Önder GÜRCAN

Önder GÜRCAN

[email protected]

  EVREN, DÜNYA VE İNSANLIK ÜZERİNE

06 Şubat 2023 - 18:33 - Güncelleme: 08 Şubat 2023 - 19:45

İnsanlar her zaman düşünürler: Sonsuz evren, gökyüzü, galaksiler, bilinmeyen dünyalar, yıldızlar, güneş sistemi, güneşin sekiz gezegeni, dünyamız, dünyanın yapısı, doğa, birbirinden farklı insanlar, dağlar, ormanlar, bitkiler, hayvanlar, küçük canlılar, köyler, kasabalar, şehirler, ülkeler, bölgeler, göller, ırmaklar, denizler, okyanuslar ve her şeyi...

Daha sonra, dünyanın gizemli tarihinde ve insanlığın  hafızasında  önemli yer tutan ama çoğu zaman kütüphanelerin tozlu raflarında kalan bazı  süreçleri hatırlarlar: Antik Çağ, yedi kıta insanlığı, Sümerler, Anadolu kent devletleri, Akatlar, Gotlar, Elamlılar,  Babilliler, Çin Hanedanlığı, Hititler, Hammurabi İmparatorluğu, Girit Minos Uygarlığı, Mısır Uygarlığı, Mykenler, Peru Uygarlığı, Latin  Amerika Uygarlığı, Asur İmparatorluğu, Fenike kent devletleri, Yahudi Krallığı, Etrüskler, Yunan kolonileri, İskitler, Urartular, Persler, Romalılar, Bergama Krallığı, Gotlar, Göktürkler, Hunlar, Vandallar, Hristiyanlığın doğuşu,      İslamiyetin doğuşu, Sasani  imparatorluğu, Uygurlar, Abbasiler, Bizans İmparatorluğu, Fas Krallığı, Selçuklular, Haçlı Seferleri, Moğollar, Osmanlı İmparatorluğu, Memluklar, Timur İmparatorluğu, Japonya, Mısır ve Hindistan yönetimleri, Britanya imparatorluğu, Avrupa devletleri, Rusya Devrimi, Latin Amerika devletleri, Amerika’nın keşfi, ABD’nin kuruluşu, Birinci Dünya Savaşı, Balkan Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşu, İkinci Dünya Savaşı, Soğuk Savaş Dönemi, Çin Halk Cumhuriyeti’nin  kuruluşu, Kore Savaşı, NATO, Bağdat Paktı, Varşova Paktı, Avrupa Birliği, Çin Devrimi, İran olayları, Pakistan’daki gelişmeler, Afganistan’daki değişim, Orta Doğu Çıkmazı, Aya gidiş, Mars’a ayak basış, Bilgisayar Çağı, Sovyetler Birliği’nin dağılması,  Yüksek Teknoloji Dönemi ve Uzay Çağı’na giriş...

Ve nihayet günümüzün öne çıkan olayları sarmalındaki hayatların durgun akışını duyarlar...

*

Dünyada Antik Çağ’dan günümüzdeki Dijital Çağ’a kadar hem iyi hem de kötü dönemler yaşanmıştır.

Hiçbir devlet yönetimi, yeryüzündeki barış ve güvenliği tam ve sürekli olarak bir türlü gerçekleştirememiştir.

*

İnsanlık; Platon’dan bu yana dünyayı standart, ideal ve entelektüel bir öğreti doğrultusunda  şekillendirememiştir.

İngiliz devlet adamı, hukukçu, filozof ve Rönesans döneminin hümanist yazarı Thomas More’un (1478 - 1535) “Utopia” (Ütopya) kitabı da unutulmuştur.

*

Ne var ki Yirminci Yüzyıl’ın başlangıcında, insanlığa yakışır küresel barış ve güvenliğin sağlanması amacıyla dikkati çeken birtakım uluslararası kurumsallaşmalara gidilmiştir.

Buna göre:

1945’te 51 ülkenin katılımıyla, dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla Birleşmiş Milletler Teşkilatı (BM) kurulmuştur. BM’ye  üye devlet sayısı günümüzde 193’e yükselmiştir.

1948’de BM İnsan Hakları Komisyonu tarafından hazırlanan “İnsan Hakları Evrensel Bildirisi” yürürlüğe konulmuştur.

1959’da Fransa (Strazburg)’ da Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kurulmuştur.

BM’ in parçası olarak, “savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım suçları ve saldırı suçlarını yargılamak üzere”  2002’de de Lahey - Uluslararası Ceza Mahkemesi kurularak faaliyete geçirilmiştir.

*

Bilindiği üzere, ayrıca : 1949'da Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanılarak Washington, DC, ABD’ de kurulan ve farklı dönemlerde 30 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifak olan NATO; Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da Fransa (Strazburg) ‘da kurulan Avrupa Konseyi; 1993’te Maastricht, Hollanda’da yürürlüğe konulan Avrupa Birliği Anlaşması; 1996’da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan,  Tacikistan ve Özbekistan tarafından Pekin’de oluşturulan Şanghay İşbirliği Örgütü bulunmaktadır.

*

Küresel güçler tarafından  1989’dan bu yana dünyada barış ve güvenliği sağlanmasına yönelik  çok sayıda olumlu girişimler başlatılmışsa da bu çabalardan henüz somut bir sonuç elde edilememiştir.

Günümüzde de Rusya-Okrayna Savaşı, Orta Doğu Krizi, terör ve diğer bölgesel sorunlar dünyanın sıcak gündemindedir.

*

İnsanlık, tarihten dersler çıkarmak ve bu dersler sayesinde geleceğin dünyasına güzel ve kalıcı anılar bırakmak ister.

Ülkelerdeki eğitim kuruluşlarında, insanlığa yararlı bilgi,  duygu ve düşünceler ile birlikte  makam, mevki, güç, zenginlik gibi şeylerin geçici olduğu; kalıcı olanın ise güzel ahlak, anlayış, vivdan, adalet, olumlu  düşünce, yapıcı diyalog, entelektüel kültür, empati, sevgi, saygı ve dürüstlük olduğu öğretilir.

Ve bu bağlamda insanın, diğer insanlara kalpten bir demet sevgi çiçeği uzatmanın erdemliliği...

*

Geçenlerde “Dünyada küresel barış ve güvenlik sürekli olarak nasıl sağlanır?” başlıklı bir makale okudum. Bugün de elimde, Nobel ödüllü Fransız cerrahı ve fizyoloğu Dr.Alexis Carrel’in “İnsan Denen Meçhul” adlı kitabı var.

*

Bilindiği üzere, dünya ve evren hakkında insanlığa pek az bilgi verilmiştir.

Bu nedenle: Evren, dünya ve insanlığın bütün yönleriyle neden ve sonuç ilişkileri içinde okunması; analiz edilerek değerlendirilmesi, Küresel barış ve güvenliğin sağlanması ile birlikte dünya hayatının yeniden inşa edilmesine dönük olarak, Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın  işbirliği ve koordinasyonunda, uluslararası platformlara, bilim insanları ve  bilge insanlar  tarafından gerekli somut  katkıların sunulmasının  sağlanması büyük önem taşımaktadır.

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum