TÜRK STRATEJİ OYUNU UNESCO KÜLTÜR MİRASI LİSTESİNDE!

Türkiye, Kırgızistan ve Kazakistan’ın UNESCO’ya sunduğu zeka ve strateji oyunu Mangala diğer adıyla Göçürme, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi. Dışişleri Bakanlığı, geleneksel zeka ve strateji oyunu Mangala’nın UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedilmesinin ardından, “Ülkemiz, kültürel mirasımıza sahip çıkarak tanıtmaya devam edecektir” diye bildirdi.

Kökleri derin bir geçmişe dayanan geleneksel strateji ve zeka oyunu Mangala/Göçürme insanlığın ortak mirası oldu. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras 15’inci Hükumetlerarası Komite Toplantısı’nda bugün alınan kararı yine sosyal medya hesabından duyurdu. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Twitter hesabından “UNESCO’dan bir sevindirici haber daha aldık. Minyatür sanatının ardından, bugün de Mangala bir dünya mirası oldu. Yaşatılmasına ve tanıtılmasına büyük önem verdiğimiz kültürel değerlerimizin, insanlığın ortak mirası olmasından büyük bir gurur duyuyoruz. Hayırlı olsun.” diye kaydetti.

“KÜLTÜREL MİRASIMIZA SAHİP ÇIKARAK TANITACAĞIZ”

Dışişleri Bakanlığı, sanal olarak düzenlenen toplantıda kültürel miras listesine giren Mangala/Göçürme oyunu ile ilgili, “Kazakistan ve Kırgızistan ile ortaklaşa sunduğumuz ‘Geleneksel Zeka ve Strateji Oyunu: Togyzqumalaq, Toguz Korgool, Mangala/Göçürme’ adlı çok- uluslu adaylık dosyamız 14- 19 Aralık 2020 tarihlerinde sanal olarak düzenlenmekte olan 15’inci Somut Olmayan Kültürel Miras Komite Toplantısı’nda UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedilmiştir” açıklamasında bulundu.

Türkiye’nin Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerinde kayıtlı kültürel unsur sayısının 20’ye ulaştığı bildirilen açıklamada, “Ülkemiz, kültürel mirasımıza sahip çıkarak tanıtmaya devam edecektir” ifadesine yer verildi. 

MANGALA/GÖÇÜRME OYUNU

Mangala/Göçürme oyunu, genellikle 2 kişi tarafından oynanan; ancak 2 grubun birlikte oynamasına da imkan sağlayan Türk strateji ve zeka oyunudur. Toprağa kazılacak çukurlarda da oynanabileceği gibi oyun için tasarlanmış tahtalarda da oynanabilir. Her yaşa hitap eden bu oyunun amacı, oyuncuların en çok taşı toplamasıdır. Oyunda taş yerine tohum ya da tane de kullanılabilir. Oyuncu sayısına ve oyunun çeşitlerine göre 2, 3 ya da 4 sıralı çukurlarda oynanabilir. Taşlar oyunun kurallarına göre çukurlara dağıtılır ve en çok taşı toplayabilen oyuncu oyunu kazanır. Oyunun süresi de oyunculara ve oyunun kurallarına bağlı olarak değişir. Osmanlı döneminde özellikle saraylarda, hanlarda ve cami avlularında oynanan Mangala/Göçürme oyunu, sosyalleşme ve kültür paylaşımı araçlarından biri olarak görülmüştür. Bu durum, Osmanlı dönemine ait pek çok tasvir ve resimde de izlenebilir. Bugün ise Mangala oyunu, her yaştan oyuncunun evler, okullar, kurslar, geleneksel kutlama alanları gibi farklı mekanlarda her an oynayabilmesi bakımından sosyalleşme ve kültür paylaşımı işlevini sürdürmektedir. Dîvânu Lugâtit-Türk’te Göçürme veya Köçürme adıyla anılan oyun Türkiye’nin pek çok yerinde ‘Göçürme’, ‘Mankala’, ‘Kümelek’, ‘Dokuz Kuyu’, ‘Dokuz Taş’, ‘Emme’, ‘Kale’, ‘Mele’, ‘Hane’, ‘Kuyucuk Taşı’, ‘Göçme’ gibi farklı adlarla bilinir. Geniş bir coğrafyada kendine yer bulan unsur, uygulayıcılarının bilişsel, duyuşsal ve motor becerilerini geliştiren, stratejik ve yaratıcı düşünme kabiliyetini arttıran bir yapıya sahiptir.  Dünya üzerinde bu oyunun onlarca farklı çeşidi bulunur.