KAYIP KITA ATLANTİS MANİSA’DA MIYDI?
Önder Gürcan |
Tarihçilere göre dünyanın tarihi günümüzden 4 milyon yıl öncesine kadar gider. İnsanın tarihi 2,5 milyon yıl uygarlıklar tarihi ise 10 500 yıllık bir geçmişe uzanır.
Eski Çin, Mezopotamya, Mısır, Hint, Maya, Aztek, İnka ve diğer uygarlıklar…
Antik çağ’dan bugüne yaşanan tarihsel süreçte : kabile devletlerden site devletlere, site devletlerden ulus devletlerine, ulus devletlerden imparatorluklara ve uygarlıklara dönüşen çok çeşitli etnik sentez sarmalı21. yüzyıl kültürüne kök salmıştır.
Mezopotamya'da ilk uygarlıklar M.Ö. 4000’de Akadlar, Sümerler, Asurlular ve Babilliler tarafından kurulmuş.
Tarih öncesi uygarlıklar bilinmiyor. Kronolojik olarak dünya bir uygarlıktan öbürüne geçmiş. Bu alanda çok çeşitli teoriler ortaya konuldu.
İlk Çağ uygarlıkları yazının bulunmasıyla M.Ö. 3 200'de başlamış ve dünyaya böylece yeni bir tarih bulvarı açılmış.
M.Ö.5000’lerden bu yana Anadolu’da çok sayıda uygarlık doğmuş :Hititler, Hurriler, Mitanniler, Urartular, İyonyalılar, Frigyalılar, Persler, Medler, Makedonyalılar, Mısırlılar, Fenikeliler, Yunanlılar, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlı İmparatorluğu.
***
Yeryüzünde - ve bu arada bilinmeyen dünyalarda- dönemsel olarak kim bilir kaç medeniyet gelip geçti? Pek çok uygarlık günahlarından dolayı helak edilmiş ve kendilerinden sonra da başka nesiller yaratılmış. (Kur’an-ı Kerim, Enam Suresi, altıncı ayet.)
Kitaplarda, bu dünyadaki ilk iyilik ve kötülük olgusunun Habil ile Kabil’ den kaynaklandığı anlatılır.
***
Şimdi gelelim, dünya basınının ve bilim insanlarının gündeminden hiç düşmeyen efsanevi “Kayıp Kıta Atlantis”e…Atlantis nerede battı?
Dünya üniversitelerinde yapılagelen bilimsel temeldeki araştırmalardan Atlantis ile ilgili olarak yeterli somut bulgu, kanıt ve veri elde edilemedi. Atlantis şimdi mitolojik öykülerle beslenen romanlara ve Hollywood sineması filmlerine konu oluyor.
***
Burada bir parantez açalım: bir çok mitolojik olay ve Atantis gibi, “Nuh’un Gemisi”ile ilgili bilgi ve araştırmalar da keşif bekliyor ve dayanaktan yoksun. Geçmiş yıllarda aya ilk ayak basan Amerikalı Astronot olan Neil Armstrong, Nuh’un gemisini bulmak için Ağrı Dağı yamaçlarındaki Doğubeyazit’de kamp kurmuştu. Ben de Doğu Anadolu’da görevli bulunduğum bir gün Ağrı Dağı eteklerindeki göktaşı/meteor çukuru yanında Neil Armstrong ve ekibine rastlamıştım. Ay’dan Dünya’ ya bakınca Armstrong’un gözüne ilk çarpan Ağrı Dağı (Mount Ararat) olmuş ve bu yüzden Amerika’dan buraya gelmiş. Ne var ki mitolojik kayıp hayallerin peşinden giden Armstrong, volkanik Ağrı Dağı’nda “Nuh’un Gemisi”ne ilişkin herhangi bir somut kanıt bulamadı.
***
Atlantis konusuna devam edelim : Atlantis adı ilk defa Yunanlı Felsefeci Platon'un kitaplarında M.Ö.9 500'de Afrika ile Atlantik Okyanusu arasında batan bir uygarlık olarak geçiyor.
Bazı bilim adamları ve araştırmacılara göre Atlantis, o zamanın en yüksek uygarlık düzeyi ile birlikte Pasifik Okyanusu'na batarak yok olmuş.
Bu arada bazı araştırmacılarca Atlantik Okyanusu’nda Atlantis olduğu ileri sürülen şehir kalıntılarına ulaşıldığı vurgulanıyor. İngiliz "The Dailly Telgraph Gazetesi’nde çıkan bir haberde de Batı Afrika sahillerindeki harabelerin Atlantis olabileceği açıklandı.
Ama çoğu tarihçi bu teorileri desteklemiyor.
***
Ve Manisa…
Bazı Avrupalılar, Antik Çağ’da “Magnesia” diye bilinen Manisa’yı, “Küçük bir şehir ama büyük bir şehir; büyük bir şehir ama bir Avrupa şehri; bir Avrupa şehri ama bir dünya şehri” şeklinde tanımlıyor.
Ben Lise öğrencisi iken yılın her ayında Manisa’ya; İngiltere, Amerika, Kanada, Almanya ve Fransa gibi ülkelerden tarihçiler ve arkeologlar gelirdi ve bu bilim insanları tarafından Spil Dağı ve Gediz Ovası’nda mitolojik açıdan bilimsel araştırmalar yapılırdı. Zengin Manisa Müzesi'ndeki antik eserler incelemeye alınırdı. Manisa Bölgesi’ne ilişkin arkeolojik kazılarda da birtakım şehir kalıntıları, liman yapıları, gemi malzemeleri ve deniz fosilleri bulunurdu. Bu yabancı bilim insanları, Manisa’da “Kayıp Kıta Atlantis”in izlerini arıyorlardı.
Dünya basınında yayımlanan çok sayıda bilgi ve haberlewre karşın, Batılı bilim insanlarının Atlantis konusunda ilgi odağı Spil Dağı ve Gediz Ovası idi. Manisalı yazar Haydar Aksakal”ın Atlantis'in Manisa'da olabileceği hakkında araştırma kitapları var.
Tarihçiler, arkeologlar, okyanus bilimcileri, jeoloji ve jeofizik uzmanları; Manisa’nın tarih öncesi dönemine ve efsanevi Atlantis Uygarlığı’na ait dünya kamuoyu ile paylaşılacak hiçbir somut kanıt ortaya çıkaramadı. Bununla birlikte Spil Dağı ve Gediz Ovası’nda daha geniş kapsamlı bir arkeolojik analizin hayata geçirilemediğine ilişkin yorumlar da dikkati çekiyor. Sonuç olarak, Atlantis efsanesinin bir gün Manisa Bölgesinde su yüzüne çıkabileceği kanaaatini beslemek istiyorum.
***
Bu bağlamda, baş döndürücü ve şaşırtıcı tarihin akışında, dünyada parayı ilk defa icat eden Manisa Bölgesi devleti olan Lidyalıları ( M.Ö. 1200- 546) ve Truva Savaşı’ndan döndükten sonra Manisa’yı kuran ilk devlet olan Magnetlileri ( M.Ö.14) merak ediyorum.
Manisalı Lidyalılar ve Magnetler, bu gizem dolu Atlantis hakkında bir şey biliyorlar mıydı acaba?
"Kayıp Kıta Atlantis Uygarlığı" Manisa'da mı hüküm sürdü?