Türkkuşu'nun Kuruluş Hikayesi

Giriş:

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu büyük önder Mustafa Kemal ATATÜRK, Yeni kurulan cumhuriyeti emanet ettiği Türk gençliğinin geleceğe en iyi biçimde hazırlanması için öncelikli olarak gördüğü Havacılığın Türk gençliğinin kabiliyeti ve maharetiyle en ileri seviyede başarılacağını öngörmüş ve yeni Kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun hemen ardından 16 şubat 1925 tarihinde Türk Tayyare Cemiyetini kurmuştur.

Türk havacılığını geleceğe taşıyacak Türk Tayyare Cemiyeti, Türk havacılığının gelişmesini güçlendirilmesini sağlamak amacıyla zaman geçirilmeden kısa zamanda tüm yurt çapında teşkilatlanarak hizmete başlamış ve ülke çapında havacılık faaliyetleri başlatılmıştır. Kurulduğu günden beri çıkarılan kanunlar doğrultusunda, Türk halkının en ulvi ibadetlerinden olan kurban derileri, fitreleri, zekâtları ve okullara gönderilen teberru zarfları ile öğrenciler aracılığıyla toplanan yardımlar ve bu ülkeye aşık Türk halkının yaptığı bireysel bağışları ile Türk Hava Kurumunun gelirleri teminat altına alınmıştır.

Yapılan çalışmaların sistematik bir eğitim ve bilinçle yönetilerek Türk gençlerinin havacılıkla ilgili her şeyi bilimsel bir şekilde öğrenmelerini isteyen ATATÜRK 3 Mayıs 1935 tarihinde TÜRKKUŞU UÇUŞ OKULU’nu halihazırda faaliyette bulunan Etimesgut yerleşkemizde açmış ve cemiyetin ismini TÜRK HAVA KURUMU olarak değiştirmiştir

Atatürk, Uçuş Okulunun İsmini ‘Türkkuşu’ Koyuyor:

Atatürk, Türk gençlerinin uçuşu, planör kullanmayı, paraşütle atlamayı, kısacası havacılıkla ilgili her şeyi bilimsel bir şekilde en iyi öğretmenlerden, deneyler yaparak öğrenmelerini istiyordu. Önce planör okulu, ardından paraşüt okulu faaliyete geçti. Adını bizzat kendisinin koyduğu Türkkuşu, artık sivil havacı gençliğin emrinde olacaktı.

Uçuş okulunun ilk müdürü Rusya’da paraşütçülük eğitimi alan Abdurrahman Türkkuşu oldu.

Vecihi Hürkuş anlatıyor: Nisan başlarında; tayyareme atlayarak Ankara’ya geldim ve merkezde Muhterem Reis’imi makamında ziyaret ettim. Bu ziyarette Fuat Bulca bey’in (THK ilk Genel Başkanı) bana ilk sözleri şöyle olmuştu:

“Hoş geldin Vecihi, TÜRKKUŞU teşekkülü hakkında tabii malumatın vardır. Havacılık yolundaki çalışmaların ve katlandığın fedakârlıklar bir an bile hatırımdan çıkmış değildir. Şimdi açtığın yolu, meydana gelen Türkkuşu işleyecek ve idealin olan sivil havacılık yurdumuzda süratle meydana gelecektir.

Bundan sonra ne para ne mahrumiyet ve ne de başka bir sebep, asla hatırına getirme. Bu teşekkülün tek mesnedi bütün Türk varlığıdır. Göreyim seni bütün bilgin ve enerjinle çalış gençliği havacılığa yetiştir.” İçimde düğümlenen sevincim coşmuştu, şefik bir baba ruhuna sahip Fuat Bey’in muhterem ellerinden öptüm.

“Ha, dur. Vecihi sana şu noktayı da söyleyeyim” dedi ve:

“Mayıs başında Türkkuşu’nun açılma töreni yapılacaktır. Bu tören programını gözden geçir ve arkadaşlarla beraber çalışarak her şeyi eksiksiz hazırlayın, sonra bu törende havacılık adına sen konuşacaksın. Bu söz hakkı herkesten ziyade senindir. Bunun için bir şey hazırla ve bana getir.” emrini aldım. Bu iltifat benliğimde yeni bir huzur yarattı ve sevinçle reisimin yanından ayrıldım.”

