Sovyetlere Muhalefet: Türk Siyasi Muhacirlerinin Bolşevik ve Türk Devrimlerine Bakışı konuşuldu

Emel Konferanslarında, bu hafta “Sovyetlere Muhalefet: Türk Siyasi Muhacirlerinin Bolşevik ve Türk Devrimlerine Bakışı” konferansı gerçekleştirildi. Konferansın konuşmacısı yakın zamanda “Sovyetlere Muhalefet- Türk Siyasi Muhacirlerinin Bolşevik ve Türk Devrimlerine Bakışı (1923-1934)” adlı kitap çalışması yayımlanan, Varşova Üniversitesi Tarih Bölümü Doktora Öğrencisi, Araştırmacı Edige Burak Atmaca oldu.

Konferans 24 Ocak 2021 tarihinde çevrimiçi olarak düzenlenen konferansa, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov da katıldı. Çubarov, konferans esnasında zaman zaman yorumlarını ve sorularını da paylaştı. Takdimi Dünya Kırım Tatar Kongresi (DQTK) Türkiye Gençlik Koordinatörü Fethi Kurtiy Şahin yaparken, Emel Kırım Vakfı Başkan Yardımcısı Nurten Bay da teşekkür konuşması gerçekleştirdi.

Burak Atmaca, Sovyet baskısının hedefi olan Türk siyasi muhacirlerini anlatırken, önemli isim ve yayınları, fikir akımları da listeledi.

Atmaca, sunum notları çerçevesinde siyasi muhaceret kavramını ve özellikle 18. yüzyıldan itibaren Osmanlı topraklarındaki ilk siyasi muhacirleri anlatarak başladığı konuşmasında, özellikle Sovyet Rusya rejiminin hedef aldığı aydın, yazar, yayıncı vb. Türk siyasi muhacirlerini ele aldı.

Kimi siyasi muhacirin siyasi gündemle çok ilgilenmediğini ve bu açıdan diğer siyasi muhacirler tarafından eleştirildiklerini vurgulayan Atmaca, genelinin memleketlerinden uzaklaştıktan sonra siyasi mücadeleyi sürdürdüğünü ifade etti.

SOVYETLERİN TÜRKLERE YAKLAŞIMI

Özellikle Bolşeviklerin başta Rus Çarlığı bünyesindeki halklara bağımsızlık sözünü verdiğini, sonra konumlarını sağlama aldıktan sonra sözlerinden dönüp Türk aydınları ve siyasetçileri çeşitli baskıların hedefi haline getirdiklerini hatırlatan Atmaca, Lenin’in milli hükümetlere saldırılması emri verdiğini, birçok tanınmış aydın ve siyasetçinin Bolşevik işgali karşısında vatanlarını terk etmek zorunda kaldığını söyledi.

Sovyetler Birliği ile Türkiye ilişkileri söz konusu olunca ideolojik çevrelerin çizmek istediği pembe tabloya karşın daha 1920’lerin başında Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle Bolşevik yapılanmasına yönelik ciddi bir takibatın gerçekleştirildiğini belirten Atmaca, Sovyetlerle siyasi bir diyalog kurulmasına karşın ülkede Bolşevik yapılanmasına müsaade edilmediğinin anlaşıldığını da vurguladı.

Türk siyasi muhacirlerini, Zeki Velidi Togan’dan Noman Çelebicihan’a, Mehmed Emin Resulzade’den Sadri Maksudi Arsal’a isim isim anlatan Atmaca, nasıl konumlandıklarını ve Sovyetlere muhalefetin neresinde olduklarını aktararak, bu isimlerin önemli yayınlarından, dergilerinden de bahsetti.

Programın tamamının Emel Kırım Vakfı YouTube kanalında yayınlanacağı duyuruldu. Hem bu konferansın hem de önceki konferanların kayıtları buradan seyredilebilir.

Qırım Haber Ajansı

Mehmet Berk Yaltırık
24 Ocak 2021, 20:18