Yaşamımın Kırk Yılı Müzikle Geçti,  12, Vicdanımla ve Ruhumla Cemiyete Bağlıyım, 13. Derneğimiz Dilimizin İlerlemesine de Katkı Sunmuştur, 14. Prizrenli Türklerin Folklorumuza Katkıları, 15. Prizren Türk Tiyatrosu Tarihinde Bir Dönüm Noktası, 16. Güçlü Arkadaşlık Duyguları, Örnek Dayanışma, 17. Skeç Yazarlığından, Şiir ve Oyun Yazarlığına, 18. Dernek Yönetiminde Önemli Bir Kademe, 19. Tabandan Yüksek Görevlere Gelen Sanatçı Başkan.

Gerçekler Işığında Prizren'de Türkçe Eğitimin 40. Yıldönümü Ana Başlığı İle:

1.            Kırk Yıl Önce Bin Üç Yüz Kırk Öğrenci, 2. Türk Öğrenci Yuvası:Slobodan Peneziç Kırçun, 3. Öğrenci Sayısındaki Artış Öğretmen Gereksinimini Doğurdu, 4. Göçlere Karşın Türk Öğrenci Varlığı Yaşıyor, 5. "Mustafa Baki" İlkokulunda İstikrarlı Eğitim, 6. Türkleri Temsil Eden Okul: Yedi Kasım,  7. "Ortaokul" İlkokulu'nda Türkçe Eğitimin Son Durumu, 8. Öğretmenimizin Türkçe Konuşması Mucize Gibiydi, 9. Prizren Türk Lisesininİlk Öğretmeni: Necat Matrancı, 10. Türk İlkokullarına Öğretmen Yetiştiriyorduk, 11. Türkçe Eğitimin Uğradığı Trajediler, 12. Türkiye'den Getirilen Ders Kitaplarının Öyküsü, 13. Yüksek Pedegoji Okulu'nda Tıkanma Var.

Araştırma ve İnceleme Yazıları

                1.(Azgın Sel Suları Prizren'in Simgesi Taşköprü'yü Yıkmıştı) "Beş Yüz Yıllık Taş Köprü,Beş Ayda Yeniden Yapıldı", 2. (Kültür Mirasımız) "Prizren Suzi Köprüsü Kaybolmak Üzere", 3. (Prizrenlilerin İlgisini Çeken Tarihi Anıtlarımızın Onarılması Güncelliğini Koruyor) "Kırık Cami'nin Kurtarılması İçin Kazı Sürüyor",4. (Prizren'deki Tarihi Camiler Asıllarına Uygun Onarılıyor mu?), "Türk İslam Sanatının İzleri Sıva Altında", 5. (Yunus Emre Sevgi Yılı Kutlamaları Üzerine Düşünce ve Öneriler) "Türk Hümanizması ve Yunus Emre Sevgi Yılı".  

Söyleşilerden bir örnek:

Aziz Serbest'in Tan'da yaptığı söyleşilerden seçtiği 16 söyleşinin Dağlarca ile yaptığına bir sorusu ve aldığı yanıt:              

                Aziz Serbest: Çocuk ve Allah Kitabınıza, şimdi nasıl yaklaşıyorsunuz?

                Fazıl Hüsnü Dağlarca: Bu kitap benim ana yapıtımdır. Yaklaşıyorum değil, onu şimdi de saygı ile okuyorum, severek okuyorum. Çocuk ve Allah'ta benim sonradan yazdığım birçok yapıtın tohumları vardır. Hatta daha yazamadığım, yazmaya çalışacağım yapıtların tohumlarını taşır. Arkadaşlar bu kitap için iyi şeyler söylerler. Kimisi, yeni Türk  şiirinin anayasası der, kimi başyapıtım olduğunu söyler. Ben de, onu çok severim. Buna karşılık, daha sonraki yapıtlarımda, örneğin; Takma Yaşamlar Çağında, ondan daha ileri aşamalara ulaştığımı sanıyorum.