Sabiha Gökçen anılarında anlatıyor:

“3 Mayıs 1935 yılı sabahı Atatürk çok erken kalkmış çok sevdiği spor elbisesini giymiş, kasketini de alarak karşıma gelmişti. Yüzünden mutluluk akıyordu. Bana:

“Haydi bakalım Gökçen, gidiyoruz. Bugün bizim için bir bayram günüdür. Hem de ileride çok övüneceğimiz bir kuruluşun, açılışını yapacağımız bir bayram. Türk Hava Kurumu’na bağlı olarak Türkkuşu’nu açıyoruz. Orada binlerce, yüz binlerce genç havacı yetiştireceğiz. Zehra’yı da al, birlikte gelin” dedi.

Hava alanında büyük bir kalabalık vardı. Gençler heyecanlı, orta yaşlılar gururluydu. Atatürk açış konuşmasını yapmak üzere kürsüye geldiği zaman ortalık alkıştan inliyordu. Atatürk konuştukça, ben adeta kanatlandığımı hissediyordum. Konuşmadan sonra, planörle uçuş gösterileri ve paraşütle atlayışlar yapıldı. Bunları yakından izlemek gerçekten insanı büyülüyor, heyecandan heyecana sürüklüyordu. İyiden iyiye, ilgilenmeye başlamıştım havacılıkla. Atatürk bir ara kulağıma eğilerek sordu: “Gökçen, görüyorum çok heyecanlandın bu gösterilerden. Hareketler seni çok ilgilendirdi. Nasıl, sen de böyle havalarda süzülebilir, paraşütle atlayabilir misin bakalım?” Başımı sallayıp, şöyle dedim: “Haklısınız Paşam. Gerçekten çok heyecanlandım ve çok beğendim bu gösterileri. Onların yerinde olmayı isterdim”. Bu cevabım üzerine tatlı tatlı gülümsedi ve: “Cesaretini beğendim. Gökçen olan soyadına havacılık doğrusu çok yakışacak” dedikten sonra yanında duran Türk Hava Kurumu Genel Başkanı Fuat Bulca’ya dönerek şu öneride bulundu: “Fuat Bey, bizim Gökçen de paraşütle atlamak istiyor. Demir tavında dövülür. Mademki istiyor, o halde başlasın hemen bu işe.”

Fuat Bey “Emredersiniz Paşam”

İstikbal Göklerdedir:

Daha sonra Büyük önder kürsüye gelerek çok heyecan verici bir konuşma yaptı.

“Bayanlar, Baylar! Bizim dünyamız -bilirsiniz- topraktan, sudan ve havadan oluşmuştur. Hayatın da, esas unsurları bunlar değil midir? Bu unsurlardan birinin eksikliği, yalnız eksikliği değil, sadece bozukluğu yaşantıyı olanaksız kılar. Hayatı, hele ulusal hayatı seven, onu korumak isteyen yurdun topraklarına, denizlerine olduğu gibi, havasına da ilgisini her gün biraz daha çoğaltmalıdır. Bu ilgi, saydığım hayat öğelerine egemenlikle olur.

Yaşadığımız bu çağda, artık insanlar, yalnız karada ve denizde kalmadılar. Doğanın hava varlığının da içine daldılar. Hayat için, yaşamak için havayı yalnız nefeslenmenin yeter olmadığı anlaşıldı. Gerek ve gerçek olan hava egemenliği, açık olarak ortaya çıktı. Bütün ulusların büyük bir önemle oluşturmaya çalıştıkları bu alanda, Türk ulusu da kuşkusuz yerini almalıydı.

Türkiye Cumhuriyet hükümeti, havacılığı, bütün ulusun işlevi yapmak kararındadır. Türk, yurdunun dağlarında, ormanlarında, ovalarında, denizlerinde, her bucağında nasıl bir bilgi ve kendine güvenle yürüyor, dolaşıyorsa vatan göklerinde de aynı surette dolaşabilmelidir. Bu ise Türk'ü, çocukluğundan vatan kuşları ile, yurt havası içinde yarışa alıştırmakla başlar. İşte bugün, burada bizi toplayan neden, o kutsal işe başlama törenidir. Türk çocuğu, her işte olduğu gibi, havacılıkta da, en yüksek düzeyde, gökte seni bekleyen yerini az zamanda dolduracaksın. Bundan, gerçek dostlarımız sevinecek, Türk ulusu mutlu olacaktır”.

“İstikbal göklerdedir” sözüyle havacılığa verdiği önemi perçinleyen Atatürk, gurur dolu konuşmasında, “Cumhuriyet Hükümeti, havacılığı bütün ulusun işlevi yapmak kararındadır” diyerek sözlerini tamamladı.