Suriye'de Türkiye-İran çatışmasının fitilini ateşleme riski artıyor!

Eski rejim yanlılarının son saldırısı (Esad'ın devrilmesinden bu yana en kötü şiddet dalgası) mezhepsel gerilimleri ateşleyebilir ve hatta hükümetin Suriye'de istikrarı yeniden sağlama çabalarını rayından çıkarabilir.

Suriye'de Türkiye-İran çatışmasının fitilini ateşleme riski artıyor!
09 Mart 2025 - 10:26

Bu tırmanışa dahil olan küçük grubun yeni Suriye hükümetinin güçlerine karşı mevzilerini koruma şansı çok az olsa da, son tırmanış acil şiddetin çok ötesine geçen riskler taşıyor.
Gerçek tehlike, bu saldırının alevlendirdiği mezhepsel gerilimlerde yatmaktadır – Suriye'nin geçici makamlarının, özellikle derinleşen mali sıkıntıların, istikrarsızlığın ve kötüleşen kamu hizmetlerinin ortasında, kontrol altına almak için yetersiz donanıma sahip olduğu gerilimler. Rejimin devrilmesinden sonra işlenen insan hakları ihlalleri de dahil olmak üzere çözülmemiş adalet ve hesap verebilirlik sorunları, halkın öfkesini daha da şiddetlendiriyor. Bu değişken karışım, ele alınmadığı takdirde, her an daha büyük bir krize yol açabilir.

 

Açık uyarı

 

Saldırıların zamanlaması ve yoğunluğu göz önüne alındığında, saldırıyı teşvik ettiğinden şüphelenilen parmaklar şimdiden İran'ı işaret etmeye başladı. Aslında, birkaç gün önce, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'yi istikrarsızlaştırmaya yönelik herhangi bir girişim konusunda Tahran'a açık bir uyarıda bulundu.
Arap medyasına verdiği bir televizyon röportajında, İran'ın bölgesel politikalarını, özellikle de Suriye'nin yeni yetkililerine yaklaşımını sert bir şekilde eleştirdi ve diğer ülkelerin de aynı şekilde yanıt verebileceği konusunda uyardı ve İran'ın kendisinin de benzer bir müdahaleyle karşı karşıya kalabileceğini ima etti.
"Belli bir grubu destekleyerek başka bir ülkede istikrarsızlık yaratmaya çalışırsanız, karşılığında başka bir ülke de size aynısını yapabilir" dedi.
Tahran hızlı ama dikkatli bir şekilde cevap verdi. İran Dışişleri Bakanlığı, "çağrı" teriminden kaçınırken, Türkiye'nin büyükelçisi ile bir "görüşme" yaptığını bildirdi ve bu sırada İran tarafı, Fidan'ın sözlerini "uygunsuz" olarak eleştirdi ve "yanlış analizlerin ve kışkırtıcı yorumların" gerilimi körükleyebileceği konusunda uyardı.

Belli bir grubu destekleyerek başka bir ülkede istikrarsızlık yaratmaya çalışırsanız, karşılığında başka bir ülke de size aynısını yapabilir


TÜRK DIŞİŞLERİ BAKANI'NDAN İRAN'A UYARI

 

 

REUTERS/Mahmoud HassanoREUTERS / Mahmud Hassano

Buna karşılık Türkiye, İran'ın Ankara Büyükelçisi'ne kendi şikayetlerini iletti. Benzer şekilde gerginliğin tırmanmasını önlemek için Türk Dışişleri Bakanlığı, daha çatışmacı bir terim olan "çağrı" yerine İran elçisini görüşmelere "davet etti".
Raporlar, Türk diplomatların İranlı yetkililerin Türkiye'ye yönelik kamuoyu önünde eleştirmeleriyle ilgili endişelerini dile getirdiklerini ve bu sözleri belgeleyen bir dosyayı teslim ettiklerini gösteriyor. Ankara ayrıca Tahran'ı dış politika konularını iç siyasi kazanç için bir araç olarak kullanmakla da eleştirdi. Her iki ülke de pozisyonlarını açıkça ortaya koyarken, durumun daha da büyümesini önlemek için pasif-agresif bir diplomatik dil kullandılar.
İran ise Suriye'deki Esad rejiminde uzun süredir müttefiki olan ülkesini kaybetmenin sarsıntısını yaşıyor. Beşar'ın devrilmesinin ardından Şam'daki yeni yetkililer İran vatandaşlarının ülkeye girişini yasakladı. Tahran, hoşnutsuzluğunu hızla dile getirerek, Türkiye'yi ikili ilişkileri daha da gerginleştirebilecek açıklamalar yapmaktan kaçınmaya çağırdı.
Tahran'ı huzursuzlukla ilişkilendiren güvenilir kanıtlar ortaya çıkarsa, Ankara ile Tahran arasındaki gerilim keskin bir şekilde tırmanabilir. Rekabetleri zaten Suriye'nin ötesine uzanıyor ve her iki ülke de Irak ve Güney Kafkasya'da nüfuz için yarışıyor.

Bir asker, eski Esad rejimine bağlı güçlerin yeni hükümetin güçlerine karşı bir saldırı başlatmasından bir gün sonra, 7 Mart'ta Halep'te Suriye hükümetini destekleyen bir gösterinin önünde duruyor.

Mezhepsel gerginlikler artıyor

Her iki tarafın da gerilimi düşürme çabalarına rağmen, rejimin çöküşünden bu yana en kötü şiddet patlaması olan son saldırı, mezhepsel gerilimleri ateşleyebilir ve hatta hükümetin savaşın parçaladığı ülkeye istikrar ve refahı geri getirme çabalarını rayından çıkarabilir. Suriye'nin geçiş süreci, İran veya diğer aktörler tarafından sağlanan dış istikrarsızlaştırmaya karşı oldukça savunmasız olmaya devam ediyor.
Ben de dahil olmak üzere pek çok kişi, Suriye'nin ve halkının en kötüsünü geride bıraktığını umarken, ülkeyi daha derin bir kargaşaya itebilecek daha karanlık senaryoların olasılığını göz ardı etmek saflık olur.
Suriye'deki bir güvenlik krizi, Ankara'nın sadece bu tartışmalı arenalarda değil, potansiyel olarak İran'ın kendi içinde de daha güçlü bir tepkiye yol açabilir. Fidan'ın "diğer ülkelerin de aynı şekilde yanıt verebileceği" yönündeki üstü kapalı uyarısı, tırmanmanın daha geniş risklerinin altını çiziyor.
Bunun kontrollü bir diplomatik soğukluk olarak mı kalacağı yoksa daha geniş bir bölgesel çatışmaya mı dönüşeceği, Ankara ve Tahran'ın bundan sonra ne yapacağına bağlı olacak. Onların eylemleri (ya da eylemsizlikleri) sadece Suriye'nin geleceğini şekillendirmekle kalmaz, aynı zamanda bölgesel dinamikleri, özellikle de Türkiye ile İran arasındaki ilişkileri yeniden tanımlayabilir.
Kaynak: 8 Mart 2025,https://en.majalla.com/node/324646/politics/jableh-ambush-risks-igniting-larger-t%C3%BCrkiye-iran-confrontation

 

 

font change
 
 
 
 

 

 

 

 

 


FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum