ÖZBEKİSTAN'DA BABÜR ŞAH'IN FİLMİ ÇEKİLİYOR

Özbekistan’da büyük imparator Babür Şah’ın hayatı film oluyor. Kaplan’ın Doğuşu adlı kısa metrajlı filmin çekimlerine başlandığı öğrenildi.

Özbekistan basınına yansıyan haberlere göre Babür İmparatorluğu’nun kurucusu Babür Şah’ın hayatı beyaz perdeye aktarılıyor. Ulusal haber ajansı Uzbekkino tarafından yaptırılan Inson Film Stüdyosu, Kaplanın Doğuşu adlı kısa metrajlı tarihi bir filmin çekimlerine başladı. Film, Zahirüddin Muhammed Babür Şah’ın doğumundan isim almasına kadar hayat hikayesini anlatıyor.

BABÜR ŞAH’IN HAYATI BEYAZPERDEDE

Filmin senaryosu ünlü Özbek yazar Hayridin (Khairiddin) Sultanov’un aynı adlı hikayesinden uyarlandı. Filmde, Elbek Fayziev, Boir Kholmirzaev, Tamara Khazratkulova, Marzhona Ulzhaeva, Maruf Otajonov, Madina Odilova, Daler Timurov, Abdurakhmon Ochilov ve diğer ünlü oyuncular yer aldı.

BABÜR ŞAH KİMDİR
Devlet adamı, şair ve hattat (D. 16 Şubat 1483, Fergana – Ö. 26 Aralık 1530, Ağra). Tam adı Zahir ed-Din Muhammed Babür’dür. “Kalem, kelam ve kılıç imparatoru” olarak da anılmıştır. Dili Çağatay Türkçesi olan Babür İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Babası Timur’un üçüncü oğlu Miran Şah’ın torunlarından Fergana valisi Ömer Şeyh Mirza, annesi Cengiz Han’in torunlarından Doğu Çağatay Hanı olan Yunus Han’ın kızı Kutluğ Nigâr Hanım’dır.
Babür Şah, babasının ölümü üzerine on bir yaşında babasının tahtına oturduğu zaman amcası Semerkant Hanı Sultan Ahmet ve dayısı Taşkent Hanı Mehmet Fergana’ya hücum etmişlerdi. Babür, babasının kudretli komutanları sayesinde bu tehlikeyi atlattı. Fakat onun gençlik hayatı, bundan sonra, tehlikeli ve çok büyük seferlerle geçti. Yaşadığı her olay, zeki ve cesur bir genç olan Babür’ün deneyim ve gözlemlerini artırdı. Büyük atası Timur’un hükümet merkezi olan Semerkant’ı almayı başardı; ancak Özbeklerin hanı Şeybanî’ye yenildi. Fergana Hanlığını elden çıkardıktan sonra etrafındaki askerlerin dağılmasını önleyemedi. Tek başına kalan genç Babür, Pamir Dağları’na çekildi. Büyük bir felakete uğramış olmasına karşın umudunu yitirmedi.
Hindistan’ı alarak orada büyük bir Türk İmparatorluğu kurmayı hedef edindi. Bu hedefe ulaşmak için 20.000 asker toplamayı başardı. Bu ordu ile Hindikuş Dağları’nı aşarak Afganistan’ın merkezi olan Kabil kentini aldı. Kabil’de kendisini şah olarak ilan etti. Bu sıralarda da en büyük düşmanı olan Şeybanî düşmanları tarafından öldürülmüştü. Böylece Hindistan seferi hazırlıklarına başlamak için en önemli engel gördüğü kişi ortadan kalkmış oluyordu. Babür Şah, büyük mücadeleler ile Kabil, Horasan, Maveraünnehir, Semerkant ve Buhara gibi çağının önemli tarih ve kültür merkezlerini alarak büyük bir devlet kurdu. Kabil’i de devletin başkenti yaptı. 1519 yılında Pencap bölgesini ele geçirmiş, 1524 yılında Delhi Sultanını yenilgiye uğratarak Lahor’a girmişti. Delhi’den sonra Agra’yı alan Babür Şah bu kez burayı başkent yaptı. 1530 yılında da kırk yedi yaşındayken bu kentte öldü. Babür Şah’tan sonra devletin başına oğlu Hümayun geçti.  

Babür Şah devlet adamlığının yanı sıra Türk ve Çağatay edebiyatının en ünlü şairlerinden biridir. İdarî, askerî, siyasî işlerinde gösterdiği başarıyı sanat alanında da göstermiş, divanlar dolusu şiir yazdığı gibi hattatlık, nakkaşlık ve bestekârlıkla da meşgul olmuştur. Çağatay dönemi edebiyatına önemli katkıları olmuş, “Hatt-ı Baburi” denilen yazı türünü geliştirmiş ve eserlerini Çağatay Türkçesi ile kaleme almıştır. 

Kırım Haber Ajansı - QHA