TURAN ORDUSU KURULUR MU?

"Türk NATO'su" gerçeğe dönüşebilir mi? - Askeri güç ve gerçek engeller

Dinle

11 Ekim 2025 - 11:17 - Güncelleme: 11 Ekim 2025 - 11:55

Son yıllarda Türk devletleri arasında siyasi, ekonomik ve kültürel alanlardaki iş birliğinin yoğunlaşmasıyla birlikte askeri entegrasyon konusu da gündeme gelmiştir. Bu bağlamda, "Türk NATO'su" olarak adlandırılan ortak bir askeri ittifak fikri kamuoyunda ve uzmanlar arasında yaygın olarak tartışılmaktadır.
Konuyla ilgili EDnews'e konuşan askeri uzman Sakhavat Mammad, Türk Devletleri Örgütü (TDÖ) bünyesindeki askeri iş birliğinin en önemli unsurlardan biri olduğunu söyledi. Son günlerde bu yönde kayda değer faaliyetlerde bulunulduğunu da sözlerine ekledi:
"Bu ne anlamda dikkat çekici? Örneğin, Azerbaycan ile Türkiye arasında yıllardır askeri tatbikatlar yapılıyor. Hatta bu tatbikatların yılda bir değil, daha sık yapıldığı bile söylenebilir. Ayrıca, Azerbaycan-Özbekistan ve Azerbaycan-Kazakistan ilişkilerinde askeri alanda ciddi bir iş birliği mevcut. Genel olarak, Türk Devletleri Örgütü'ne üye ülkelerin çoğu arasında askeri ilişkiler oluşmuş durumda. Bu bağlamda, örgütün gelecekte askeri bir blok haline gelme veya ortak bir eğitim üssünde yapılanma olasılığı gerçektir," diye belirtti uzman.
Ona göre bu yolda bazı engeller var.
"Öncelikle Azerbaycan, Bağlantısızlar Hareketi'nin bir üyesidir ve herhangi bir askeri ittifakın parçası değildir. Türkiye, NATO üyesidir ve bu ittifaktaki en güçlü ordulardan birine sahiptir. Öte yandan, Kazakistan ve Kırgızistan, Rusya liderliğindeki Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) üyesidir. Dolayısıyla, Türk Devletleri Örgütü üyelerinin tek bir askeri blokta birleşebilmeleri için öncelikle mevcut askeri ittifaklardaki statülerini yeniden gözden geçirmeleri gerekmektedir."
Sakhavat Mammad, örgütün askeri gücü konusunda da soru işaretleri olduğunu düşünüyor.
"Türk Devletleri Örgütü, "Türk NATO'su" modeli üzerinden bir blok oluşturursa, küresel bir güç olma potansiyeli nedir? Potansiyel var, ancak şimdilik sınırlı. Çünkü üye devletlerin hiçbiri nükleer silaha sahip değil. Örgüt üye devletlerinden birinin bu tür silahlara sahip olması, ittifakın uluslararası ağırlığını ciddi şekilde artıracaktır. Mevcut aşamada, daha gerçekçi bir seçenek olarak, örgüt içinde her ülkeden bir tabur veya esnek, mobil askeri birlikler oluşturmak mümkündür. Bu birlikler, Türk Devletleri Örgütü'nün ve üye devletlerinin güvenliğini sağlamak ve savunma mekanizmalarını harekete geçirmek için kullanılabilir. NATO yapısındaki özel birlikler modeli burada da uygulanabilir."
Uzmana göre, örgütün gelecekte birleşik bir askeri blok olarak oluşması zaman, stratejik planlama ve siyasi irade gerektiriyor:
"Üye devletler öncelikle diğer askeri bloklardaki konumlarını belirlemeli ve ardından ortak bir güvenlik konsepti üzerinde anlaşmalıdır. Aynı zamanda, gelecekte nükleer silah konusunu da ele almak önemli olabilir."
Sahavat Mammad, Türkiye'nin örgüt içindeki askeri açıdan en güçlü devletlerden biri olduğunu, aynı zamanda Azerbaycan'ın da oldukça güçlü ve deneyimli bir orduya sahip olduğunu söyledi.
"Azerbaycan, 44 günlük Vatanseverlik Savaşı'nı kazandı ve sonrasında ordusunu daha da modernize etti. Özellikle, Azerbaycan'ın hava savunma sistemleri ve hava sahası koruması açısından Türk devletleri arasında lider konumda olduğu söylenebilir. Kazakistan'ın hava sahası savunma kabiliyetleri, Baykonur bölgesinde Rusya ile ortak faaliyetler dışında, o kadar güçlü değil. Bu nedenle, Azerbaycan'ın Türk Devletleri Örgütü içinde önemli bir stratejik rol oynadığına inanıyorum."
Uzman, Kazakistan ve Özbekistan'da da ciddi potansiyel bulunduğunu sözlerine ekledi:
"Bu ülkeler yeterli insan kaynağına sahip ve iş birliği yaptıkları ortaklar stratejik öneme sahip. Sonuç olarak, Türk Devletleri Örgütü'nün gelecekte bir askeri ittifaka dönüşmesi mümkün. Bunun temel koşulu ise koordineli bir politika, güçlü stratejik planlama ve ortak iradenin gösterilmesi."
Nurjan Süleymanova
Kaynak: https://ednews.net/az/news/expert-opinion/698677-turk-nato-su-reallasa-bilermi