Meloni için Orta Asya öncelikli

Yazan: Francesco De Palo

30/05/2025

Roma'nın Orta Asya'ya verdiği önem, Brüksel'in bu stratejik bölgeye verdiği önemle aynı olup, bu bölgede önemli bir ekonomik potansiyelin varlığına işaret ediyor. Güneydoğu Asya ülkeleriyle ilişkilerden sorumlu heyetin üyesi olan Avrupa Parlamentosu Üyesi Daniele Polato , Formiche.net'e verdiği röportajda Başbakan'ın Özbekistan ve Kazakistan seyahatinin merkezinde yer alan konuları, ayrıca devam eden Trans-Hazar Ulaştırma Koridoru gibi projelerin Avrupa'daki yansımalarını da göz önünde bulundurarak analiz ediyor.
Orta Asya neden hükümetin jeopolitik önceliklerinden biri haline geldi?
Orta Asya'nın Meloni Hükümeti'nin önceliği "olmadığına", aksine "önceliği" olduğuna inanıyorum, zira bu bölgede görev süresinin başlangıcından bu yana yapılan taahhütler göz önüne alındığında. Enerji kaynakları, çevresel zorluklar, bölgesel güvenlik, ticaret, istikrar... Bunların hepsi gündemimizde önemli yer tutan konular ve tesadüf değil ki, 14 Mayıs'ta Dışişleri Bakan Yardımcısı Edmondo Cirielli'nin huzurunda düzenlenen "İtalya ve Orta Asya" seminerinin de merkezinde yer almışlardı . Bu nedenle Cumhurbaşkanı Meloni'nin ziyaretini bu plana ve İtalya'nın Orta Asya'ya olan ilgisine tam anlamıyla uyan bir unsur olarak çerçevelemek istiyorum. Avrupa Birliği'nde de paylaşılan bir kaygı şu: Orta Asya, nihayetinde hepimiz için önemli.
Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayacak olan Trans-Hazar Ulaştırma Koridoru gibi önemli bir altyapı, bölgedeki ekonomik bağları ve enerji güvenliğinin yanı sıra İtalyan ihracatını da nasıl güçlendirebilir?
Hazar Geçişi Ulaştırma Koridoru, enerji ve ulaştırma akışları açısından merkezi bir öneme sahip olmakla birlikte, aynı zamanda belirgin bir siyasi öneme de sahiptir: Rusya-Ukrayna çatışmasının ne yazık ki uzaklaştırdığı bitişik coğrafi bölgeleri "yakınlaştırmaya" hizmet etmektedir. Avrupa Birliği'nin de TCTC'ye dikkatle bakması tesadüf değil. Ekonomik ve siyasal potansiyel ortadadır: İtalya olarak sadece altyapının geliştirilmesine değil, aynı zamanda Orta Asya ile ticaretin ve ilişkilerin geliştirilmesine de katkıda bulunmamız gerekmektedir. Her ülkenin ekonomisi farklı olsa da, İtalya'nın bölgedeki varlığı için büyümeye yetecek kadar alan var. Ve aslında yıllar geçtikçe işbirliğimiz büyüdü: TCTC bize bu yolda ilerleme olanağı sağlayacak. Ayrıca İtalya ve Avrupa ile, bölgedeki diğer güçlerin yapmaya çalıştığı gibi, sömürücü olmayan ticari işbirliği biçimleri sunabiliriz.
Enerji sektöründe, İtalyan iş birliği çeşitli senaryolarda fark yaratmaya yardımcı olabilir: Bunu en iyi şekilde nasıl değerlendirebiliriz?
İtalya, ne yazık ki hammadde bakımından fakir bir ülkedir ve her şeyden önce ekonomimiz ve sanayimiz için merkezi öneme sahip olan enerji kaynakları bakımından fakirdir. Orta Asya ülkeleri ise büyük bir enerji potansiyeline sahip ve önde gelen İtalyan şirketlerinin yıllardır bu bölgede varlık göstermesi tesadüf değil. Bu tarihi aşamada, piyasaları bozabilecek tek bir varlığa aşırı bağımlılığın önüne geçmek için tedarik kaynaklarının çeşitlendirilmesi elzemdir: Ticari ilişkilerin yoğunlaştırılması, İtalya'nın bölgede halihazırda sahip olduğu bilgi birikimiyle bir araya geldiğinde, bölgeye yatırım yapmak isteyen İtalyan kuruluşlarına sunabileceğimiz en iyi varlıklar olduğunu düşünüyorum. Ama hepsi bu kadar değil.
Yani?
Mesele "almak" değil, "vermek" meselesidir: Mesela 2024'te Bakan Yardımcısı Cirielli Aral Gölü ile ilgili bir proje sunmuştu; Orta Asya'daki çevre sorunu karmaşık ve hassastır. Bu durumda bile teknoloji ve İtalyan varlığı fark yaratabilir ve bölgenin çeşitli ihtiyaçlarını karşılayabilir.
Kaynak: https://formiche.net/2025/05/per-meloni-lasia-centrale-e-una-priorita-polato-ecr-spiega-perche/#content