M. Rauf İnan ve Manisa
Tarihçi-Yazar Naci YENGİN 1937-1940 yılları arasında Manisa Milli Eğitim Müdürlüğü yapan M. Rauf İnan hakkında yazdı.
10 Nisan 2023 - 21:24
M. Rauf İnan ve Manisa
Şehirlerin hafızalarının güçlü olmasında hatıra kitaplarının yeri büyüktür. Türk şehirleri, şehirlerde görev yapan, kişi ve şehrin kurumlarının işleyişine dair yazılan hatırat türü kitapların geçmişi çok eskilere gitmez. Şehirlere dair hatıra kitapları daha çok Cumhuriyet sonrasında şehirlerde görev yapanlara aittir.
Halkevleri ve Köy Enstitüleri gibi Cumhuriyet Türkiye’sinin eğitim ve kültürde kalkınmasını hızlandırmak amacıyla açılan kurumlarda görev yapanların çalışmaları her şehir için tam olarak ortaya çıkarılabilmiş değildir.
Şehirlerde görev yapan ve hatıralarını yazarak görev yaptığı dönemlerde bulunduğu kurumlar, il, ilçe ve okullarla ilgili bilgiler verenlerden birisi de Mehmet Rauf İnan’dır. (d. 1905 -ö. 29 Şubat 1996). Biz daha çok Manisa’da görev yaptığı yıllarla ilgili vermiş olduğu bazı bilgilerden hareketle yazımızı şekillendireceğiz.
M. Rauf İnan Türk Eğitimine büyük emekler veren eğitimci, bürokrat, yazar.1937-1940 yılları arasında Manisa Kültür Direktörlüğü (İl Milli Eğitim Müdürlüğü) yapmıştır. Manisa Halkevi, Manisa İl Halk Kütüphanesi, özellikle Horozköy Eğitmen Kursunun açılmasıyla Manisa’daki öğretmen ihtiyacının karşılanması, Manisa Tarihi kitabının yazımı... gibi birçok çalışmada Vali Dr. Lütfi Kırdar'la birlikte önemli hizmetlerde bulunmuştur.
M. Rauf İnan, "Bir Ömrün Öyküsü 1(1986), 2 (1988) adıyla 2 ciltlik hatıra kitaplarını yayınladı.
Görev yaptığı diğer şehir ve okullarda olduğu gibi 2 yıl 7 ay[1] bulunduğu Manisa'ya dair yazdığı hatıralarında Manisa'daki okul durumu, eğitim, öğretmen sayısı, köy okulları, ihtiyaçlar, ülkenin o yıllardaki sıkıntıları, ... birçok konuda önemli bilgiler verir.
"Manisa’da 1938 yılında Horozköy’de Eğitmen Kursu açıldı. Kursun açılışında o yıllarda Manisa’da Milli Eğitim Müdürü olarak görev yapan M. Rauf İnan’ın büyük rolü oldu. 1938, 1939 ve 1940 yıllarında, üç yıl boyunca Eğitmen yetiştiren bu kurstan 200 eğitmen yetiştirildi. 1937 yılında Manisa’nın 900 civarındaki köyünün sadece 140’ında öğretmen vardı. Eğitmenlerin mezun olmasıyla okulu ve öğretmeni bulunan köy sayısı arttı. Eğitmenler özellikle dağ köylerine gönderildi.” Cumhuriyetin ilk yıllarında Manisa’da eğitim durumu ile ilgili Prof. Dr. Hakkı Uyar’ın yazısını okumak için: https://www.tarihistan.org/.../cumhuriyetin-ilk.../7176/
M.Rauf İnan hatıralarında görev yaptığı İzmir’den sonra Manisa’daki eğitim durumuyla ilgili “Manisa'daki öğretmen topluluğunda, İzmir'deki gibi, gerçekten bir aile bağlılığı ve içtenliği vardı. Yakınlık ve sıcaklık tüm arkadaşlar arasında soluklanan bir hava gibi idi. Sonradan gelen üç genç müfettiş de öteki üç müfettiş gibi, o yakınlığa ve sıcaklığa katıldılar.”[2]bilgilerini aktarır.
İnan’ın hatıralarından öğrendiğimiz kadarıyla Türk kültür coğrafyasına büyük hizmetleri dokunan arkeolog Remzi Oğuz Arık’ın da aynı yıllarda eşi ve çocuklarıyla bir otelde kaldığını ve Manisa Arkeoloji Müzesinin kuruluş çalışmalarında bulunduğunu öğreniyoruz. “Onun çalışması bir coşku, bir esrime( vecit) idi. İlk görüşmede birbirimize bağlandık. Eşiyle ve henüz çok küçük olan oğluyla otelde kalıyordu.”[3]
İnan’ın şehrin kültür ve tarihi gelişimine yazılarıyla da destek verdiğini anlıyoruz. Türkiye’de yerel tarih çalışmaları alanında ilk örneklerden sayılabilecek M. Çağatay Uluçay ve İbrahim Gökçen tarafından yazılan “Manisa Tarihi” kitabının yazım ve yayınında önemli destekler verdiğini görüyoruz.
Rauf İnan’ın “Turist Gözüyle Manisa” kitabının yazar kadrosunda bulunduğunu hatırlatmak isteriz.
M. Rauf İnan’ın Türkiye’ye örnek olan, 1938 yılında Manisa Horozköy’de kurduğu Eğitmen Kursunda öğretmen yetiştirdiği ve Manisa köylerinde öğretmen ihtiyacının karşılanmasında büyük katkıları olduğu bilinmektedir. İnan’ın bu örnek projesi 1940 yılında açılan Köy Enstitülerindeki birçok uygulamaya örnek olmuştur. Ayrıca Horozköy Eğitimen Kursu’unun sonradan kurulan Savaştepe Köy Enstitüsünün çekirdeğini oluşturduğunu[4] da hatırlatalım.
Rauf İnan Manisa’daki başarılı çalışmalarından sonra 1940′ta Çifteler, 1945′te Hasanoğlan ve 1947′de Yüksek Köy Enstitüsü müdürlüğü görevlerinde bulundu. İnan’ın 25 Ağustos 1928’de başladığı öğretmenlik hayatı 1970 yılına kadar devam etti.
Teşekkür
M. Rauf İnan’ın “Bir Ömrün Öyküsü” kitabının temininde desteklerini esirgemeyen Manisa İl Halk Kütüphanesi yetkililerine ve kitabı gönderme nezaketinde bulunan Sakarya İl Halk Kütüphanesi yetkililerine çok teşekkür borçluyum.
Şehirlerin hafızalarının güçlü olmasında hatıra kitaplarının yeri büyüktür. Türk şehirleri, şehirlerde görev yapan, kişi ve şehrin kurumlarının işleyişine dair yazılan hatırat türü kitapların geçmişi çok eskilere gitmez. Şehirlere dair hatıra kitapları daha çok Cumhuriyet sonrasında şehirlerde görev yapanlara aittir.
Halkevleri ve Köy Enstitüleri gibi Cumhuriyet Türkiye’sinin eğitim ve kültürde kalkınmasını hızlandırmak amacıyla açılan kurumlarda görev yapanların çalışmaları her şehir için tam olarak ortaya çıkarılabilmiş değildir.
Şehirlerde görev yapan ve hatıralarını yazarak görev yaptığı dönemlerde bulunduğu kurumlar, il, ilçe ve okullarla ilgili bilgiler verenlerden birisi de Mehmet Rauf İnan’dır. (d. 1905 -ö. 29 Şubat 1996). Biz daha çok Manisa’da görev yaptığı yıllarla ilgili vermiş olduğu bazı bilgilerden hareketle yazımızı şekillendireceğiz.
M. Rauf İnan Türk Eğitimine büyük emekler veren eğitimci, bürokrat, yazar.1937-1940 yılları arasında Manisa Kültür Direktörlüğü (İl Milli Eğitim Müdürlüğü) yapmıştır. Manisa Halkevi, Manisa İl Halk Kütüphanesi, özellikle Horozköy Eğitmen Kursunun açılmasıyla Manisa’daki öğretmen ihtiyacının karşılanması, Manisa Tarihi kitabının yazımı... gibi birçok çalışmada Vali Dr. Lütfi Kırdar'la birlikte önemli hizmetlerde bulunmuştur.
M. Rauf İnan, "Bir Ömrün Öyküsü 1(1986), 2 (1988) adıyla 2 ciltlik hatıra kitaplarını yayınladı.
Görev yaptığı diğer şehir ve okullarda olduğu gibi 2 yıl 7 ay[1] bulunduğu Manisa'ya dair yazdığı hatıralarında Manisa'daki okul durumu, eğitim, öğretmen sayısı, köy okulları, ihtiyaçlar, ülkenin o yıllardaki sıkıntıları, ... birçok konuda önemli bilgiler verir.
"Manisa’da 1938 yılında Horozköy’de Eğitmen Kursu açıldı. Kursun açılışında o yıllarda Manisa’da Milli Eğitim Müdürü olarak görev yapan M. Rauf İnan’ın büyük rolü oldu. 1938, 1939 ve 1940 yıllarında, üç yıl boyunca Eğitmen yetiştiren bu kurstan 200 eğitmen yetiştirildi. 1937 yılında Manisa’nın 900 civarındaki köyünün sadece 140’ında öğretmen vardı. Eğitmenlerin mezun olmasıyla okulu ve öğretmeni bulunan köy sayısı arttı. Eğitmenler özellikle dağ köylerine gönderildi.” Cumhuriyetin ilk yıllarında Manisa’da eğitim durumu ile ilgili Prof. Dr. Hakkı Uyar’ın yazısını okumak için: https://www.tarihistan.org/.../cumhuriyetin-ilk.../7176/
M.Rauf İnan hatıralarında görev yaptığı İzmir’den sonra Manisa’daki eğitim durumuyla ilgili “Manisa'daki öğretmen topluluğunda, İzmir'deki gibi, gerçekten bir aile bağlılığı ve içtenliği vardı. Yakınlık ve sıcaklık tüm arkadaşlar arasında soluklanan bir hava gibi idi. Sonradan gelen üç genç müfettiş de öteki üç müfettiş gibi, o yakınlığa ve sıcaklığa katıldılar.”[2]bilgilerini aktarır.
İnan’ın hatıralarından öğrendiğimiz kadarıyla Türk kültür coğrafyasına büyük hizmetleri dokunan arkeolog Remzi Oğuz Arık’ın da aynı yıllarda eşi ve çocuklarıyla bir otelde kaldığını ve Manisa Arkeoloji Müzesinin kuruluş çalışmalarında bulunduğunu öğreniyoruz. “Onun çalışması bir coşku, bir esrime( vecit) idi. İlk görüşmede birbirimize bağlandık. Eşiyle ve henüz çok küçük olan oğluyla otelde kalıyordu.”[3]
İnan’ın şehrin kültür ve tarihi gelişimine yazılarıyla da destek verdiğini anlıyoruz. Türkiye’de yerel tarih çalışmaları alanında ilk örneklerden sayılabilecek M. Çağatay Uluçay ve İbrahim Gökçen tarafından yazılan “Manisa Tarihi” kitabının yazım ve yayınında önemli destekler verdiğini görüyoruz.
Rauf İnan’ın “Turist Gözüyle Manisa” kitabının yazar kadrosunda bulunduğunu hatırlatmak isteriz.
M. Rauf İnan’ın Türkiye’ye örnek olan, 1938 yılında Manisa Horozköy’de kurduğu Eğitmen Kursunda öğretmen yetiştirdiği ve Manisa köylerinde öğretmen ihtiyacının karşılanmasında büyük katkıları olduğu bilinmektedir. İnan’ın bu örnek projesi 1940 yılında açılan Köy Enstitülerindeki birçok uygulamaya örnek olmuştur. Ayrıca Horozköy Eğitimen Kursu’unun sonradan kurulan Savaştepe Köy Enstitüsünün çekirdeğini oluşturduğunu[4] da hatırlatalım.
Rauf İnan Manisa’daki başarılı çalışmalarından sonra 1940′ta Çifteler, 1945′te Hasanoğlan ve 1947′de Yüksek Köy Enstitüsü müdürlüğü görevlerinde bulundu. İnan’ın 25 Ağustos 1928’de başladığı öğretmenlik hayatı 1970 yılına kadar devam etti.
Teşekkür
M. Rauf İnan’ın “Bir Ömrün Öyküsü” kitabının temininde desteklerini esirgemeyen Manisa İl Halk Kütüphanesi yetkililerine ve kitabı gönderme nezaketinde bulunan Sakarya İl Halk Kütüphanesi yetkililerine çok teşekkür borçluyum.
[1] M. Rauf İnan, Bir Ömrün Öyküsü 1, Öğretmen Yay. Mart 1986, (Manisa’da bölümü için ss.199-216) s.214.
[2] İnan, Bir Ömrün Öyküsü 1, (Manisa’da bölümü için ss.199-216) s.186.
[3] İnan, s.185.
[4] İnan, s.192.
FACEBOOK YORUMLAR