İran-İsrail çatışması ihtimali Türkiye'nin bölgedeki coğrafi konumunu etkilerken, Türkiye'nin kendi ulusal çıkarları, bölgesel istikrar, İran'daki etnik Türk kökenli grupların haklarının korunması (Güney Azerbaycan, Türkiye) gibi konuları da dikkate almalıyız. Gasgaçay yurdu, Türkmenşehra Türkleri).
Türkiye, bölgede istikrarın sağlanması ve herhangi bir çatışma durumunda tarafsız kalarak ulusal güvenliğinin korunmasından sorumludur. Ancak aynı zamanda Türkiye'nin Güney Azerbaycan'daki Türk nüfusunu koruma ve destekleme sorumluluğu da bulunmaktadır.
Bu bağlamda Türkiye'nin diplomatik çabalarla bölgedeki gerilimi azaltması ve Güney Azerbaycan Türklerinin haklarını savunmaya odaklanması önem taşıyor. Türkiye'nin Güney Azerbaycan'daki Türk nüfusunu destekleyerek, Türk kökenli etnik grupların haklarını ve kültürel kimliğini korumaya yönelik çabalarını artırması önemlidir. Bu çabalar, Türkiye'nin bölgede istikrarı sağlama çabalarıyla aynı sırayla yürütülmelidir.
Ayrıca Türkiye'nin uluslararası alanda aktif rol oynaması, bölgede sürdürülebilir ve barışçıl çözümler bulunmasında öncü olması gerekiyor.
İran ile İsrail arasında bir çatışma yaşanması durumunda Türkiye'nin bölgesel gerilimleri azaltmaya ve bölge ülkeleri arasında diyaloğu teşvik etmeye yönelik çabalarını artırması önem taşıyor. Böylece Türkiye, bölgede istikrarın sağlanması ve Türk dünyasının birleşmesi yönünde önemli bir adım atmış olacaktır.
Unutmayalım ki, İsrail Filistin halkına baskı yaparken, İran rejimi de Fars olmayan gruplara, özellikle de Güney Azerbaycan Türkleri gibi büyük bir nüfusa baskı yapıyor. Bu durumda Türkiye'nin Güney Azerbaycan'daki kardeşlerini koruması ve bölgedeki Türk dünyasının birleşmesini düşünmesi önem taşıyor.
Ayrıca İran'ı Müslüman bir ülke ve hükümet olarak tanımak ve görmek isteyenler için birkaç cümle yazacağım:
Tahran rejimi İslam'la hiçbir ilgisi olmayan bir plan ortaya koyuyor. İran Fars rejiminin temel amacı, grupları birbirleriyle çatışmaya sokmak ve bölünmelerinden zevk almaktır. Mesela Azerbaycan Türkleri ve Ermeniler; Türkiye Türkleri ve Kürtleri; İsrailli Yahudileri ve Arapları Filistin'de çatışmaya sokmak gibi.
İran, Azerbaycan Cumhuriyeti veya İsrail ile çatışmaya girme kapasitesine sahip olmasına rağmen böyle bir çatışmaya katılmak istemiyor. Temel mesele İran içindeki ulusların özgürlük mücadelesidir. İran'da yaşayan ve acı çeken, Fars olmayan milletler arasındaki çatışma, İran için en korkutucu konulardan biridir.
İran'ın İslam dünyası ile hiçbir bağlantısının olmadığı açıktır. Öyle olsaydı Karabağ sorununda Azerbaycan'ı desteklemezlerdi. Uygur Müslüman Türklerine Çin tarafından yapılan zulme sessiz kalmayacaklardı, onlarla yakın ilişkiye girmeyeceklerdi. Bunun dışında Hindistan'da Müslümanlara yapılan zulme sessiz kalmazlardı ve Hindistan'la kardeşliklerini sürdürmezlerdi.
İran'ın İslam dünyası ile hiçbir bağlantısı olmadığı için çatışma ve baskı politikalarında farklılık göstermektedir. Bu gerçekler dikkate alındığında Türkiye'nin bölgedeki rolünü belirlemesi, bölgesel istikrarın ve Türk dünyasının birliğinin sağlanması adına önemli bir adım teşkil etmektedir.
Gazeteci, Yazar Mesut HARAY
Not: Yazı ilk olarak 14 Nisan 2024 tarihinde Turkustan.az sitesinde yayınlanmıştır. (https://www.turkustan.az/news/politics/79534)
"İran-İsrail Çatışmasında Türkiye'nin Rolü
"İran-İsrail Çatışmasında Türkiye'nin Rolü: Güney Azerbaycan Türklerini Korumak ve Bölgesel İstikrarı Sağlamak"
14 Nisan 2024 - 10:57
"İran-İsrail Çatışmasında Türkiye'nin Rolü
FACEBOOK YORUMLAR