Pekin'deki Tiananmen Meydanı'nın batı tarafında, 1959'da inşa edilen Büyük Halk Salonu duruyor. Büyük tasarımıyla tanınan bina, Çin Komünist Partisi Ulusal Kongresi de dahil olmak üzere önemli hükümet toplantılarına ev sahipliği yapıyor.
Ana salon, genellikle diplomatik etkinlikler ve üst düzey siyasi toplantılar için kullanılan diğer küçük salonlar ve resmi resepsiyon odaları ile binlerce kişiyi ağırlayabilir. İkonik bir ortam ve Çin'in siyasi gücünün bir sembolüdür.
Bu nedenle, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in yakın zamanda teknoloji sektöründeki liderleri ağırlamak için Büyük Salon'u seçmesi ilginçti. Benzer bir şey 2018'de, (o zamanlar yeni) ABD Başkanı Donald Trump'ın ilk dönemine başlamasından kısa bir süre sonra gerçekleşti.
Pekin buluşması, hükümetlerin ve teknoloji liderlerinin yapay zeka politikalarını ve araştırmalarını tartıştığı Şubat ayındaki Paris Zirvesi'ni takip ediyor. Görüşmelerin özü, alanın düzenlenip düzenlenmeyeceği ve nasıl düzenleneceği konusundaki tartışmaydı. Trump'ın ekibi laissez-faire tavrını benimsedi, ancak Avrupa'daki bazıları sıkı düzenlemeler istiyor.
Çin'in özel sektörü
Büyük Salon toplantısı aynı zamanda Çin'in artan ekonomik zorluklarla karşı karşıya olduğu bir zamanda geliyor. Uzun süredir devam eden yaygın büyüme yavaşlıyor ve ABD kısıtlamaları Pekin'in çok önemli yüksek teknoloji endüstrilerini engelliyor.
Pedro Pardo / AFP)
Delegeler, 4 Mart 2025'te Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı'nın (CPPCC) açılış töreni için geliyor.
Çin ekonomisi, şu anda Trump'ın ikinci dönem tarifeleri tarafından tehdit edilen güçlü ihracata güvenmeye devam ediyor. Öyleyse, Xi'nin yerel inovasyonu teşvik etmesi ve Çin'in teknoloji firmalarına güven inşa etmesi için daha fazla neden var.
Çin hükümeti ve ülkenin özel sektörü son yıllarda biraz gergin bir ilişkiye sahipti, ancak Xi, firmalarının Amerikalı meslektaşlarıyla olan teknoloji savaşındaki başarısının artık stratejik öneme sahip olduğunu bilecek.
Bir Reuters raporuna göre, Çin'in devlete ait işletmelerle rekabet eden özel sektörü, Çin'in vergi gelirlerinin yarısından fazlasına, ekonomik çıktısının %60'ından fazlasına ve teknolojik inovasyonunun %70'ine katkıda bulunuyor.
Başkan Xi, Çin'in özel sektörünün, Stargate gibi projelerin devasa veri merkezleri kurmayı hedeflediği ABD'de yapılan teknolojik gelişmelere ayak uydurmasını istiyor. Bu da Pekin'in dijital altyapısını genişletmesi anlamına gelmektedir.
Büyük Salon'a Alibaba'nın kurucusu Jack Ma ve yakın zamanda ABD şirketlerinden gelenlerin çok altında gelişmiş bir yapay zeka sohbet robotu geliştirmek için manşetlere çıkan DeepSeek'in kurucusu Liang Wenfeng gibi önde gelen isimler katıldı.
Çin artan ekonomik zorluklarla karşı karşıya. Uzun süredir devam eden yaygın büyüme yavaşlıyor ve ABD kısıtlamaları Pekin'in yüksek teknoloji endüstrilerini engelliyor
Teknoloji devi Huawei'nin kurucusu Ren Zhengfei, teknolojik olarak kendi kendine yeterliliğin sağlanması hakkında konuşurken, elektrikli araç (EV) üreticisi BYD'den Wang Chuanfu, şirketin küresel genişlemesini tartıştı.
Diğerleri arasında tarım teknolojisi firması New Hope Group'tan Liu Yonghao; Şanghay'dan Yu Renrong yarı iletken olacak; En çok akıllı telefonlarıyla tanınan Xiaomi'den Lei Jun; UniTree Robotics'ten Wang Xingxing; ve Tencent'ten Pony Ma.
Tüm gözler, Çin devletine ait bankaları rehin dükkanlarına benzettiği ve hükümeti yasalar yoluyla yeniliği boğmakla eleştirdiği ve geleceğin düzenlemeye değil yeniliğe bağlı olduğunu söylediği 2020 konuşmasının ardından yeniden sahneye çıkan Jack Ma'nın üzerindeydi. Söylemeye gerek yok, konuşma Pekin'de iyi gitmedi.
Cumhurbaşkanı Xi ile görüşmeye davet edilmesi, kefaretini yerine getirdiğini gösteriyor. Aynı zamanda, Pekin'in, Trump'ın tarifeleri yükselten 'Önce Amerika' ekonomik stratejisinin tüm hızıyla devam ettiği ABD ile rekabetinde tüm kaynaklarını kullanması gerektiğini bildiğini de gösteriyor.
Tarife savaşında teknoloji savaşı
Xi bunu daha önce gördü. 2018'de Trump, Çin'den ithal edilen güneş panelleri ve çamaşır makinelerine, ardından da çelik ve alüminyuma tarifeler getirdi. Pekin karşılık verdi ve ticaret savaşı milyarlarca dolara mal oldu ve ABD firmalarını ve çiftçilerini etkiledi. İkincisi, etkileri dengelemek için Washington'dan 12 milyar dolara ihtiyaç duydu.
Trump'ın ikinci dönemindeki tarifelere yaklaşımı, ilk döneminden belirgin bir şekilde farklıdır, çünkü şu anda olağanüstü hal ilan etmesine ve acil kararlar almasına izin veren 1977 yasasını kullanıyor - ilk döneminde kullanmadığı bir güç. Daha önceki kademeli yaklaşımı geride kaldı.
AFP
Peter Navarro ve Trump, 13 Şubat 2025'te Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Oval Ofisi'nde.
Tarifeler şimdi daha geniş bir tüketim malları yelpazesine uygulanıyor ve daha sonra yabancı hükümetlere diğer alanlarda baskı yapmak için bir araç olarak kullanılıyor. Deneyimli gözlemcileri şaşırttı. Eski bir ABD hükümeti ticaret danışmanı olan Mark Bush, Amerikalı tüketicilerin vurulacağı konusunda uyararak, "Kimse onun ilk günden itibaren geniş tarifeler uygulamaya başlamasını beklemiyordu" dedi.
Kanada ve Meksika gibi tarifelerden etkilenen diğer devletler gibi, Çin de Trump'a siyasi baskı yapmak için ABD'nin Cumhuriyetçi eyaletlerini hedef alan seçici tarifeler uygulayarak yanıt verdi. Meksika, ABD şirketleri için belirsizliği artırmak için tarifelere tabi tuttuğu Amerikan ürünlerini periyodik olarak değiştirerek bir 'dönüşümlü misilleme' stratejisi bile düşünüyor.
Trump tarafından uygulanan tarifeler, şirketlerin Çin'den uzaklaşmasını hızlandırdı. Apple, HP ve Dell gibi firmalar, üretim merkezlerini Çin'in Kamboçya ve Vietnam gibi yakın komşularına taşımayı seçtiler. Fortune dergisine göre, özellikle ikincisi, 2016'dan bu yana 260 milyar dolarlık yatırımla fayda sağladı.
Sadece Trump değil. Biden yönetimi, ikinci görev süresinden önce, yerli üretimi artırmak ve temiz enerji ve otomotiv endüstrilerinde Çin kaynaklı bileşenleri caydırmak için Enflasyon Azaltma Yasası kapsamında Çin ile bağlantılı tedarik zincirlerine kısıtlamalar getirdi.
Amaç daha az Çin malı ithal etmekse, tüm bu önlemler işe yarıyor gibi görünüyor. ABD Sayım Bürosu'na göre, Trump'ın ilk döneminin başladığı 2017'de ABD ithalatının %21,6'sı Çin'den geldi, ancak Kasım 2024 itibariyle bu oran %13,5'e düştü.
