Mehdi Dehkan yazdı: Merziye Oskuyi İran Türk Edebiyatının kadın simgesi

 Merziye Oskuyi İran Türk Edebiyatının kadın simgesi

Mehdi Dehkan
Araştırmacı yazar

Marzieh Ahmadi 1941 yılında İran’ın doğu Azerbaycan eyaletine bağlı Osku şehrinde doğdu . Liseden mezun olduktan sonra Tebriz Pedagoji Koleji'ne girdi. Mezun olduktan sonra Öskü ilçesi ilköğretim okullarında öğretmen olarak çalışmaya başladı. Üç yıl sonra Tebriz Üniversitesi'ne girdi. Eğitimine devam ederken pedagojik faaliyetlerinden de vazgeçmedi. Kırsal okulları ziyaret ederek " kütüphaneler" oluşturmaya çalıştı. İlk şiirini "Dalga" takma adıyla yayımladı.  Farsça yazdığı tüm eserlerini Türkçeye, ana dilinde yazdığı tüm eserlerini Farsçaye çevirmiştir.
Azerbaycanın milli şairi bahtiyar vahabzade ana dili şiirini merziye oskuyiye ithaf etmiştir.merziye ahmedi oskuyiden  bu güne kadar 5 kitap yayılanmıştır:

Toplanan Şiirler
İlk ölümü yaşayın
çingene kızlar
Dalga (Bir Arkadaşın Anıları) . Tahran: Piştaz Yayıncılık, 1978.
Merhaba Sayın Öğretmen. 1977

Iran Pehlevi döneminde 1970 yılındaki öğrenci protestolarına öncülük eden ve istihbarat teşkilatı SAVAK'ın dikkatini çeken Ahmedi, tutuklanarak Osku'ya sürgüne gönderildi. Daha sonra bu günlerle ilgili anılarını yazdı. İran Halkının Fedai Gerillaları Örgütü üyesi olarak26 Nisan 1974'te grubun iki üyesinin buluştuğunu duyan SAVAK görevlileri hakkında bilgi aldı ve cesaretle arkadaşlarının kurtarılmasına gitti. Buluşma yerine ulaşıp arkadaşlarını uyarmasına rağmen artık çok geçti. Arkadaşı takip edildi ve yakındaki bir otobüs durağında tutuklandı. OIPGF tarafından kiralanan bir evde saklanmayı planlayan Ahmadi, polis tarafından takip edilerek çevrelendi. Ahmedi saklandığı yeri bırakıp SAVAK'a saldırdı. Ateş açıldı ve SAVAK ile çıkan silahlı çatışmada öldürüldü .
O yakın arkadaşları Behruz Dehghani ve  Alirıza Nabdil' le  birlikte tahranın beheşte zehra mezarlığında defn edildi.merziye ahmedi oskuyi bu gün iran türk kadın şairi olarak bir çok türk insanı tarafından ve hatta türk olmayan partiler ve siyasi  cepheler tarafından bir devrimci kadın simgesi olarakta anılır.

Yurdunun yeri uçmak olsun..

Olar ki

Görüsən olar ki dörd əl ayaqlı

Qısa arzulara kiçik varlığa
Möhkəm yapışıblar heç düşünürler
Böyük insanlara dərin varlıqa
Dəyərli yaşayıb böyük ölməyə?
Mərziyə əhmədi oskuyi
Sonbahar 1972