Zengezur Koridoru ve bölgenin 300 yıllık tarihi

Bölgenin 300 yıllık tarihi: Zengezur koridoru açılırsa ne olacak?

Zengezur Koridoru ve bölgenin 300 yıllık tarihi
23 Ocak 2025 - 10:13

Son yıllarda yerli ve yabancı basında Zengezur koridorunun açılmasının gerekliliği ve bunun sağlayacağı faydalardan bahsediliyor. Zengezur koridorunun Azerbaycan, Çin, Orta Asya, Rusya, Türkiye, hatta ABD ve Avrupa için büyük önem taşıdığı kaydedildi. Bu koridor açıldıktan sonra nasıl süreçler yaşanacağı merak konusu. Pek çok uzman, söz konusu yolun açılmasının iletişimin yeniden sağlanmasına, bunun da birçok sorunun çözülmesine yol açacağına inanıyor.
Sadece yük koridoru olarak mı hizmet verecek? Yoksa jeopolitik “yükleri” ve küresel gerilimi azaltmaya mı hizmet etmeliyiz?
Globalinfo.az'a konuşan Milletvekili Hikmet Babaoğlu , Zengezur'un tarihi-doğal bir koridor olduğunu söyledi:
"Tarihsel olarak yük trafiği her zaman bu yolda yürütülmüştür. Bugün Zengezur Koridoru olarak kullandığımız tabirin coğrafyasına dikkat edersek, Safevi, Atabay ve Osmanlı dönemlerinde Zengezur Koridoru boyunca tarihi köprüler, kervansaraylar, yol üzerinde yük taşıma istasyonları ve hatta postanelerin bulunduğunu görürüz. daha sonraki dönemler. Zengezur, tarihi ve doğal işlevi, Orta ve Doğu Asya arasında köprü görevi görmesi ve Türk dünyasını birbirine bağlayan koridor olması dikkate alınarak 1921 yılında ikiye bölünmüştür. Batı Zengezur, Rusya Sovyet Komünist Bolşevik Partisi tarafından Azerbaycan'dan koparılarak Ermenilere verildi. Zengezur koridoru burada siyasallaştı. Sovyet imparatorluğu kurulduğunda siyasi hedefleri vardı. Tarihsel rakibi olarak gördüğü ülkelerin topraklarını stratejik noktalardan ayırarak zayıflattı. Daha sonraki aşamada Sovyet hükümeti Darelaez bölgesini bölerek Şarur'dan ayırdı. Daha sonra 1948-53 yıllarında Batı Azerbaycanlıların tehciri gerçekleşti. Görünüşe göre Sovyet imparatorluğu gerçek bir imparatorluk gibi davrandı. Türk milleti o dönemde en büyük soykırımı ve zulmü yaşadı."
Milletvekiline göre bölgenin son 300 yıllık tarihi Rus-Türk savaşlarıyla zengin:
Hikmet Babaoğlu
"Eğer Ruslar Kırım'da Osmanlılarla savaşıyorsa, Orta Asya'da Kazaklarla, Özbeklerle, Kafkaslarda Azerilerle, Tatarlarla vb. savaşıyordu. kavga ediyordu Yani Rusya, bu rekabet ortamında tarihi bir fırsatın yakalandığını ve Zengezur koridorunun yırtılıp kapatılmasıyla Türk dünyasının zayıflatılabileceğini düşünüyordu.
Şu anda meseleye bu bağlamda bakan güç odakları var. Mesela İran ve Fransa'yı bu listeye dahil edebiliriz. Ama Azerbaycan'ın hedefi ekonomiktir. Türk Devletleri Teşkilatları arasındaki kara yolunun sağlanması için bu gereklidir. Ekonomik bir projedir. Azerbaycan, Zengezur koridorunu bir ekonomi ve iletişim aracı olarak gördüğü için "3+3" formatını sunuyor. Azerbaycan'ı rakip olarak görenleri ortaklığa davet ediyor.
Dünya liberalleştikçe, devletler arasındaki karşılıklı bağımlılık arttıkça ve entegrasyon hızlandıkça bu tür iletişimlere siyasi içerik yüklemeye gerek kalmıyor. Kalkınmanın ve uygarlığın mantığı bu aşamada iletişimin açılmasını zorunlu kılmaktadır. 21. yüzyılda ortaçağ zihniyetiyle yaşamak mümkün değil. Ermenistan ve İran'ın da bunu iyi anlaması gerekiyor. Topraklarının büyük bir kısmını Türklerin oluşturduğu İran, Zengezur Koridorunu ülkeye büyük bir katkı olarak görmüyor. Çünkü bu yol İran şovenist rejiminin çıkarlarına aykırıdır."
Kaynak: 23 Ocak 2025, turkustan.az


FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum