ÇİN'DEN SIZAN YENİ BELGELER DOĞU TÜRKİSTAN'DAKİ TOPLAMA KAMPLARI VE KEYFİ TUTUKLAMALARI KANITLIYOR
18 Şubat 2020 - 22:06
Doğu Türkistan’daki toplama kamplarını ve keyfi tutuklamaları kanıtlayan yeni belgeler Alman basınına sızdı. Belgeler “Karakaş Listeleri” adı altında paylaşıldı.
TOPLAMA KAMPLARINA GÖNDERİLEN KİŞİLERİN BİLGİLERİNİN YER ALDIĞI KARAKAŞ LİSTESİ
Karakaş, Doğu Türkistan’ın Hoten şehrine bağlı bir ilçe. Karakaş’tan sızan resmi belgeler toplama kampına gönderilen kişilere ait bilgiler ve bu kişilerin neden toplama kamplarına gönderildiğini gözler önüne seriyor. Örneğin Mayıs 2017’de bir Uygur Türkünün toplama kamplarına gönderildiği görülüyor. Belgede yazılanlara göre kampa gönderilme nedeni eşinin yüzünü örtmesi ve çok fazla çocuğa sahip olması.
Yine sızan belgelerde bu Uygur vatandaşının kamplarda “büyük bir ideolojik dönüşüm geçirdiği” ve “hatalarının farkına varıp, örnek bir pişmanlık gösterdiği” ifade ediliyor. Belgelerde ailenin dört oğlunun ve iki kızının evlerinde “iyi davranış” gösterdiği yazılı. Haziran 2017’de ise çocukların anneleri “yasa dışı dini faaliyetlere katılma” gerekçesi ile 6 yıl hapis cezasına çarptırılmış.
Bu ailenin hikayesi listelerde sızan yüzlerce benzer örnekten sadece bir tanesi. Sızan belgeler insanların neden tutuklandığı, Çinli yetkililerin yüksek teknolojili gözetim yöntemlerini Uygurların kimliklerini, yerlerini ve alışkanlıklarını belirlemede nasıl kullandığını gözler önüne seriyor.
Sızan belgelerden bir örnek
650 BİNLİK İLÇEDE 5 TOPLAMA KAMPI VAR
Tutuklananları aktaran listede 311 kişinin toplama kamplarına sadece “sakal bıraktıkları, oruç tuttukları veya pasaporta başvurdukları” için gönderildiği göze çarpıyor. Bunların hepsi toplama kamplarına 2017 ve 2018 yıllarında gönderilmiş. Liste ayrıca bu kişilerin çocukları dahil yüzlerce akrabasının bilgilerini de içeriyor.
137 sayfalık listede kişilere ait birçok detay bulunuyor. Örneğin WeChat adlı haberleşme programından bir kişinin 6 yıl önce yurt dışındaki bir arkadaşı ile konuşurken indirdiği bir video da belgelerde yer alıyor. Belgede tutuklu 311 kişiyle irtibatı olan bin 800 kişinin ayrıntılı bilgileri yer alıyor.
650 bin nüfusa sahip Karakaş ilçesinde uzmanlar en az 5 toplama kampının olduğunu ifade ediyor. Karakaş listelerinde bu kamplardan dördünden bahsedildiği görüldü. Alman kaynaklar, bu kamplardan ikisinin yerini uydu görüntüleri ve resmi kaynakları kullanarak belirledi. Diğer iki kampın da muhtemel yerleri tespit edildi ve görüntüleri paylaşıldı.
Karakaş’ta tespit edilen toplama kamplarının uydu görüntüleri
TOPLAMA KAMPINA GÖNDERİLMEK İÇİN SUDAN SEBEPLER
Doğu Türkistan’a dair bilimsel araştırmalarda bulunan ve başından beri toplama kampları meselesinde önemli bulguları paylaşan Adrian Zenz, sızan belgeleri inceleyerek analizini paylaştı. Adrian Zenz’in analizinde göze çarpan verilerden biri toplama kampına gönderilme sebeplerinin kategorize edilmiş sıralaması oldu.
Buna göre Karakaş’ta toplama kampına gönderilme nedenlerinde birinci sırayı “doğum kontrol politikasını ihlal” alıyor. Bunun ardından gelen sebep ise “güvenilir olmamak”. Bunları takip eden toplama kampına gönderilme sebepleri ise sırasıyla “dindar olmak, yurt dışıyla herhangi bir bağlantı, daha önce tutuklanmış biri, daha önce tutuklanmış birisi ile bağlantılı olmak”.
Ayrıca, Adrian Zenz’in saptadığı diğer spesifik toplama kampına atılma sebepleri ise “2012’den 2014’e kadar peçe takmak, küçük yaşta dine bulaşma, yabancı bir siteye erişim, karmaşık ilişkiler ağı, pasaporta başvurma ancak ülkeden ayrılmama” şeklinde sıralandı.
FACEBOOK YORUMLAR