Seyhan Çağlar EMEN

Seyhan Çağlar EMEN

[email protected]

ATATÜRK DÖNEMİ KALKINMA TAKVİMİ 1

20 Nisan 2019 - 17:19 - Güncelleme: 09 Kasım 2020 - 19:06

ATATÜRK DÖNEMİ KALKINMA TAKVİMİ  1

       Bir İlkokul öğretmeni, öğrencilerine sormuş, Atatürk ne yaptı? Çocuk cevap vermiş: Neler yapmadı ki. 1923- 1938 yılları arasındaki 15 yılık dönemde o zor şartlar altında ve yoksulluk yıllarında Türk Milleti neler yapmıştır? Neler yapmamış ki. İstiklal Harbi bir olağanüstü başarıdır ama ondan sonraki süreçte yapılan ekonomik yatırımlar da olağanüstü başarılarla doludur, 1929 Ekonomik krizinde süper devletlerin ekonomisi çökerken yeni Türk Devleti dimdik ayakta kalmıştır. Şimdi yıllara göre yapılan yatırımları, yenilikleri ve Devletin yeniden yapılanmasını ele alalım:

       1923 Yılı: İzmir İktisat Kongresinde önemli kararlar alındı, C.H.P. kuruldu, yabancı postaneler kapatıldı, Cumhuriyet ilan edildi ve Cumhuriyet döneminin ilk hükümeti kuruldu. 1924 Yılı: Demiryolları inşaatına başlandı, Köy Kanunu çıkarıldı, Ergani Bakır İşletmesi ve Anadolu Demiryolları millileştirildi, İş Bankası bir milyon lira sermaye ile kuruldu, başına Celal BAYAR getirildi. 1925 Yılı: Tayyare Cemiyeti ve Gazi Orman Çiftliği kuruldu, Aşar Vergisi ve Fransızların tekelindeki tütün rejisi kaldırıldı ve tütün inhisarı kuruldu. Şeker Fabrikaları, Türk Sanayi ve maden Bankası ile Yerli Kumaştan Elbise Giyilmesine İlişkin Kanunlar çıkarıldı. Kadastro Yasasa ile Ticaret ve Sanayi Odaları Yasası kabul edildi. Ankara- Yahşihan Demiryolu işletmeye açıldı, Bursa Dokuma Fabrikası açıldı.

       1926 Yılı: Demir Sanayi Kurulmasına dair kanun ile Türkiye’de petrol arama ve çıkarılmasına dair Kanun, Borçlar Kanunu çıkarıldı. İskan Kanunu, Genel Nüfus Sayımı Kanunu yürürlüğe girdi. Samsun- Kavak Demiryolu işletmeye açıldı, Emlak ve Eytam Bankası kuruldu, Kabotaj Bayramı ilan edildi, Kayseri Uçak, Alpullu ve Uşak Şeker Fabrikaları işletmeye açıldı.  1927 Yılı: Yerköy-Kayseri, Ankara- Kayseri, Samsun-Havza, Samsun-Amasya demiryolları işletmeye açıldı. Teşvik-i Sanayi Kanunu kabul edildi, D.D.Y. ve Limanları Yönetimi kuruldu, Tarım Liseleri öğretime başlardı,  Yüksek İktisat Meclisi Kurulmasına Dair Kanun kabul edildi.Bünyan Dokuma Fabrikası açıldı, ilk nüfus sayımı yapıldı. 1928 Yılı: Yüksek mühendis Mektebi kuruldu, Kütahya- Tavşanlı demiryolu açıldı, Anadolu ve mersin- Tarsus- Adana Demiryolları devlet tarafından satın alındı. 1929 Yılı: İcra ve İflas, Türk Ticaret, Tarımsal Kredi Kooperatifleri, Yol ve Köprü Yapılmasına İlişkin Kanunlar kabul edildi. Fevzi Paşa- Gölbaşı Demiryolu açıldı.

       1930 Yılı: Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu, Kayseri- Şarkışla, Ankara- Kayseri- Sivas demiryolları açıldı, Türk Parasının Değerini Koruma, Tütün İnhisarı, T.C. Merkez Bankası Kanunları çıkarıldı, Fethi OKYAR başkanlığında Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu.  1931 Yılı: Gölbaşı- Malatya Demiryolu açıldı, Ölçüler Yasası kabul edildi, C.H.P Büyük Kurultayında Devletçilik ilkesi kabul edildi, Mudanya- Bursa demiryolu Devletçe satın alındı. 1932 Yılı: Malatya-Fırat, Samsun-Çarşamba, Adana- Fevzi Paşa, Niğde- Boğazköprü, Ulukışla-Kayseri demiryolları açıldı, Ankara’da Milli Sanayi Sergisi açıldı. 1933 Yılı: İstanbul-Ankara arasında uçak seferi denemesi yapıldı, T.C. Hükümeti ile Duyun-u Umumiye yönetimi arasında Osmanlı borçlarının arttırılmasına dair anlaşma imzalandı, Sümerbank, Halk Bankası, Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü, Belediyeler, Cumhuriyetin 10.Yılı Kutlama kanunları çıkarıldı, Birinci 5 yıllık Sanayi Planı hazırlandı, Eskişehir şeker Fabrikası açıldı. 1934 Yılı: Menemen-Bandırma- Manisa, İzmir-Afyon demiryolları devlet tarafından satın alındı. Kayseri’de yapılan ilk uçaklardan biri Ankara’ya uçtu, İskan Kanunu yürürlüğe girdi, Demiryolu Elazığ’a ulaştı, Bakırköy ve Konya Ereğli Bez fabrikaları, Turhal Şeker fabrikası ile Keçiborlu kükürt, Isparta Gül fabrikası açıldı.

KONUYA DEVAM EDİLECEKTİR.