İran, Afganistan'dan Türkiye'ye kaçanları koz olarak kullanıyor

NATO birliklerinin çekilmesiyle radikal İslamcı Taliban’ın yeniden güç kazandığı Afganistan’dan göçün yoğunlaştığı bildirildi. Kabil merkezli düşünce kuruluşu Afganistan Analistler Ağı’ndan Thomas Ruttig, Afganların İran üzerinden Türkiye’ye gitmeye çalıştığını kaydetti. İnsan Hakları Derneği (IHD) Van şubesi Başkanı Mehmet Karataş, Alman haber ajansı dpa’ya yaptığı açıklamada günde yaklaşık bin Afgan’ın sınırı geçtiğine dair medyada çıkan haberleri teyit etti. İran ve Ortadoğu Uzmanı, Araştırmacı Yazar Arif Keskin, İran’ın ülkesine gelen Afganları, Türkiye yönlendirdiğini belirterek, “İran’ın kendi topraklarında olan ve kendi topraklarına gelen Afganları Türkiye’ye yönlendirdiği bir gerçek. Ayrıca Afganlar kendileri de İran’ı terk etmek istiyorlar. İran’a yaklaşık 40 yıldır devam eden bir Afgan göçü var. Afganistan Göç İşleri Bakanlığının verdiği bilgilere göre, İran’da yaklaşık 2,5 milyon Afgan vatandaşı var. Bu 2,5 milyon Afganistanlıdan bir çoğu yaşadığı durumdan memnun değil ve bölgeyi terk etmek istiyorlar. Geçen yıllarda da İran’dan Afganistan’a ciddi bir geri dönüş yaşandı.” dedi.

İRAN, TÜRKİYE ÜZERİNDE BASKI OLUŞTURMAYA ÇALIŞIYOR

Öte yandan İran’ın Afganları kullanarak Türkiye üzerinde baskı yaratmaya çalıştığını kaydeden Keskin, şunları söyledi:

“İran ile Türkiye’nin Suriye üzerindeki çekişmesinin ardından Afganların, İran üzerinden Türkiye gelişinde artış yaşandı. Son olarak Afganistan’da Taliban’ın gittikçe güç kazanması üzerine dışarıya yaşanan göçler ciddi manada hızlanmaya başladı. İran’ın Afganistanlı göçmenlerin Türkiye’ye geçmesinde kolaylık sağlamasının nedenlerinden en önemlisi, İran, Afganistanlıların toplumsal, ekonomik ve siyasal yükünü taşımak istemiyor. İkinci olarak İran, Afganistanlıları Türkiye’ye karşı koz olarak kullanmak istiyor. İran, Türkiye ile olan ilişkilerinde Afgan mültecileri kullanarak göz dağı vermeye çalışıyor. Üçüncü olarak İran, Türkiye’nin iç ve dış politikasını yönlendiren bir unsur olmak istiyor. Son olarak İran, Türkiye’nin Kabil Havalimanının güvenliğini sağlayarak Afganistan’da etkin olma çalışmalarını hedef alıyor.”

“TÜRKİYE, İRAN İLE CİDDİ BİR ŞEKİLDE KONUŞMALI”

Keskin, Türkiye’nin İran ile bu konuda ortak bir çalışma gerçekleştirmesi gerektiğinin altını çizerek, “Bugünkü Afganistan koşullarında göç sorununu sıfırlamak mümkün değil. Bu nedenle Afganistan’dan bir göç olmayacaksa Afganistan’da istikrarın sağlanması gerekiyor. Afganistan’da istikrar sağlanmadığı sürece, özellikle Taliban’ın bölgedeki gücü arttıkça, İran bile bu göçün önünü alamayacak. Bu konuyla ilgili İran ile Türkiye arasında bir anlaşma yapılması lazım. İki ülkeye yaşanan göçlerin tamamen sonlandırılması elbette mümkün değil ama bu kontrollü bir hale getirilebilir. Halihazırda İran, Türkiye’nin yakalayıp geri iade ettiği Afganistanlıları kabul etmiyor. O nedenle Türkiye’nin siyasal anlamda sorumluluk almayan İran ile ciddi bir şekilde konuşması gerekiyor.” diye konuştu.

Ozan Barış Erim
27 Temmuz 2021, 18:01
Kırım Haber Ajansı - QHA