ABD-Çin ticaret savaşının tarifelerle değil, teknolojiyle kazanılması veya kaybedilmesi pek olası değil, bu yüzden Trump 500 milyar dolarlık Stargate Projesi'ni açıkladı
Altyapı geliştirme
ABD-Çin ticaret savaşının tarifelerle kazanılması veya kaybedilmesi pek olası değil, ancak teknolojiyle kazanılması pek olası değil, bu yüzden Trump, ikinci döneminin başlamasından birkaç gün sonra 500 milyar dolarlık Yıldız Geçidi Projesi'ni açıkladı. Bu, rekabet etmek için gereken altyapıyı geliştirerek ABD'nin yapay zekadaki üstünlüğünü pekiştirmek için tasarlanmıştır.
Yine de, DeepSeek'in gösterdiği gibi, Çinli firmalar önemli miktarda daha az harcama yaparak dalgalar yaratıyorlar. Geliştirilmesi ucuz olmasına rağmen, R-1 derin çıkarım modeli, belirli görevlerde bazı Amerikan AI modellerinden daha iyi performans gösterebilir.
TikTok'un sahibi olan ByteDance, gelişmiş bir derin çıkarım modelini test ettiğini söylerken, Alibaba, bulut bilişim ve yapay zeka altyapısını güçlendirmek için 53 milyar dolarlık üç yıllık bir yatırım taahhüdü ile birlikte kendi modeli QWQ-Max'i piyasaya sürdü. Alibaba ayrıca QWQ-Max'i açık kaynaklı hale getirmeyi planladığını söyledi.
Çin, teknoloji savaşında mazlum değil. Üniversiteleri bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) alanlarında yılda yaklaşık 3.5 milyon öğrenci yetiştiriyor ve bu sayı Amerika Birleşik Devletleri'nin dört katından fazla.
Ayrıca 'Yeşil Veri Merkezleri' girişimiyle kendi Starlink benzeri yapay zeka altyapı yatırım hamlesini başlattı. Bu, İç Moğolistan ve Gansu'da devlet destekli rüzgar enerjisi ve kömürle çalışan 15 büyük veri merkezinin inşasını görecek.
ADEK BERRY / AFP
Shenzhou-19 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan uzun bir March-2F taşıyıcı roketi, 30 Ekim 2024'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalanıyor.
Daha fazla oku: Çin neden kendi Starlink sistemini inşa ediyor?
Paris Zirvesi'nde bakanlar ve teknoloji liderleri, ülkeler ve şirketler arasındaki potansiyel ortaklıkları keşfederek yapay zeka geliştirmede uluslararası işbirliğini tartıştılar. Pekin her ne kadar üst düzey bir heyet göndermese de Alibaba, Huawei ve ByteDance gibi firmalar oradaydı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, AB ülkelerinin inovasyonu artırmak ve yatırım çekmek için dijital yasalarını yeniden düşüneceklerini söylerken, Avrupa Komisyonu Teknolojik Egemenlik, Güvenlik ve Demokrasiden Sorumlu Başkan Yardımcısı Henna Virkkunen, bloğun dijital düzenlemelerini daha iş dostu olacak şekilde düzenlediğini söyledi.
Yine de ayrılık işaretleri vardı. Kapsayıcı ve sürdürülebilir yapay zekanın geliştirilmesine ilişkin ortak bir deklarasyon, Fransa, Çin, Hindistan, Japonya, Avustralya ve Kanada dahil olmak üzere 60'tan fazla ülke tarafından kabul edildi, ancak ABD veya Birleşik Krallık tarafından imzalanmadı.
Paris'te, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, müttefikleri "otoriter" rejimlerle işbirliği yapmamaları konusunda uyardı (Çin'e atıfta bulunarak). "Bu odadaki bazılarımız, onlarla ortaklık kurmanın, ulusunuzu bilgi altyapınıza sızmaya, kazmaya ve ele geçirmeye çalışan otoriter bir efendiye zincirlemek anlamına geldiğini deneyimlerinden öğrendik" dedi.
Pekin, yapay zekanın geliştirilmesine bağımsız bir yaklaşım benimsemek isterken, Washington, Çin'in yetişmesinden önce teknolojik üstünlüğü güvence altına almak için Batılı ve demokratik değerlerle uyumlu uluslardan oluşan bir ittifak oluşturmak istiyor. Bahisler yüksek. Yapay zeka üstünlüğünü kim elde ederse, muhtemelen oyunun kurallarını belirleyecektir.
Kaynak: 18 Mart 2025, https://en.majalla.com/node/324786/science-technology/us-china-battle-tech-dominance-heats
Not: Yazıda geçen ifadeler Tarihistan'ın görüşlerini yansıtmayabailir.
FACEBOOK YORUMLAR