"İstilâ Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri / Nüfus ve İskân Meselelerine Dair Toplu Çalışmalar"

"Devletlü tarihçi"nin efsane eseri

Türk iktisat tarihçiliğinin büyük ismi Ord. Prof. Ömer Lütfi Barkan'ın, "İstilâ Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri / Nüfus ve İskân Meselelerine Dair Toplu Çalışmalar" adlı efsane eserinin yeni baskısı Ötüken Neşriyat tarafından ilim alemiyle buluşturuldu. Prof. Dr. Yahya Kemal Taştan'ın titiz çalışmasıyla hazırlanıp yeniden yayınlanan eserde Barkan'ın, 1936-1960 yılları arasında nüfus ve iskân meselelerine hasredilmiş çalışmaları, 1942'de Vakıflar Dergisi'nde neşredildikten sonra bir klasik hâline gelen "Osmanlı İmparatorluğu'nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler I: İstila Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler" başlıklı oylumlu makalesinin çatısı altında bir araya getirilmiş, ayrıca bu toplama kapsamlı bir analitik dizin eklenmiştir.

Ömer Lütfi Barkan'ın tarihçiliğimizin Köprülü sonrasında uluslararası mecrada boy gösteren ve onun Türk Hukuk ve İktisat Tarihi Mecmuası'nı çıkararak açtığı çığırın kendisinden sonraki ilk büyük ismi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yahya Kemal Taştan değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor:

"Barkan'ın en önemli yanı, tahrir defterlerini ilk defa sistematik olarak incelemeye başlayan ve bunların Osmanlı toprak ve nüfus meseleleri açısından değerini ortaya koyan bir bilim adamı olmasından kaynaklanır. Strazburg'da okuduğu yıllarda Lucien Febvre ve Marc Bloch gibi Annales ekolünün kurucusu olan tarihçilerin ders ve yayın faaliyetlerinin etkisiyle; ayrıca onların da üstadı olan meşhur Orta Çağ tarihçisi Henri Pirenne'in eserlerinin gölgesinde gelişen düşünceleri ve bilhassa bu ekolün sonraki temsilcisi Fernand Braudel'in çalışmalarına duyduğu ilgi, Türk tarihçiliğini bu yolda hazırlamak konusunda da kendisini bir öncüye dönüştürmüştür.

Barkan'ın ilmî Türkçülüğü'nün, rakamlarla meşgul olması sebebiyle gayet soğukkanlı bir ton taşıyor olmasıdır. Barkan'ı ve her biri çığır açan eserlerini anlamak için bu eserlerin kaleme alındığı dönemin siyasî, sosyal ve kültürel şartlarını göz önünde bulundurmak gerekir. Akademiye intisabından ve ilk yazılarından itibaren onu bu zemini de dikkate alarak ele aldığımız takdirde karşımıza, hem pür-tarihçi hem de ideolojik üst anlatılara -gözle görülür bir biçimde- itibar etmeyen bir ilim adamı çıkar. Barkan, fikri ve kaygıları olan biridir fakat tabiri caizse o, milliyetçiliğini ve devletçiliğini, akademik kisvesinin altında rahatlıkla gizleyebilmiştir.

Eserlerindeki bazı cümleleri cımbızlayıp bağlamından koparılmış bu cümlelerden hareketle devasa külliyatını itibarsızlaştırmak isteyenlerin göremediği en önemli özelliği belki de budur."

Eserin ana başlıkları şöyle sıralanıyor:

*Osmanlı İmparatorluğu'nun Teşekkülü Meselesi

*Osmanlı İmparatorluğu'nda Kuruluş Devrinin Toprak Meseleleri

*Osmanlı İmparatorluğu'nda İskân ve Kolonizasyon Metotları: Sürgün

*Osmanlı İmparatorluğu'nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler

*Osmanlı İmparatorluğu'nda Bir İskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler

*Osmanlı Târihinde Rumeli'nin İskânı İçin Yapılan Sürgünler Meselesi

*Türkiye'de Muhâcir İskânı İşleri ve Bir İç Kolonizasyon Planına Olan İhtiyaç

*Toprak Reformları ve İç Kolonizasyon Meselesi

Ötüken Neşriyat Tel:(0212) 251 03 50
https://www.yenicaggazetesi.com.tr/kitap-haberleri-56hk.htm