İran'ın Türk şehri Zencan'ın kapalı çarşısı ve Kaçarlar döneminin muhteşem Türk mimarisi
Mehdi Dehkan yazdı: İran'ın Türk şehri Zencan'ın kapalı çarşısı ve kaçarlar döneminin muhteşem Türk mimarisi
14 Şubat 2022 - 14:41 - Güncelleme: 14 Şubat 2022 - 14:49
İran'ın Türk şehri Zencan'ın kapalı çarşısı ve kaçarlar döneminin muhteşem Türk mimarisi
Araştırmacı-Yazar: Mehdi Dehkan
Bu çarşı Zencan şehrinin güneybatısında ve (koltuk) kapısının yakınında yer almaktadır.Zencan çarşısı İran'ın en uzun kapalı çarşısının bina yapılışı ağa muhemmed han kaçar döneminde başlamış ve 8 yıl sonra 1797'te Fath Ali Shah Qajar döneminde tamamlanmış ve camiler, evler ve hamamlar eklenmiştir. Eski çarşı kompleksi, yukarı çarşı (Yukarı Çarşı) ve alt çarşı (Aşagı Çarşı) olarak düz bir çizgide doğu ve batı olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır.
Bölümler
Zancan eski kapalı pazarının mimari bölümleri
kuyumcular,kumaşçılar. Ayakkabı. Siraj. Şapkaçılar. Kutu Üreticileri. boyacılar. Meyve satıcıları, ciğer kebapçıları ve .... gibi bölümlerle ayrılmıştır.
bu bölümler 940'tan fazla mağaza ve dükkandan oluşmaktadır. Geçmişte mal tedarikinde etkin rol oynayan bu külliyenin kervansarayları arasında Hacı Ali Goli'nin kervansarayı ile Hac Kerbelai Ali'nin sarayı, Malek ve Gölşan'ın evleri en büyük kervansaraylarından sayılabilir.
Mimari teknikler ve stiller
pazardaki sıralar, hücreler, dört ayaklılar, camiler, hanlar ve kervansaraylar ve hamamlarda Kaçar türk hükümeti döneminin mimari teknik ve üslupları ve süsleme yöntemleri güzel bir şekilde uygulanmıştır. Bu teknikler, farklı dormant, sıra ve hasır geometrik desenlere sahip porselen tuğlalarla süslenmiş ana ve ikincil sıralarda hilal, kesik ve vurmalı kemerler ile özel şekiiler ile eski tip tuğla ve kiremitlerin kullanımını içermektedir. Binaların, kemerlerin kemerlerin yanı sıra çömlek sütunların dış ve iç yüzeylerinde kaçar renk ve desenlerinde döşemelerde gözükmektedir. Bu mimari tarzların ve dekoratif yöntemlerin ve yeniliklerin doruk noktası, Zencan'ın tarihi camilerinin, özellikle de Zencan Ulu Camii'nin bileşenlerinde ve sütunlarında ortaya çıkmıştır.
Kullanılan ana malzemeler
Duvar ve kemer yapımında ana malzeme tuğla ve Avluların bazı sütunlarında balta taşı kullanılmış ve Behcet Evi'nde kısa tuğla süslemeler görülebilir. Bazı sıraların tavanlarında da hafif mavi çini ve tuğla süslemeler kullanılmıştır. Çini ve tuğla kompozisyon örnekleri bir çok bölümde görülebilir.
Zancan pazarının cografi ve ticari bölgüleri
Genel olarak, Zencan pazarı iki kısma ayrılır: kuzey tarafı (Yukarı Baş) ve kuzey tarafı (Aşagı Baş) söyleniliyor.
Yukarı Baş bölümü, Aşağı Baş'dan önce tarihsel ve biraz daha coşkun ve hareketlidir. (Yukarı Baş) kompleksinde kayserye Çarşısı, Bazazlar Çarşısı, Hüccetü_ İslam Çarşısı, İmamzade Çarşısı ve Abdül Ali Bey Çarşısı bulunur. Bu koleksiyon, ilgili mal ve yan hizmetlerin üretimi ve tedariği açısından önemlidir.
Zencan'ın alt pazarı, İran'daki en büyük ve en uzun kapalı pazarından bir parçasıdır. (Aşagı Baş), 9'lü parçalı bir dizi piyasadır. eskiden aşağı pazarda, yerel ürünlerin arz ve ticaretine göre Bu ticaretler kasapların ürünlerinin nakledildiği ve beslendiği Gülşen Kervansarayı ve Melik'in iki bölümü aracılığıyla gerçekleştirilirdi. Günümüzde bu mekanlar ithal mallar için depo haline gelmiştir.
Diğer yerel ürünler alt pazarda işlem gördü. Bu alım-satım kervansarayın iki bölümü üzerinden yapılmıştır. Son yıllarda karayolu ve motorlu taşıt trafiğinin gelişmesi nedeniyle Bu mekanlar artık ilk işlevleri kadar kullanılmıyor ve Ancak bugün ithal mallar için bir depo haline geldi. Sosyal ve dini ihtiyaçları karşılamak için bu çarşıda Mirzayi Camii, Gaemi Camii Komplekste ve bir bir kaç eski hamam ve yöresel türk yemekler lokantaları yapılmıştır.
Bu çarşı, Kaçar Türk hükümetinin mimarisi ve Zencan'ın Türk halkının günlük ihtiyaçlarını karşıladığı Türk mimarların bir birleşimidir.
Zencan'ın eski kapalı çarşısı, İran Kültür Mirası Teşkilatında İran'ın ulusal kültürel ve maddi mirası olarak tescil edilmiştir
FACEBOOK YORUMLAR