Kırgızistan'da "Stalin Kurbanları" adlı 10 ciltlik kitap yayınlandı - Yazar: Dastanbek Razak Uulu

Bişkek’te “Kırgızistan’daki siyasi kızıl terörün kurbanları” (1920-1953) (Kırgızstandagı sayasiy repressiyanın kurmandıktarı 1920-1953) adlı 10 cilt kitap yayınlandı.   Kitap, önceki 15 Sovyet ülkeleri arasından ilk kez Kırgızistan’da yayınlandı.

 Kırmızı Teröre tahsil edilen 10 ciltli kitap

1991 senesinde Çon-Taş mezarlığını açmak için KGB görevinden kendi isteği ile istifa eden Bolot Abdırahmanov söz konusu kitabın yazarları arasında yer alıyor.  10 ciltlik kitap 100 adet yani toplamda bin kitap olarak basıldı.

Kitabın hazırlık aşamasında, Kızıl Terör olayların araştırmak için Kırgızistan Milli İstihbarat arşivinde saklanan 14 500 belge incelendi. Araştırmalar sonucunda 20 000 insanın kimliği, nerede doğdu, nerede büyüdüğü ve nerede çalıştığı, nasıl suçlandığı kitaba aktarıldı. Belgelerin taranmasına UKMK – Kırgız Milli İstihbarat Teşkilatı çalışan: Albay, teğmen albay, teğmen, yüzbaşılar ve tarihçiler, dilciler de katkıda bulundu.

“Bizim amacımız tarihimizi açık okutmak ve yoktan suçlananları açığa çıkartıp, halka bildirmektir. İlk önce Kırgızistan’daki tüm üniversitelerin tarih fakültelerimize dağıtmaktır” denildi.

Kitabın imza töreni 27 Şubat 2020’de Manas Sinema Tiyatrosunda gerçekleştirilecek.

 Kızıl Terör ve Stalin Kurbanları

Bilindiği gibi 300 sene Çarlık Rusya’yı yöneten Romanovlar Hanedanlığı 1917’de Şubat Devrimi ile yıkılmıştı. Yerine gelen Kerenskiy’in Geçici Hükümeti Lenin önderliğindeki Bolşevikler tarafından Ekim Devrimi sırasında yıkılmıştır. Böylece dünyanın en büyük devleti Bolşeviklerin eline geçmiştir. Ancak sosyalizm, eşitlik kuracağız diyen Bolşevikler kendi iktidarını pekiştirmek için sert bir diktatörlük rejimi uyguladılar.

Bu sistem siyasi rakipleri öldürmeye kadar gitmiştir. Ancak sadece siyasi rakipleri değil bilim yolundaki aydınları, askerleri, polisleri, şairleri ve en alt tabakadaki ahalileri de baskı yaparak öldürtmüştür. Bazı köyler tamamıyla başka Sovyet ülkelerine zorla göçürülmüştür. Mesela Türkistan’dan Kafkaslara, Sibirya, Ukrayna, Uzak Doğu bölgelerine yerleştirilse, oradaki bazı köyler Türkistan’a göçürülmüştür. Zorla göçten ziyade direk kurşuna dizilerek öldürülenler sayısı tahminen tüm Sovyetler Birliğinde 40 milyona yakın insanın katledildiği söylenmektedir. Ancak bu olaylar tamamen araştırılmamıştır. Pek çok bilgiler arşivlerde saklanmıştır.

Yüzlerce toplu gömülenlerin mezarları hala açılmamıştır. Bu olaya önceki Sovyet ülkeleri “Repressiya” adını vermiştir. Batı edebiyatında ise “Red terror” olarak kullanılıp, oradan da Türk Edebiyatına “Kızıl Terör” adıyla geçmiştir. Bazen de Stalin kurbanları olarak da bilinmektedir. Çünkü bunlar Stalin’in kurduğu NKVD sonra KGB (istihbarat servisi) tarafından yürütülmüştür.

Kırmızı Terör Kırgızistan’da

Stalin’in yaptığı Kırmızı Terör tüm Sovyet içinde olduğu gibi Kırgızistan’da da uygulanmıştır. Bu süreçte 40 binden fazla Kırgız infaz edildiği ve binlercesi başka bölgelere sürgün edildiği söylenmektedir. Ayrıca 1937-38’de tüm önde gelen Kırgız aydınlarını (siyasetçi, bilim adamı, yazar, şair, öğretmen, devlet yöneticilerini) topluca kurşuna dizmiştir. Onların içinde Kırgız Sovyet Cumhuriyeti’nin başkanı, başbakanı ve bakanları Bişkek kenarındaki Çon-Taş köyünde bir tuğla fabrikasına öldürerek, gizlice iz bırakmamışlar.

Onların içinde ünlü yazar Cengiz Aytmatov’un babası da vardı. Bu mezarlık ancak 1990’da bir Kırgız kadını devlet yetkilerine söyleyip, mezarlığı gösterir. O zamandaki KGB uzmanı olan Bolot Abdırahmanov 1991’de fabrikayı açmıştır. Orada 138 kişinin cesedi bulunarak kimlikleri tespit edilmiştir. Ancak yine de Isık-Göl, Oş ve başka eyaletlerdeki topluca katil edilen mezarlıklar hala açılmamıştır. O günden itibaren Stalin Kızıl terörlerine ait bir takim çalışmalar yürütüldü, kitaplar ise ara sıra yayınlandı.

ORHA AJANS: Ortalık Haber Ajansı